Daire:6
Tarih:2012
Esas No:2011/13747
Karar No:2012/1071
Kaynak:kişisel arşiv
İlgili Maddeler:
İlgili Kavramlar:ÖNALIM DAVASI İKİNCİ SATIM HALİ ESAS ALINACAK SATIŞ
(Karar Tarihi : 31.1.2012)
T.C.
YARGITAY
6. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2011/13747
KARAR NO : 2012/1071

Y A R G I T A Y İ L A M I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : . Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 28/09/2010
NUMARASI : 2008/295-2010/364
DAVACI : F.T.
DAVALI : O.B.K. - E.D.
DAVA TÜRÜ : Önalım

Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı önalım davasına dair kararın temyiz incelemesi duruşmalı olarak davacı tarafından süresi içinde istenilmekle gün tayin edilerek taraflara gönderilen davetiyelerin tebliğ edilmesi üzerine belli günde davalı E.D. vekili Av.E.C. geldi. Davacı taraftan gelen olmadı. Hazır bulunanın sözlü açıklaması dinlendikten sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.

Uyuşmazlık, önalım hakkına konu edilen payın iptali ile davacı adına tesciline ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmesi üzerine hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Davacı vekili, davalı O.B.K. hakkında açtığı davada, müvekkilinin dava konusu payın ilişkin bulunduğu 30 parselin paydaşlarından olduğunu, taşınmazın diğer paydaşı H.D.'ın taşınmazdaki 1 / 2 payını 28.9.2007 tarihinde 450.000 TL bedelle davalı O.B.K.'a sattığını, yapılan pay satışının müvekkiline bildirilmediğini, davacının önalım hakkını kullanmak istediğini belirterek, davalı adına kayıtlı payın iptali ile müvekkili adına tescilini talep etmiştir.

18.12.2008 tarihli dilekçesi ile de, davanın açılmasından ve açılan davanın tapuya şerh edilmesinden kısa bir süre sonra davalı O.B.K.'un 18.8.2008 tarihinde dava konusu edilen payı bu kez muvazaalı olarak 750.000 TL bedelle E.D.'e sattığını, E.D.'in tapu kaydından davalı hakkında açılan davayı bilerek ve tüm vecibelerini üstlenerek payı devraldığını, bu satışın payın değerini yüksek göstermek için muvazaalı yapıldığının açık olduğunu, bu nedenle payın değerinin ilk davada olduğu gibi 450.000 TL olarak kabul edilmesi gerektiğini, davayı yeni paydaş E.D.'e yönelttiklerini belirterek, E.D. adına kayıtlı payın iptali ile davacı adına tescilini talep etmiştir. Dahili davalı E.D. vekili, Medeni Kanun'un 734. maddesi hükmü gereği, davacının önalım bedelini belirtilen süre içinde nakden depo etmesi gerektiğini, tapu memuru önünde yapılan işlemin tartışılamayacağını, bu konuda tanık dinlenemeyeceğini, verilecek kesin süre içinde önalım bedelinin depo edilmesini, kendilerinin satın aldıkları bedel üzerinden davacının önalım isteğini kabul ettiklerini belirtmiştir.

Önalım hakkı, paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda payın üçüncü şahsa satılması halinde, diğer paydaşlara o payı öncelikle satın alma hakkını veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve payın üçüncü kişiye satılması ile de kullanılabilir hale gelir.

Önalım hakkının kullanılması ile bu hakkı kullanan paydaş ile alıcı arasında kapsam ve şartları satıcı ile davalı arasında yapılan sözleşmenin aynı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olur. Önalım hakkını kullanan paydaş bu payı satın almak isterken tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masraflar toplamından ibaret önalım bedelini depo etmesi gerekir. Yargılama sırasında payın bir başkasına farklı bedelle satılması halinde davacının hangi satış bedelinden sorumlu olacağı hususu son satın alanın iyi veya kötü niyetli olmasına göre çözümlenir. Son satın alan kişi kötü niyetli ise, davacı ilk satış bedeli ile aksi halde son satış bedeli ile sorumlu olacaktır. Burada kanıtlama yükümlülüğü davacıya aittir.

Olayımıza gelince: dava konusu edilen 30 parsel No'lu taşınmazdaki 1 / 2 pay ilk önce taşınmazın paydaşlarından H.D. tarafından 28.9.2007 tarihinde 450.000 TL bedelle davalı O.B.K.'a satılmış, bu pay satışına yönelik olarak davacı tarafından 1.8.2008 tarihinde dava açılmıştır. Açılan dava 5.8.2008 tarihinde tapunun beyanlar hanesine şerh edilmiştir. Bu aşamadan sonra söz konusu pay bu kez 18.8.2008 tarihinde 750.000 TL bedelle davaya dahil edilen E.D.'e satılmıştır. E.D. resmi satış senedinde pay hakkında önalım davası açıldığını bildiğini ve bütün hukuki vecibeleri ile kabul ettiğini beyan etmiştir. HUMK'nun 186. (6100 Sayılı HMK'nun 125) maddesi gereğince davayı yeni paydaşa yönelten davacı, satışın kötü niyetle ve yüksek bedelle yapıldığını, dahili davalının payı, hakkında açılan önalım davasını bilerek satın aldığını iddia etmiştir. İlk yapılan pay satışına yönelik olarak 1.8.2008 tarihinde açılan önalım davasından kısa bir süre sonra ve üstelik açılan dava tapuya şerh edilmiş iken 18.8.2008 tarihinde dahili davalı E.D.'in açılan davadan haberdar olduğunu beyan ederek ve tüm hukuki vecibelerini üstlenerek payı yüksek bedelle satın almasında iyi niyetli olduğundan söz edilemez. Yargılamada dinlenen davacı tanıklarının payın satılmasından sonra gerek davalının, gerek dahili davalının taşınmaza gelip kontrol etmediklerini beyan etmeleri de ortada gerçek bir satın alma iradesinin olmadığını, payın değerini yüksek göstermeye yönelik bir temlik yapıldığını göstermektedir. İkinci satışta dahili davalı E.D.'in önalım davası sonucu elinden çıkacak bir payı bile bile satın alması hayatın olağan akışına uygun değildir. Payın ikinci kez kötü niyetle el değiştirmesi karşısında mahkemece davacıya ilk satışta tapuda gösterilen satış bedeli üzerinden önalım bedelini depo etmesi için uygun süre ve olanak tanınarak oluşan duruma göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.

KARAR : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 31.1.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

adalet.org/ Mustafa Uslu