Fevzi ÇAKIR / GAZETE HABERTÜRK
Taslak ile iş mahkemelerinde dava açılmadan önce arabulucuya gidilmesi zorunlu hale getiriliyor. Düzenleme uyarınca, iş hukukundan kaynaklı 500 bin dava, mahkemeye gelmeden arabuluculara gidecek. Bu sayede, işçilerin yıllarca süren alacak davalarının kısa sürede karara bağlanacağı belirtildi. 64. Hükümet Eylem Planı’nda yer alan iş mahkemelerinin yükünü azaltmaya yönelik düzenleme taahhüdü, hayata geçiriliyor. Adalet Bakanlığı İş Mahkemeleri Kanunu Tasarısı Taslağı’nı, görüşe açtı. Taslağın getirdiği en önemli yenilik, bir kısım iş uyuşmazlıkları yönünden mahkemede dava açmadan önce arabulucuya başvurma zorunluluğu getirmesi. Bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi alacağı ile işe iade talebiyle açılacak davalarda, dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurmak zorunlu hale gelecek.
SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?
Taslağa göre, iş uyuşmazlıkları yönünden sorun yaşayan vatandaş, işin yapıldığı yerdeki arabuluculuk bürosuna başvuracak. Taraflar, listede yer alan bir arabulucu üzerinde anlaşacak. Taraflar, arabulucu üzerinde anlaşamazlarsa arabuluculuk bürosu kendiliğinden görevlendirecek. Arabulucu, yapılan başvuruyu, görevlendirildiği tarihten itibaren üç hafta içinde sonuçlandıracak.
TASARIYLA GELEN DIĞER DÜZENLEMELER İKİ HAFTA İÇİNDE DAVA:Mevcut yasada işe iade davasının bir ay içinde açılması gerekiyor. Yapılacak düzenlemede, işe iade için bir ay içinde arabulucuya başvurulması öngörülüyor. Başvurulmazsa 2 haftada dava açılması gerekecek.
FESİH TARİHİ ESAS ALINACAK: Mahkemece işe iadesine karar verilen işçi işe başlatılmadığı takdirde, işçinin feshe bağlı olan kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve yıllık izin ücretine ilişkin alacaklarının hesabında iş akdinin feshedildiği tarih esas alınacak.
BİR AY İÇİNDE İŞBAŞI: Arabulucu huzurunda işçinin işe başlatılması konusunda anlaşma çıkarsa, iş- başı tarihi belirlenmemişse bir ay içinde başvuru aranmaksızın işe başlatma zorunlu olacak.
ZAMANAŞIMI İKİ YIL: Taslakla, yıllık izin ücreti, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, kötü niyet tazminatı gibi alacaklar için iki yıllık zamanaşımı süresi öngörülüyor.
DAVALARIN YÜZDE 30’U İŞLE İLGİLİ
2015 yılı sonu itibarıyla ilk derece mahkemelerindeki 3 milyon 400 bin civarındaki hukuk uyuşmazlığının yaklaşık yüzde 18’i; Yargıtay’daki 750 bin civarındaki hukuk uyuşmazlığının ise yaklaşık yüzde 30’u iş hukukundan kaynaklanıyor. İş davalarının yıllık ortalama görülme süresi 2010 yılında 466, 2011 yılında 488, 2012 yılında 483, 2013 yılında 381, 2014 yılında ise 417 gün.
