Başbakan Recep Tayyip Erdoğan , çözüm sürecine destek amacıyla kurulan ‘âkil insanlar’ heyeti ile gece yarısına kadar süren bir değerlendirme toplantısı yaptı. Erdoğan’ın âkil insanlar heyeti, bölge başkan, başkanvekili ve sekreterlerinin katılımıyla Dolmabahçe’deki Başbakanlık Çalışma Ofisi’nde gerçekleştirdiği ve yaklaşık 6 saat süren toplantıya Başbakan Yardımcıları Beşir Atalay ve Bekir Bozdağ, İçişleri Bakanı Muammer Güler, Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik de katıldı.
Edinilen bilgiye göre her grup kendi bölgesinde yapılan toplantılardan edindiği izlenimleri Erdoğan’a aktardı. Olumlu görüşlerin yanı sıra, kaygı ve beklentiler de dile getirildi. Başbakan, “Geçen toplantıda çok konuştum. Bu toplantıda dinlemeye geldim” diyerek âkillerin önerilerini not aldı.
Kalıcı mı geçici mi?
Âkiller, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin sürece ‘tam destek’ verdiğini ifade ederken, vatandaşların 1999 yılında olduğu gibi ‘sabotaj’ korkusu yaşadıkları, “Süreç seçimlere mi yönelik, yoksa kalıcı mı?” diye sorduklarını belirtti. Vatandaşların kalıcı çözümden emin olmak için anayasal düzenleme istedikleri, Kürt kimliğinin tanınması, anadilde eğitim ve yerel yönetimlerin güçlendirilmesini talep ettikleri Başbakan’a iletildi.
Heyetin Erdoğan’a ilettiği ‘rahatsızlık’lardan biri de TRT’nin yanı sıra bazı özel televizyon kanallarında yayımlanan terör konulu bazı diziler olduğu kaydedildi. Üyeler, vatandaşların yeni karakol yapımı, yeni korucu alımı ve güvenlik amaçlı inşa edilen barajlar konusunda şikâyetçi olduğunu dile getirince, Erdoğan, karakol yapımlarının son 10 yıllık program dahilinde olduğunu, yeni yapılan karakol olmadığını ifade etti. Başbakan, yeni korucu da alınmadığını belirtirken, “Korucuların arasından emekli olanlar var. Hiçbir vatandaşımızı mağdur etmeyiz” dediği kaydedildi. Başbakan’ın ‘güvenlik amaçlı baraj’ ifadesine de itiraz ettiği, barajların enerji üretimi için yapıldığının altını çizdiği belirtildi.
Uludere için ‘sivil yargı’
Üyeler, Uludere olayı ile tespitlerini de Erdoğan’a aktardı. Başbakan’ın ise “Örgüt, hayatını kaybeden vatandaşlarımızın ailelerine baskı yapıyor. Aileler, örgütün baskısı ile tazminatları alamıyor. İşin askeri yargıda değil, sivil yargıda yürütülmesini özellikle istedik ” dediği belirtildi.
Batı ve Karadeniz Bölgesi’nin âkil insanları ise tepkilere dikkat çektiler. Toplantıda çözüm süreci ve özellikle çekilme süreci ile ilgili endişeler de dile getirildi. Erdoğan, 15 yıl sonra bugün atılan adımların dava konusu olabileceğinin ifade edildiğini hatırlatarak, “Biz riskleri göze alarak bu süreci başlattık. Bürokraside bazı adımlar atılırken bu yüzden endişeyle hareket ediyor” dediği belirtildi. Heyetteki bazı üyeler, çözüm süreci için yeni anayasanın önemine işaret ettiler. Erdoğan ise “Bizim de hassasiyetimiz bu yönde. B, C, D planlarımızı hayata geçirerek uzlaşma arayacağız” dediği belirtildi.
Âkil insanlar ne dedi?
Toplantının ardından âkil insanlardan bazıları şu görüşleri dile getirdi:
Yusuf Şevki Hakyemez (Karadeniz Başkanı): Toplantıda, yöntem olarak doğru yolda olduğumuzu gördük. İyi bir değerlendirme oldu. Her yerde umut olduğunu gördük. Doğu ve Güneydoğu’da destek yüzde 90’ın üzerinde. Bizde olan protesto tarzı bazı bölgelerde de var. Toplantıları sabote edebiliyorlar. Ancak, genellikle her yerde sürecin iyi gittiği kanaati hakim. Sayın Başbakan’ı çok kararlı gördük. Süreç aslında şimdiye kadar da amacına ulaşmış gibi. Konuşuldukça da insanlar bilgi sahibi oluyorlar. Bundan sonraki aşamada bütün illeri ziyaret edeceğiz.
Ahmet Taşgetiren (İç Anadolu Başkanı): Gördüğümüz tablo, Türkiye'nin tamamına yakınında, kanın durması, çekilmenin de başlamış olması ümitleri arttırıyor. 4 aydan beri cenaze gelmemesi çok pozitif bir algı olarak tespit edilmiş ve bu durum Sayın Başbakan’la görüşme ortamında ifade edildi. Görüşmemiz bir rapor niteliğinde değildi, daha çok bir ayın, 36 günün izlenimi niteliğindeydi. Rapor 2 aylık çalışmanın sonunda ortaya çıkacak.
Levent Korkut (Marmara Başkanvekili): Toplantıda her grup nasıl ve hangi yöntemle çalışmalarını sürdürdüğünü özetledi. Biz de bir ayda elde ettiklerimizi bütün yalınlığıyla aktardık. Başbakan fazla konuşmadı. Daha çok dinledi ve not aldı. Geldiğimiz noktayı görme açısından olumlu bir görüşme oldu.
Mehmet Emin Ekmen (Güneydoğu Sekreteri): Âkil insanlar, vatandaşlardan aldıkları emaneti yerine ulaştırdı. Yol haritasına ilişkin değerlendirme olmadı. Başbakanımız, yapılan hizmet için teşekkür etti. Örgütlü tepkilere rağmen geniş kitlelerin destek vermesi olumlu, bunları konuştuk.
