‘Olası kasıtla cinayet’tir 20 yıldan az ceza olamaz
Soma maden faciasında yaşamlarını yitiren 301 madenciyle ilgili soruşturma sürerken, maden kazalarına emsal karar Yargıtay 12.Ceza Dairesinden geldi. Yargıtay, 19 kişinin yaşamını yitirdiği Mustafakemalpaşa’daki grizu patlamasında maden işletmecileri ve sorumlularının “olası kastla adam öldürmek”ten ceza almalarını istedi. Yargıtay sanıklara verilecek cezanın 20 yıldan az olmayacağına hükmetti.
Bursa’nın Mustafakemalpaşa ilçesine bağlı Bükköy’de 2009’da meydana gelen grizu patlamasında 19 kişi yaşamını yitirdi. Bursa 3.Ağır Ceza Mahkemesi, aralarında Bükköy Madencilik Yönetim Kurulu Başkanı Nurullah Ercan’ın da bulunduğu 6 sanığa TCK’nın “taksirle öldürme” hükmü uyarınca 5 ile 6 yıl arasında değişen hapis cezaları verdi. Bu karara yapılan itirazı görüen Yargıtay 12.Ceza Kasım 2013’te aldığı bir kararla yerel mahkeme kararını oybirliğiyle bozdu. Bozma gerekçesinde ise Soma’daki maden kazasına benzer ihmaller silsilesi tek tek irdelendi.
Taksirli öldürme uygulanamaz
Kararda Soma’daki faciya benzer ihmaller tek tek sıralandı. Yargıtay işveren başta olmak üzere maden ocağı sorumlularının “taksirle öldürmek”ten değil, “olası kastla ölüme sebebiyet vermekten” ceza almaları gerektiğini belirtti. Kararda, bütün ihmallerin açık olması, ve tehlikenin bilinmesine rağmen gerekli önlemlerin alınmamış olmasına işaret edilerek “bu neticeden olası kast hükümleri uyarınca sorumlu tutulmaları gerektiği ve olası kastla adam öldürme suçunun unsurlarının oluştuğu gözetilmelidir” denildi.
380 yılla yargılanacaklar
Yargıtay’ın bu kararının ardından yerel mahkeme, her bir madenci için önce “adam öldürmekten” ceza verecek. “Olası kast” kapsamında müebbet hapis cezası, 20 ile 25 yıl arasında değişen hapis cezası olarak uygulanacak. 19 madenci için ayrı ayrı verilen hükümler toplanarak sanıkların cezası belirlenecek. Yani her bir sanık en az 380 yıla varan hapis cezaları alabilir.
‘Gerçek içtima uygulanır’
Emekli Cumhuriyet Başsavcısı Reşat Petek konuyla ilgili “Yargıtay’ın gerekçesine göre eylem olası kast kabul edilmesi halinde, ölen her işçi için kasten öldürmek suçundan uygulama yapılıp olası kast hükümlerine göre indirime gidilir. Diğer deyimle fikri içtima değil gerçek içtima hükümleri uygulanır” dedi.
Ufuk Üniversitesi Ceza Mahkemesi Anabilim Dalı Başkanı Yard.Doç.Dr. Sinan Kocaoğlu da , “olası kast ile adam öldürme suçundan açılacak bir davada, eğer suç sübut bulursa, mahkemenin “gerçek içtima” kuralları ile sanıklara ceza vermesi, yani davaya konu kaza neticesinde ölmüş madenci sayısı kadar ayrı ayrı ve toplam bir cezaya hükmetmesi gerekecektir” dedi.
TCK 21. Madde düzenliyor
TCK’nın “Taksirle öldürme” suçunu düzenleyen 85.maddesi 2 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası öngörüyor. Olası kastı düzenleyen 21.maddede ise ağır müebbet gerektiren suçlarda müebbet, müebbet hapis suçlarında 20 yıldan 25 yıla kadar, diğer ağır suçlarda ise ceza 3’te 1’den yarısına kadar indiriliyor.
Soma ile aynı ihmaller
Yargıtay’ın bozma kararı verdiği Mustafakemalpaşa’daki kaza ile ilgili sıralanan ihmaller Soma’daki faciayla da bire bir örtüşüyor. Yargıtay’ın gerekçeli kararında madde madde sıraladığı İhmaller zincirlerinin başlıkları şöyle:
- Metan gazı gözardı edildi.
- Erken uyarı sistemi kurulmadı.
- Yeterli sayıda gaz ölçüm cihazı yok.
- KÜLDESAK yani yeterli havalandırma sistemi kurulmadı.
- Grizu olduğu biliniyordu.
- İş güvenliği dersi verilmedi.
- Emniyete aykı ocak işletildi.
- Çalışanların ocakta sigara içmesine göz yumuldu.
star
