YARGITAY
10. HUKUK DAİRESİ
E. 2009/1442
K. 2010/7904
T. 1.6.2010
• YAŞLILIK AYLIĞI BAĞLANMASI GEREĞİNİN TESPİTİ ( Davacının Yaşlılık Aylığından Yararlanma Koşullarının 3201 S.Y. Uyarınca Borçlanmanın Yapıldığı Tarihte Yürürlükte Bulunan 506 S.Y'nın 60/A-B Md. Uyarınca Yapılacak Değerlendirme Sonucuna Göre Belirlenip Karar Verileceği )
• YAŞLILIK AYLIĞINDAN YARARLANMA KOŞULLARI ( 3201 S.Y. Uyarınca Borçlanmanın Yapıldığı Tarihte Yürürlükte Bulunan 506 S.Y'nın 60/A-B Md. Uyarınca Yapılacak Değerlendirme Sonucuna Göre Belirlenip Karar Verileceği )
506/m.60/A-b,Geç.81
ÖZET : Dava, yaşlılık aylığı bağlanması gereğinin tespiti istemine ilişkindir. Davacının yaşlılık aylığından yararlanma koşullarının, 3201 Sayılı yasa uyarınca borçlanmanın yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan 506 Sayılı yasanın 60/A-b maddesi uyarınca yapılacak değerlendirme sonucuna göre belirlenip karar verilmesi gerekirken 506 Sayılı Kanunun Geçici 81. maddesindeki değerlendirmeden hareketle sonuca varılmış olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
DAVA : Dava, 3201 Sayılı Kanun uyarınca borçlanılan 5915 günlük sigortalılık süresi ve Almanya'da çalışmanın başladığı 2.6.1976 tarihi gözetilerek, 16.5.2008 tarihli başvuruya dayalı olarak yaşlılık aylığı bağlanması gereğinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi Ercan Turan tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi:
KARAR : Türkiye'de sigortalı çalışması bulunmayan davacı. 29.8.2006 tarihinde yaptığı başvuru ile 2.6.1976- 31.3.1995 tarihleri arasındaki yurtdışı çalışma süresi yönünden borçlanma isteminde bulunmuş ve 5915 gün üzerinden hesaplanan borçlanma bedelini 11.12.2007 tarihinde ödemiştir.
Mahkemece, 506 Sayılı Kanunun Geçici 81/B-a maddesindeki koşulların gerçekleştiğinden bahisle, davacının 1.6.2008 tarihinden itibaren yaşlılık aylığına hak kazandığına karar verilmiştir.
"Uyuşmazlık, yaşlılık aylığında kademeli geçişi öngören 4447 Sayılı Kanunun yürürlüğünden sonra 3201 Sayılı Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun uyarınca yapılan borçlanmanın, kademeli geçişte aranan sigortalılık süresinin hesabında dikkate alınıp alınmayacağı noktasında toplanmaktadır.
Sigortalılara yurtdışında geçen çalışmalarını borçlanabilme olanağı veren 3201 Sayılı Kanunun 6. maddesi hükmü uyarınca değerlendirilen sürelere istinaden aylık tahsisi yapılabilmesi için tahakkuk ettirilen döviz borcunun tamamının ödenmiş olması aranmaktadır.
Borçlanılan sürenin sigortalılık süresi olarak değerlendirilebilmesi, yasada belirtilen süre içerisinde olmak üzere borçlanma primlerinin Kuruma ödenmiş olması koşuluna bağlı bulunmaktadır. Yasada belirtilen borçlanma koşulları gerçekleşmeden, yurtdışında geçen sürenin sigortalılık süresi olarak değerlendirilmesine yasaca olanak bulunmamaktadır.
4447 Sayılı Kanunun 17. maddesi ile 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa eklenen Geçici 81. maddesinin yürürlüğe girdiği 8.9.1999 tarihi itibariyle davacının tahsis kapsamında değerlendirilecek her hangi bir sigortalılık süresi bulunmamaktadır. Yurt dışı borçlanma talebi ve borçlanma bedelinin ödenmesinin ise anılan maddenin yürürlüğünden sonraki tarihlerde yapıldığı konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Geçici 81. maddede öngörülen geçiş dönemi yaşlılık aylığı koşullarının belirlenmesinde sigortalının, ( maddenin A bendi uyarınca ) 8.9.1999 tarihinde. ( B ve C bentleri uyarınca ) 23.5.2002 tarihinde mevcut ve geçerli sigortalılık sürelerinin dikkate alınması yasa gereğidir.
Geçici 81. maddenin ( A ) bendinin yürürlük tarihinden sonra yurt dışı çalışmaların borçlanılması yoluyla elde edilen sigortalılık süresi dikkate alınarak, davacının 4447 Sayılı Kanundan önce yürürlükte bulunan yaşlılık aylığı koşullarından yararlandırılmasını sağlayan Geçici 81. maddenin ( A ) bendi uyarınca isteminin kabulüne karar verilmesi..." ( HGK 15.3.2006 T., 2006/21-36 E.. 2006/80 K. ) olanağı bulunmamaktadır.
Açıklanan maddi ve hukuki olgular ışığında, davacının yaşlılık aylığından yararlanma koşullarının, 3201 Sayılı yasa uyarınca borçlanmanın yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan 506 Sayılı yasanın 60/A-b maddesi uyarınca yapılacak değerlendirme sonucuna göre belirlenip karar verilmesi gerekirken. 506 Sayılı Kanunun Geçici 81. maddesindeki değerlendirmeden hareketle sonuca varılmış olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükümün yukarda açıklanan sebeplerle BOZULMASINA, Üye Ali Göcen'in muhalefetine karşı; Başkan Süleyman Caner, Üyeler; Neslihan Sever, Asuman Celkan ve Ali İnceman'ın oylarıyla ve oyçokluğuyla, 1.6.2010 gününde karar verildi.
