T.C.

YARGITAY

İkinci Ceza Dairesi

 

E:2012/24202

K:2013/18514

T: 04.07.2013

·         Hırsızlık

·         Yasaklanmış Hakların Geri Verilmesi,

(Memnu Hakların İadesi)

·         Sürücü Belgesinin Geri Alınması

 

Özet:     Yasaklanmış hakların geri verilmesinin ilk koşulu, mahkûm olunan “cezanın ” infaz edilmesi olup, infazın tamamlanması ile ifade edilmek istenen husus cezanın tamamıyla yerine getirilmesi olduğundan bu süre, koşullu salıverme (şartla tahliye) değil, bihakkın (tamamıyla) salıverilme tarihinden itibaren başlayacak, ikinci koşul olarak ise, kişinin anılan süre zarfında yeni bir suç işlememiş olması ve hayatını iyi halli olarak sürdürdüğü hususunda mahkemede bir kanaat oluşması gerekecektir,

(765 s. TCK m. 121,124)

(1412 s. CMUK m. 416, 420)

(5352 s. Adli Sicil K. m. 13/A)

(2918 s. Trafik K. m. 41/e, 119)

Dosya incelenerek gereği düşünüldü;

Hükümlü Ekrem hakkında Afyonkarahisar Asliye Ceza Mahkemesinin 02.08.1995 gün ve 1992/21 esas, 1995/417 karar sayılı ilamı ile 765 sayılı TCK.nın 492/2-son ve 522. maddeleri uyarınca 5 yıl 6 ay hapis cezası ve 2918 sayılı Yasanın 119/1. maddesi uyarınca sürücü belgesinin süresiz olarak geri alınmasına karar verildiği, hükmün 21.01.1997 tarihinde kesinleştiği, hükümlünün 13.10.2011 tarihli dilekçesi ile Adli Sicil Yasasının 13/A maddesi uyarınca sürücü belgesinin geri verilmesine karar verilmesi istemiyle Derik Asliye Ceza Mahkemesine başvuruda bulunduğu, Mahkemece yerine getirme tarihinin sorulması üzerine bihakkın tahliye tarihinin 03.10.2002 olduğunun bildirildiği, duruşma açılıp hükümlü dinlendikten sonra kararın kesinleşme tarihi olan 21,01.1997 tarihi ile bihakkın tahliye tarihi olan 03.10.2002 tarihleri arasında,

 

15.03.2000 tarihinde yeniden hayvan hırsızlığı suçunu işlemesi nedeniyle yasak hakların iadesi olanaklı olmadığından istemin reddine karar verildiği anlaşılarak yapılan incelemede;

Yasaklanmış hakların geri verilmesi, belli bir suç veya cezaya mahkumiyete bağlı olarak gerek Ceza Kanununda gerekse diğer Kanunlarda öngörülen çeşitli hak yoksunluklarının giderilmesini sağlayan hukuki bir düzenlemedir. 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 121 ve 124 maddeleri ile 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 416 ve 420. maddelerinde düzenlenen "yasaklanmış hakların geri verilmesi" kurumuna ne 5237 sayılı TCK, ne de 5271 sayılı CMK'da yer verilmemiş, ancak daha sonra 19.12.2006 tarihinde yürürlüğe giren ve 5560 sayılı Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanunun 38. maddesiyle 5352 sayılı Adli Sicil Kanununa 13/A maddesi eklenmek suretiyle tekrar düzenlenmiştir. Bu düzenlemede amaçlanan, ceza mahkumiyetinden doğan müebbet hak yoksunluklarının giderilmesini sağlamaktır,

5352 sayılı Adli Sicil Kanununa eklenen 13/A maddesinde, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu dışındaki kanunların belli bir suçtan dolayı veya belli bir cezaya mahkûmiyete bağladığı hak yoksunluklarının giderilebilmesi için, yasaklanmış hakların geri verilmesi yoluna gidilebilir. Bunun için; Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinin beşinci ve altıncı fıkraları saklı kalmak kaydıyla, mahkûm olunan cezanın infazının tamamlandığı tarihten itibaren üç yıllık bir sürenin geçmiş olması gerektiği belirtilmektedir.

Yasaklanmış hakların geri verilmesinin ilk koşulu, mahkum olunan "cezanın" infaz edilmiş olmasıdır. İnfazın tamamlanmış olması ile ifade edilmek istenen husus cezanın tamamıyla yerine getirilmiş olmasıdır. Dolayısıyla hapis cezasında süre, koşullu salıverme (şartla tahliye) değil, bihakkın (tamamıyla) salıverilme tarihinden itibaren başlayacaktır.

Yasaklanmış hakların geri verilmesinin ikinci koşulu ise, kişinin bu süre zarfında yeni bir suç işlememiş olması ve hayatını iyi halli olarak sürdürdüğü hususunda mahkemede bir kanaat oluşması gerektiğidir.

Memnu hakların iadesi talebinin reddine konu olan Afyonkarahisar Asliye Ceza Mahkemesinin 02.08.1995 gün ve 1992/21 esas, 1995/417 karar sayılı ilamının 03.10.2002 tarihinde infaz edilmesinden sonra, 5352 sayılı Adli Sicil Kanunun 13/A-1/a maddesinde öngörülen 3 yıllık süre geçmeden, hükümlünün Uyap'tan temin edilen adli sicil kaydında geçen Bolvadin Asliye Ceza Mahkemesinin 19.10.2006 tarih ve 284-329 sayılı ilamına konu hırsızlık suçunu 07.08.2003 tarihinde işlediğinin anlaşılması karşısında; memnu hakların iadesine ilişkin talebin reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmediğinden tebliğnamedeki bozma düşüncesine iştirak edilmemiş,

 

01.06.2005 tarihinde 5237 sayılı Yasanın yürürlüğe girmesi nedeniyle, hükümlü hakkında lehe yasa belirlenmesi amacıyla, her iki yasa hükümleri bir bütün olarak uygulanarak uyarlama yargılaması ve ayrıca 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 41. maddesinin (e) bendinde ve 119. maddesinde 17.10.1996 gün, 4199 sayılı Yasanın 18 ve 38. maddeleriyle yapılan değişiklikler uyarınca, hükmü veren Mahkemece değerlendirme yapılması olanaklı görülmüştür.

Yapılan duruşmaya, toplanan delillere, gerekçeye, hâkimin kanaat ve takdirine göre temyiz itirazları yerinde olmadığından reddiyle hükmün (ONANMASINA), 04.07.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.