adaletbiz
- Kimler Gelir Testi Yaptırmak Zorundadır?
Genel sağlık sigortası olmayanlar,
Genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişilerden olmayanlar gelir tespitine tabidirler.
Somutlarsak:
1-Annesi, babası, eşi, veya çocuğu üzerinden sağlık yardımı alma hakkı bulunmayanlar,
2- İsteğe bağlı sigorta kapsamında bulunmayanlar,
3-2022 sayılı Kanun kapsamında 65 yaş, özürlü aylığı almayan kişiler gelir tespiti yaptırmak zorundadırlar.
SGK Bildirimi
SGK gelir testi olmak zorunda olanlara bildirimde bulunarak bir ay içerisinde gelir tespiti yapmalarını ister. SGK’nın bu yazısı ilgilinin Nüfus Kayıt Sistemindeki adresine gönderilir.
SGK bildirimi ilgili kişiye ulaşmaz ise ne olacaktır?
SGK yazısı ilgilinin eline geçmez ise ilginin prim borcu başlar ve birikir. Son zamanlarda yaşanan sorun bununla ilgilidir. Basında çıkan haberlerden biri:
“Sosyal güvenlik kapsamı dışındaki 12,5 milyon kişinin prim ödeyerek sağlık hizmeti alabilmesini amaçlayan uygulama çerçevesinde 4 milyon kişiye toplam 8 milyar TL prim borcu çıkarıldı. Ancak tahsilat 300 milyon lirada kaldı. Mevzuata göre 60 günden fazla prim borcu bulunanlar sağlık hizmeti alamadığı için gelir testine girmeyen veya girdiği halde borcunu ödeyemeyen yaklaşık 4 milyon kişiye hastane kapısı kapandı. Bağ-Kur prim borcu bulunan çiftçi ve esnaf da sağlık hizmeti alamıyor. “
Burada sözü edilen sorun; ya SGK yazısı ilgilinin eline geçmedi ve haberi olmadan SGK’da borcu birikti, ya da gelir tespiti yapılmasına rağmen prim yatırılmadı.
Basında ve internet sitelerinde çıkan yanıltıcı bilgiler
Söylendiği ve yazıldığı gibi sabit bir pirim söz konusu değildir. Yasa ve yönetmelik gelir tespitini nasıl yapılacağını ve prim oranlarını düzenlemektedir.
Buna göre:
Ailenin bütün geliri belli yöntemlerle tespit edilmektedir. Bu tespitler sonucunda kişi başına düşen gelir asgari ücretin 1/3’ünden daha az ise kişi prim ödemeyecek, prim devletçe karşılanacaktır.
Kişi başı milli gelir asgari ücretin 1/3’ünden fazla ise;
Kişinin geliri asgari ücretin 1/3’ü ile 1 katı arasında ise asgari ücretin 1/3’ü üzerinden %12 prim ödeyecektir.
Asgari ücretin 1 katı ile 2 katı arasında ise asgari ücret üzerinden %12 prim ödeyecektir.
Asgari ücretin 2 katından fazla ise asgari ücretin 2 katı üzerinden %12 prim ödeyecektir.
Görüldüğü gibi belirli bir prim yoktur, GSS için ödenecek prim gelire göre değişmektedir.
Geliri tespit edilecek kişinin adrese dayalı nüfus kayıt sisteminde kayıtlı bulunduğu yerdeki yani adrese dayalı nüfus kayıt sisteminde kayıtlı ikametgâhının bulunduğu il veya ilçe idarî sınırları içerisindeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı yapmaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumu gelir testiyle ilgili olarak herhangi bir işlem yapmamaktadır. En fazla gelir testi yaptıracak kişinin başvurusunu alarak ilgili sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına göndermektedir. Ancak kişilerin gelir durumu tespit edildikten sonra tescil ve prim tahsil işlemleri SGK tarafından yürütülür.
Gelir tespiti süresi
Gelir tespiti yaptırma süresi, gelir tespiti yaptırma zorunluluğunun doğmasından itibaren 1 aydır.
Genel Sağlık Sigortası Kapsamında Gelir Tespiti, Tescil ve İzleme Sürecine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
adaletbiz
