Rahmi Ofluoğlu 
Hukukçu 
Vergi müfettişleri VUK 148. maddeye göre vatandaşlardan sözlü veya yazılı olarak bilgi isteyebilirler. 148. Madde  “Bilgiler yazı veya sözlü istenilir. Sözle istenen bilgileri vermeyenlere keyfiyet yazı ile tekit ve cevap vermeleri için kendilerine münasip bir mühlet tayin olunur. Bilgi istenmek üzere ilgililer vergi dairesine zorla getirilemez”  demektedir.

148. madde vergi müfettişlerine yurttaşların ifadesini alma yetkisi vermemektedir. Vergi müfettişi yurttaştan sözlü veya yazılı olarak bilgi isteyebilir. Sözlü olarak bilgi isteğine cevap alınamazsa vergi müfettişleri bu kez yazılı olarak ilgiliden bilgi isteyeceklerdir. Bilgi istemek ve bilgi vermek, ifade vermek ve ifade almak çok farklı şeylerdir.

Yasa yurttaşların bilgi vermek için vergi dairesine gitmeye zorlanamayacağını açık bir dille ifade etmektedir. 148. madde “Bilgi istenmek üzere ilgililer vergi dairesine zorla getirilemez”  demektedir

Bilgi vermemenin müeyyidesi

VUK 148 e göre istenilen bilginin verilmemesi halinde ilgiler hakkında uygulanacak müeyyideler VUK  mükerrer  355. madde ile düzenlenmiştir.  Maddeye göre 148. Madde uyarınca bilgi vermeyen, eksik veya yanıltıcı bilgi veren birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabına 1300 Türk Lirası, ikinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler ve kazancı basit usulde tespit edilenlere 660 Türk Lirası, bunların dışında kalanlara ise 330 Türk Lirası özel usulsüzlük cezası kesilir. Cezanın kesilebilmesi için ilgilere bilgi verilmemesi halinde özel usulsüzlük cezasının kesileceği yazılı olarak bildirilmiş olması gerekir.

Hatalı bir uygulama

Vergi müfettişleri son derece hatalı bir davetiye ile yurttaşları ifade vermeye çağırmaktadır. İşte adaletbiz’in ulaştığı davetiye örneği:

T.C.

MALİYE BAKANLIĞI Vergi Denetim Kurulu (Marmara Küçük ve Orta Ölçekli Mükellefler Grup Başkanlığı)

Sayı:                                                                                   İSTANBUL

Konu:  Bilgi İsteme                                                           0 /O /2015

(Tc:

213 sayılı VUK’nun 134 ve müteakip maddelerince yapılmakta olan bir vergi incelemesine esas teşkil etmek üzere aşağıda belirtilen hususlar ile ilgili olarak adı geçen kanunun 148. maddesine göre gerekli bilgilerin bu yazımızın tebliğ tarihinden itibaren en geç 15 gün içerisinde aşağıda belirtilen çalışma adresime bildirilmesi gerekmektedir.

Aşağıda belirtilen bilgilerin çekinme sebebi bildirilmeden süresinde verilmemesi, eksik ya da yanıltıcı bilgi verilmesi halinde; VUK’nun mükerrer 355inci maddesine göre özel usulsüzlük cezası kesilerek yeniden süre belli edilmek sureti ile tekrar bilgi vermeye davet edileceğinin, ikinci defada bilgi verilmemesi, eksik ya da yanıltıcı bilgi verilmesi hallerinde özel usulsüzlük cezasınn iki kat olarak kesileceğini ve ilgililer hakkında kanuni kovuşturma yapılacağının bilinmesini,

Tebliğen rica ederim.                                        

 

Vergi Müfettişi

İstenen bilgiler

2010 takvim yılı içerisinde                                                  'de sigortalı

olarak çalıştığınız tespit edilmiş olup, söz konusu şirketin 2010 yılı faaliyetleri ile ilgili bilginize başvurulacaktır. Bu konuda ifade vermek üzere; 0 .0' ■ .2015/Salı Saat:                 . 'da

aşağıda yazılı adresimizde hazır bulunmanızı rica ederim.________

 

Tebligat yasaya uygun olarak düzenlenmiştir ancak bu davetiyeyi gönderen vergi müfettişi kendisinin dolduracağı bölümleri doldururken yasanın amacının aşmış ve yasalara aykırı bir davetiye ortaya çıkmıştır.

Davetiyenin “ilk paragrafında “213 sayılı VUK’nun 134 ve müteakip maddelerince yapılmakta olan bir vergi incelemesine esas teşkil etmek üzere aşağıda belirtilen hususlar ile ilgili olarak adı geçen kanunun 148. maddesine göre gerekli bilgilerin bu yazımızın tebliğ tarihinden itibaren en geç 15 gün içerisinde aşağıda belirtilen çalışma adresime bildirilmesi gerekmektedir” denmektedir.

Vergi müfettişi bilgi istediği konuyu davetiyeye yazma yerine ilgiliyi ifade vermeye çağırmaktadır. Oysa davetiyenin ilk paragrafında aşağıda belirtilen konuda 15 gün içerisinde bilgi ver denmektedir. 148. maddeye uygun olan da budur.

Bu tebligat içeriği iki açıdan önemli hatalar içermektedir. Bir kere tebligat yurttaştan bilgi istenmemekte ifadeye çağırmaktadır, ikinci olarak yasanın açık hükmüne rağmen yurttaş vergi dairesine gitmeye zorlanmaktadır.

İlgili vergi müfettişine ulaştık ve durumu sorduk. Vergi müfettişi “vergi incelemesi yapmadığını VUK 359. maddeye göre sahte fatura ile ilgili araştırma yaptığını” söyledi.

Vergi müfettişinin bu ifadesinden anlaşılacağı gibi vergi müfettişi Cumhuriyet Savcılarına verilen yetkiyi kullanmaya kalkmıştır. Oysa VUK 367 vergi suçları konusunda vergi müfettişlerinin ne yapacağını çok açık olarak yazmaktadır. Vergi müfettişleri yaptıkları bir vergi incelemesinde VUK 359. Maddeye giren bir suç işlendiği kanaatine varırlarsa Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusu yapmak zorundadırlar.  Anılan maddeye göre Cumhuriyet Savcıları da vergi dairesinden vergi incelemesi yaparak bilgi vermelerini talep edebilir. Maddeye göre vergi müfettişlerinin yapacağı iş vergi incelemesi yapmak ve kayıtlara göre bir vergi suçu işlenmiş ise durumu bir suç raporu ile Cumhuriyet Savcılığına bildirmektir. İfade almak, soruşturmayı yapmak Cumhuriyet Savcılarının işidir.  Vergi müfettişlerinin yaptığı yetki gaspıdır, anayasa suçudur.

Vergi müfettişleri anayasa suçu işlemektedir; anayasanın 6. maddesi “Hiçbir kimse veya organ kaynağını Anayasadan almayan bir Devlet yetkisi kullanamaz” demektedir.

Ayrıca vergi müfettişi bu işlem ve eylemi ile görevini kötüye kullanmaktadır ve TCK 257. maddeye göre yargılanabilir.