Yargıtay 19. Hukuk Dairesi
E:2014/16647
K:2015/4226
T: 25.03.2015
Menfi Tespit ve İpoteğin Fekki
Asli Müdahale
Özet: Bir yargılamanın konusu olan hak veya şey üzerinde kısmen ya da tamamen hak iddia eden üçüncü kişinin, hüküm verilinceye kadar bu durumu ileri sürerek, yargılamanın taraflarına karşı aynı mahkemede dava açabileceği, asli müdahale davası ile asıl yargılamanın birlikte yürütüleceği ve karara bağlanacağı gözetilmelidir.
(6100 s. HMKm. 65)
Taraflar arasındaki menfi tespit-ipoteğin fekki davasının yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen kararın asli müdahil vekilince süresinde temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
Davacı vekili; müvekkilince davalılar K... İnş. Maden San. Tic. İth. İhr, Ltd Şti. ve C... İnş. San. Turz. Tic. Ltd. Şti.'nin oluşturduğu adi ortaklıklardan işyeri satın alındığını, satıma konu taşınmaza karşılık vadeli senetlerin müvekkili tarafından keşide edilerek davalılara verildiği gibi bu taşınmaz üzerine davalılar yararına ipotek de tesis olunduğunu, taşınmaz bedeline ilişkin taksitlerin ödenmesinin D... U... Şubesi kanalıyla gerçekleştirildiğini, davalıların davadışı kişilere olan borçları nedeniyle aleyhlerine başlatılan takip dosyası kapsamında müvekkiline haciz ihbarnamesi gönderilmesi ve satın alınan taşınmazla ilgili ödemelere haciz konulması üzerine müvekkilinin 59.576,00 TL bakiye borcunu ilgili icra dosyasına yatırdığını, böylece satım bedelinin tamamının ödendiğini belirterek, satıma konu işyeri nedeniyle müvekkilinin davalılara borçlu bulunmadığının tespitiyle tapu kaydı üzerindeki ipotek şerhinin kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekilleri, ayrı ayrı sundukları cevap dilekçeleriyle açılan davayı kabul ettiklerini bildirmişlerdir.
Yargılama sürerken davadışı K... Metal İnş. Tek. Turz. Kimya San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. vekili asli müdahale talebini içerir dava dilekçesini sunarak, davalıların satıma konu taşınmaz üzerindeki ipotek haklarına müvekkilinin bu davalılardan alacaklı bulunması nedeniyle haciz konulduğunu, bu haciz sebebiyle müvekkili alacağı mevcut iken davadışı alacaklılarca daha sonra tesis edilen hacizler kapsamında davadışı alacaklılara ödemeler yapılmak suretiyle müvekkilinin mağdur edildiğini davacı ve davalıların muvazaalı davrandıklarını bildirerek, davacı yanca açılan davanın reddine, asli müdahale isteminin kabulüne, her iki davanın birleştirilmesine ve davacı yanca yapılan nelerin geçersiz sayılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, benimsenen bilirkişi raporu doğrultusunda; davacı yanca davalılardan satın alınan taşınmaza ait taksitli ödemelerin davacı tarafından davalıların borçlusu bulunduğu icra dosyasına ödendiği dava tarihi itibarıyla 5.858,53 TL davacının borcu mevcut ise de bu tutarın da 05.06.2012 tarihinde 10.000,00 TL ödenmek suretiyle borcun tamamen bitirildiği gerekçesiyle davanın kabulüne, davacının, davalılara borçlu olmadığının tespitine, satıma konu işyeri tapu kaydındaki ipoteğin kaldırılmasına davaya müdahale eden K... Metal Ltd.Şti.'nin isteminin reddine karar verilmiş, hüküm müdahil vekilince temyiz edilmiştir.
6100 sayılı HMK'nın 65. maddesinde "Asli Müdahale" başlığı altında "Bir yargılamanın konusu olan hak veya şey üzerinde kısmen ya da tamamen hak iddia eden üçüncü kişi, hüküm verilinceye kadar bu durumu ileri sürerek, yargılamanın taraflarına karşı aynı mahkemede dava açabilir. Asli müdahale davası ile asıl yargılama birlikte yürütülür ve karara bağlanır" denilmektedir.
Somut olayda davadışı K... Metal İnş. Tek. Turz. Kimya San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. tarafından davacı ve davalıların davalı gösterilerek ve dava harçları da yatırılarak davaya asli müdahale talebinde bulunulduğu ve asıl dava ile asli müdahaleye konu davanın birleştirilmesinin talep olunduğu dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Bu durum karşısında mahkemece, davadışı şirketin asli müdahale talebinin gözetilerek, HMK 65. maddesi doğrultusunda uygulama yapılıp tüm deliller birlikte değerlendirildikten sonra varılacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken, asli müdahilin bu talebinin fer'i müdahale şeklinde kabul edilerek eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm tesisinde isabet görülmemiştir.
Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün asli müdahil yararına (BOZULMASINA), bozma biçimine göre öteki temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde iadesine, 25.03.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.
