YARGITAY
Birinci Ceza Dairesi
E:2013/3295
K:2013/5297
T: 30.09.2013
· Şartla Tahliye, Dava ve Cezaların Ertelenmesi
· Şartla Tahliyenin Geri Alınması
· Aynen İnfaz Kararı
· Aynı Cins Suç
Özet: Gerek Anayasa Mahkemesince iptal edilen 4616 sayılı Yasanın 1/4-2 maddesi ve gerekse 4758 sayılı Yasanın 1/4-2 maddesindeki -aynı cins suç- kavramını, 765 sayılı TCK'nın da yer alan kabahat ve cürüm şeklindeki suç ayrımına göre anlamak gerektiği, 5237 sayılı TCK’nın da kabahat ve cürüm ayırımının kaldırılıp, ağır hapis, hapis ve hafif hapis şeklindeki düzenlemeye son verilerek, süresi ne olursa olsun tüm hürriyeti bağlayıcı cezaların -hapis- olarak nitelendirildiği, koşullu salıverilme kararının geri alınmasını gerektiren ikinci suç tarihi ile geri alma kararının 23 Nisan 1999’dan sonra olması nedeniyle geri alınan süre ile ilgili olarak anılan yasalarda ki, çekilmesi gereken cezadan 10 yıllık indirime ilişkin hükümden yararlanılamayacağı gözetilmelidir.
(5275 s. CGİK m. 107/12)
(4616 s. ŞSEK m. I/4-2)
(4758 s. ŞSEKDK m. I/4-2)
I-OLAY:
Hükümlü Serdar hakkında 01.09.1997 tarihinde işlediği tasarlayarak adam öldürmek suçundan Bandırma Ağır Ceza Mahkemesi'nin 08.10.1998 tarih, 1997/145 Esas, 1998/133 sayılı Kararı ile 16 yıl 8 ay ağır hapis cezasıyla cezalandırılmasına karar verildiği, iş bu kararın Yargıtay 1.Ceza Dairesi'nin 05.04.1999 tarih, 1998/4435 Esas, 1046 Karar sayılı ilamı ile onanarak kesinleştiği, 6136 sayılı Yasaya aykırılık suçundan Bandırma Asliye Ceza Mahkemesi'nin 30.09.1998 tarih, 1998/411 Esas, 1998/673 sayılı Kararı ile mahkûm olduğu 1 yıl 2 ay hapis cezası ile bu cezasının Bandırma Ağır Ceza Mahkemesi'nin 11.05.1999 tarih, 1999/59-59 D.iş sayılı kararı ile 16 yıl 8 ay ağır hapis, 1 yıl 2 ay hapis cezası olarak içtimasına karar verildiği,
Hükümlü bu cezasını ceza infaz kurumunda çekmekte iken Bandırma Ağır Ceza Mahkemesi'nin 31.10.2001 tarih ve 2001/292-291 D.iş sayılı kararı ile 02.08.2001 tarihinden geçerli olmak üzere şartla salıverilmesine karar verildiği, ancak hükümlünün henüz bihakkın tahliye tarihi dolmadan 25.10.2002 tarihinde ikinci kez işlediği kilit kırmak suretiyle hırsızlık suçundan dolayı Bandırma Asliye Ceza Mahkemesi'nin 20.05.2003 tarih, 2003/119-495 sayılı kararı ile 2 sene 11 ay 1 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği, bu kararı Yargıtay 6.Ceza Dairesi'nin 27.01.2004 tarih, 2003/8890 Esas, 2004/465 sayılı ilamı ile onanarak kesinleştiği,
Hükümlünün cezası infaz edilmekte iken Mahkemesi'nin TCK.nın 17.maddesinin uygulanmasının talep edildiği, bu talep üzerine, Bandırma Ağır Ceza Mahkemesi'nin 24.02.2004 tarih ve 2004/25-23 değişik iş sayılı kararı ile suç işleme tarihi olan 25.10.2002 ilâ bihakkın tahliye tarihi olan 08.04.2016 tarihleri arasındaki sürenin TCK.nun 17.maddesi uyarınca aynen çektirilmesine karar verildiği,
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun yürürlüğe girmesinin ardından uyarlama yargılamalarının yapılarak, Bandırma Ağır Ceza Mahkemesi'nin 21.07.2006 tarih, 2006/406-396 D.iş sayılı kararı ile 11.05.1999 tarih, 1999/59-59 D.iş sayılı içtima kararı ile 24.02.2004 gün 2004/25-23 D.iş karar sayılı şartla tahliye kararının geri alınmasına dair kararların kaldırılmasına, sanığın cezalarının 17 yıl 8 ay hapis cezası olarak içtimaına, ikinci suçun işlenme tarihi olan 25.10.2002 ilâ bihakkın tahliye tarihi olan 08.02.2016 tarihleri arasındaki sürenin aynen çektirilmesine karar verildiği,
Hükümlü vekilinin, şartla tahliyenin geri alınması kararının kaldırılması, hükümlünün yatmış olduğu süre ve 4616 sayılı Kanun uyarınca 10 yılının infaz edilmiş sayılmasına yönelik talepleri üzerine, Bandırma Ağır Ceza Mahkemesi'nin 31.08.2010 tarih, 2010/544-624 D.iş sayılı kararı ile talebin reddedildiği, bu karara karşı yapılan itiraz üzerine Balıkesir 1.Ağır Ceza Mahkemesi'nin 30.09.2010 tarih, 2010/950 D.iş sayılı kararı ile itirazın reddedildiği,
Hükümlü tarafından 08.03.2013 tarihli dilekçe ile şartla tahliyenin geri alınması kararının kaldırılmasının yeniden talep edilmesi üzerine, Bandırma Ağır Ceza Mahkemesi'nin 14.03.2013 tarih, 2005/121-151 sayılı ek kararı ile yeniden karar verilmesine yer olmadığına ilişkin karara karşı yapılan itirazın, Balıkesir 1.Ağır Ceza Mahkemesi'nin 12.04.2013 tarih, 2013/371 D.iş sayılı kararı ile itirazın kabulüne, Bandırma Ağır Ceza Mahkemesi'nin 31.10.2001 tarih, 2001/292-291 D.iş karar sayılı şartla tahliye kararının geri alınmasına, hükümlünün 25.10.2002 tarihinden bihakkın tahliye tarihi olan 08.02.2016 tarihleri arasındaki sürenin aynen infazına ilişkin kararın kaldırılmasına karar verildiği;
Balıkesir Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen 25.04.2013 tarihli fezleke ile Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü'nden Kanun Yararına Bozma talebinde bulunulduğu,
Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü'nün 03.06.2013 tarih ve 94660652-105-10-4575-2013/9089/35321 sayılı istemleri ile anılan kararın 5271 sayılı CMK.nın 309. maddesi uyarınca kanun yararına bozulması talebiyle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilen dosya Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 25.06.2013 tarih ve 2013/218065 sayılı tebliğnamesi ile Dairemize intikal ettiği;
II- Kanun Yararına Bozma İstemine İlişkin Uyuşmazlığın Kapsamı:
Balıkesir 1.Ağır Ceza Mahkemesi'nin 12.04.2013 tarih ve 2013/371 değişik iş sayılı Bandırma Ağır Ceza Mahkemesi'nin Bandırma Ağır Ceza Mahkemesi'nin 31.10.2001 tarih, 2001/292-291 D.iş karar sayılı şartla tahliye kararının geri alınmasına, hükümlünün 25.10.2002 tarihinden bihakkın tahliye tarihi olan 08.02.2016 tarihleri arasındaki sürenin aynen infazına ilişkin kararın kaldırılmasına dair kararın bozulmasına ilişkindir.
Gerek 22.12.2000 günlü Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4616 sayılı "23 Nisan 1999 Tarihine Kadar İşlenen Suçlardan Dolayı Şartla Salıverilmeye, Dava ve Cezaların Ertelenmesine Dair Kanun" ile gerekse bu yasanın bazı maddelerinin Anayasa Mahkemesi tarafından iptali üzerine aynı tarihte yeniden düzenlenerek 28 Mayıs 2002 günlü Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ve daha lehe olan 4758 sayılı "23 Nisan 1999 Tarihine Kadar İşlenen Suçlardan Dolayı Şartla Salıverilmeye, Dava ve Cezaların Ertelenmesine Dair Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun"a göre;
A- madde 2: "... veya şahsi hürriyeti bağlayıcı cezaya mahkum edilenlerin ya da aldıkları ceza herhangi bir nedenle şahsi hürriyeti bağlayıcı cezaya dönüştürülenlerin tabi oldukları infaz hükümlerine göre çekmeleri gereken toplam cezalarından on yıl indirilir. İndirim, verilen her bir ceza için ayrı ayrı değil, toplam ceza üzerinden bir defaya mahsus yapılır. Ancak bir kişinin muhtelif suçlarından dolayı cezaları ayrı ayrı tarihlerde verilmiş olsa bile, bu cezaların toplamı üzerinden yapılacak indirim on yılı geçemez."
B- Yine gerek Anayasa Mahkemesince iptal edilen 4616 sayılı Yasanın I/4-2 maddesinde ve gerekse 4758 sayılı Yasanın I/4-2 maddesindeki "Erteleme konusu suçun dava zamanaşımı süresi içinde bu suç ile aynı cins veya daha ağır şahsi hürriyeti bağlayıcı cezayı gerektiren bir suç işlendiğinde, erteleme konusu suçtan dolayı da dava açılır veya daha önce açılmış bulunan davaya devam edilerek hüküm verilir. Bu süre, erteleme konusu suç ile aynı cins veya daha ağır şahsi hürriyeti bağlayıcı cezayı gerektiren bir suç işlenmeksizin geçirildiğinde, ertelemeden yararlanan hakkında kamu davası açılmaz..." şeklindeki düzenlemedeki -aynı cins suç- kavramını 765 sayılı TCK.nın da yer alan kabahat ve cürüm şeklindeki suç ayrımına göre anlamak gerekir. 01.06.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5237 sayılı TCK.nın da kabahat ve cürüm ayırımı kaldırılmış, ağır hapis, hapis ve hafif hapis şeklindeki düzenlemeye son verilerek, süresi ne olursa olsun tüm hürriyeti bağlayıcı cezalar- hapis- olarak nitelendirilmiştir.
Nitekim Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 107/12. maddesinde " koşullu salıverilen hükümlünün, denetim süresinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suç işlemesi..." şeklindeki düzenlemede konu açıklığa kavuşturulmuştur.
Sonuçta, bihakkın tahliye süresi içinde işlenen ikinci suçun para cezası gerektiren suç dışında hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suç olması, birinci suçtan dolayı verilen koşullu salıverilme kararının geri alınmasını gerektirecektir.
Olayımızda koşullu salıverilme kararının geri alınmasını gerektiren ikinci suç tarihi 23 Nisan 1999'dan sonra olup, geri alma kararı da bu tarihten sonra olduğundan geri alınan süre ile ilgili olarak gerek 4616 sayılı Yasa ve gerekse bu yasanın bazı maddelerinin Anayasa Mahkemesince iptali üzerine aynı konuda yeniden düzenlenen 4758 sayılı Yasada ki çekilmesi gereken cezadan 10 yıllık indirimden yararlanılamaz.
Bu durumda Balıkesir 1. Ağır Ceza Mahkemesince hükümlünün itirazının reddine karar verilmesi gerekirken itirazın kabulüne karar verilmesinde isabet görülmediğinden, yasaya aykırı bulunan Balıkesir 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 12.04.2013 tarih ve 2013/371 değişik iş sayılı kararının bozulması cihetine gidilmiştir.
IV- Sonuç ve Karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının istemi yerinde görüldüğünden, Balıkesir 1.Ağır Ceza Mahkemesinin 12.04.2013 tarih ve 2013/371 değişik iş sayılı kararının 5271 sayılı CMK.nın 309. maddesi uyarınca (BOZULMASINA), diğer işlemlerin yapılabilmesi için dosyanın Balıkesir Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına (TEVDİİNE), 30.09.2013 gününde oybirliği ile karar verildi.
