Olaylar
Yemen vatandaşı olan başvurucu 2014 yılında Fatih Üniversitesi İşletme Fakültesine burslu öğrenci olarak kaydolmuştur. Üniversitenin 15 Temmuz 2016 tarihinde gerçekleşen askerî darbe teşebbüsünün ardından 667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname gereği kapatılması neticesinde başvurucunun İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesine nakli sağlanmıştır.
Başvurucu 3. sınıf öğrencisi iken oturum iznini uzatmak amacı ile göç idaresi müdürlüğüne gitmiştir. Başvurucu hakkında sorgulama yapılmış ve G-82 (millî güvenliğimiz aleyhine faaliyet) tahdit kaydı bulunduğu görülmüştür. Yapılan yargılama sonucunda başvurucunun eğitim gördüğü üniversitedeki kaydı silinmiş, ayrıca sınır dışı edilmesine karar verilmiştir. Başvurucunun kararın iptali istemiyle açtığı dava kesin olarak reddedilmiştir.
İddialar
Başvurucu; anılan tahdit kaydının makul bir gerekçeyle konulduğunun tarafına gösterilemediğini, buna rağmen hakkında sınır dışı edilme kararı verildiğini belirterek eğitim hakkının ihlal edildiğini iddia etmiştir. Başvurucu ayrıca, sınır dışı edilmesine konu eylemlerde bulunan Türk vatandaşı öğrencilerin eğitimlerine devam ettiğini ancak kendisinin yabancı olması sebebi ile ayrımcılığa tabi tutulduğunu belirterek eşitlik ilkesinin ihlal edildiğini ileri sürmüştür.
Mahkemenin Değerlendirmesi
Anayasa'nın 42. maddesinde vatandaş ve yabancı ayrımı gözetmeksizin herkesin eğitim hakkına sahip olduğu vurgulanmıştır. Bu itibarla yabancı kişilerin de Türk vatandaşları gibi eğitim hakkını haiz oldukları açıktır. Bununla birlikte yabancı bir kişinin eğitim hakkı ile ülkede kalma gerekliliği arasında doğrudan bir bağlantı bulunmamaktadır. Yabancı statüsündeki bir kişinin Türkiye'de bir eğitim kurumunda öğrenci olması, eğitimi süresince Türkiye'den sınır dışı edilemeyeceği anlamı taşımamaktadır.
Bu bağlamda Türkiye'de eğitim gören yabancı bir kişinin meşru bir amaç doğrultusunda sınır dışı edilmesi yönünde tesis edilen bir işlem, kişinin eğitim hakkına doğrudan bir müdahale oluşturmaz.
Somut olayda başvurucu hakkında G-82 (millî güvenliğimiz aleyhine faaliyet) tahdit kaydının bulunduğu ve anılan kayıt nedeni ile sınır dışı edildiği görülmüştür. Bu noktadan hareketle başvurucunun ulusal güvenliği koruma gibi bir meşru amaç doğrultusunda sınır dışı edildiği anlaşıldığından söz konusu işlem başvurucunun eğitim hakkına yönelik bir müdahale olarak kabul edilmemiştir.
Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle eğitim hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar vermiştir.
Öte yandan eşitlik ilkesinin amacı aynı hukuki statüde olan kişilerin aynı hukuki işlere tabi tutulması ve aynı durumda bulunan kişilere ayrı kuralların uygulanmasının yasaklanmasıdır. Sınır dışı etme işlemi yalnızca yabancılar hakkında tatbik edilebilecek bir işlem olup Türk vatandaşlarının sınır dışı edilmesi mümkün değildir. Başvurucunun kendisi ile mukayese ettiği ve yabancı olması sebebi ile kendisini dezavantajlı gördüğü kişiler Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarıdır.
Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle eşitlik ilkesinin ihlal edildiğine ilişkin iddianın açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar vermiştir.
https://www.anayasa.gov.tr/tr
