Yaklaşan Cumhurbaşkanlığı Seçimi dolayısıyla, adaylığı söz konusu olan Recep Tayyip ERDOĞAN’ın Yüksek Öğrenim yapmamış olduğu ileri sürülmektedir.
MHP Milletvekili Prof. Yusuf HALAÇOĞLU, bu kişinin “1980-81 Döneminde 3 yıllık Yüksek Okulu bitirdiğini, 4 yıllık fakülte bitirmediği için Cumhurbaşkanı olamayacağını” öne sürmektedir. CHP Milletvekili Prof. Aydın AYAYDIN ise “sanırım ben kendisini 4 yıl okuttum” diye tahminini dile getirmiştir.
Çeşitli disiplinlerindeki bilim adamları konuyu kendi alanları içinde incelerken değişik sonuçlara ulaşabilirler. Fakat Hukuk açısından konuya yaklaşıldığında “tarafsızlık” asıldır. Bu nedenle adalet dağıtma görevini üstlenen yargı organlarının yargıç, savcı, avukat olarak üç ayağı da tarafsız davranmayı ilke edinmişlerdir. Biz de konuyu hukukçu tarafsızlığımızla irdelemek istedik.
Sorunu çözmek için izleyeceğimiz yolda öncelik, mevzuat dediğimiz hukuk kaynaklarına bakmaktır.
1. Cumhurbaşkanının nitelikleri
Cumhurbaşkanı seçilecek kişinin nitelikleri, 7.11.1982 gün ve 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 101.maddesinde gösterilmiştir. Diğer özellikler bir yana, tartışma konusu öğrenim derecesi yönünden aranan nitelik “yüksek öğrenim yapmış” biçiminde tanımlanmıştır. Anayasa’da “yüksek öğrenim”den ne kastedildiği yazılı değildir. Anayasa Hukukuna göre Anayasa metinleri genel kural ve ilkeleri belirler, ayrıntıya girmez.
2. Yüksek Öğrenim
Bu kavramdan ne anlamak gerektiğini herkes kendi kafasına göre belirleyemez. Bunun için Türkiye Cumhuriyeti Kanunları arasında bir arama yaptığımızda 4.11.1981 gün ve 2547 sayılı YÜKSEK ÖĞRETİM KANUNU bize ışık tutmaktadır.
Yüksek Öğretim Kanununun 1.maddesi:
“Bu kanunun amacı, yüksek öğretimle ilgili amaç ve ilkeleri belirlemek ve bütün yüksek öğretim kurumlarının ve üst kuruluşlarının teşkilatlanma, işleyiş, görev, yetki ve sorumlulukları ile eğitim - öğretim, araştırma, yayım, öğretim elemanları, öğrenciler ve diğer personel ile ilgili esasları bir bütünlük içinde düzenlemektir.”
“Tanımlar” başlıklı 3.Maddesi:
Kanunda geçen kavram ve terimlerin tanımları bu madde içinde sıralanmıştır.
a) Yüksek öğretim:“Milli eğitim sistemi içinde, ortaöğretime dayalı,
en az dört yarıyılı kapsayan her kademedeki eğitim-öğretimin tümüdür.” (Biraz açarsak, “dört yarıyıl” toplam iki yıllık bir öğretimdir.)
Recep Tayyip ERDOĞAN’nın diploması nereden verilmiş olursa olsun 3 yıllık bir yüksek okula ait olduğuna göre, en az iki yıl olan yüksek öğretim süresini bir yıl aşmıştır.
3. Biraz daha ayrıntıya girersek, söz konusu 3.Maddenin (r) ve (s) bentlerine de göz atmakta yarar vardır.
r) Ön Lisans: Ortaöğretim yeterliliklerine dayalı, en az iki yıllık bir programı kapsayan nitelikli insan gücü yetiştirmeyi amaçlayan veya lisans öğretiminin ilk kademesini teşkil eden bir yükseköğretimdir.
s) Lisans: Ortaöğretime dayalı, en az sekiz yarıyıllık bir programı kapsayan bir yükseköğretimdir.
SONUÇ :Bu tanımlamalara göre Lisans diploması için en az 8 yarıyıllık yani 4 yıllık yüksek öğretimi bitirmek gerekir. En az 2 yıl olmak üzere 4 yılın altındaki yüksek öğretimi bitirenler de yüksek öğretime ait ön lisans diplomasını hak ederler.
İster sevin ister benim gibi sevmeyin, bu tanımlamalar karşısında Recep Tayyip ERDOĞAN adlı kişinin yüksek öğretimi bitirmemiş olduğunu ve Anayasamıza göre Cumhurbaşkanı olamayacağını söyleyip söyleyemeyeceğimizi okuyucuların değerlendirmesine bırakıyorum.
Not: Her iki yasanın da tüm değişiklikleri işlenmiş metinlerinden yararlanılmıştır.
Bilgi için:
7.11.1982 gün ve 2709 sayılı
TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASI
Cumhurbaşkanı
A. Nitelikleri ve tarafsızlığı
MADDE 101- Cumhurbaşkanı, kırk yaşını doldurmuş ve yüksek öğrenim yapmış Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri veya bu niteliklere ve milletvekili seçilme yeterliğine sahip Türk vatandaşları arasından, halk tarafından seçilir.
1. Yükseköğretim kurumları
MADDE 130- Çağdaş eğitim-öğretim esaslarına dayanan bir düzen içinde milletin ve ülkenin ihtiyaçlarına uygun insan gücü yetiştirmek amacı ile; ortaöğretime dayalı çeşitli düzeylerde eğitim-öğretim, bilimsel araştırma, yayın ve danışmanlık yapmak, ülkeye ve insanlığa hizmet etmek üzere çeşitli birimlerden oluşan kamu tüzelkişiliğine ve bilimsel özerkliğe sahip üniversiteler Devlet tarafından kanunla kurulur.
Kanunda gösterilen usul ve esaslara göre, kazanç amacına yönelik olmamak şartı ile vakıflar tarafından, Devletin gözetim ve denetimine tâbi yükseköğretim kurumları kurulabilir.
Kanun, üniversitelerin ülke sathına dengeli bir biçimde yayılmasını gözetir.
Üniversiteler ile öğretim üyeleri ve yardımcıları serbestçe her türlü bilimsel araştırma ve yayında bulunabilirler. Ancak, bu yetki, Devletin varlığı ve bağımsızlığı ve milletin ve ülkenin bütünlüğü ve bölünmezliği aleyhinde faaliyette bulunma serbestliği vermez.
Üniversiteler ve bunlara bağlı birimler, Devletin gözetimi ve denetimi altında olup, güvenlik hizmetleri Devletçe sağlanır.
Kanunun belirlediği usul ve esaslara göre; rektörler Cumhurbaşkanınca, dekanlar ise Yükseköğretim Kurulunca seçilir ve atanır.
Üniversite yönetim ve denetim organları ile öğretim elemanları; Yükseköğretim Kurulunun veya üniversitelerin yetkili organlarının dışında kalan makamlarca her ne suretle olursa olsun görevlerinden uzaklaştırılamazlar.
Üniversitelerin hazırladığı bütçeler; Yükseköğretim Kurulunca tetkik ve onaylandıktan sonra Millî Eğitim Bakanlığına sunulur ve merkezî yönetim bütçesinin bağlı olduğu esaslara uygun olarak işleme tâbi tutularak yürürlüğe konulur ve denetlenir.
Yükseköğretim kurumlarının kuruluş ve organları ile işleyişleri ve bunların seçimleri, görev, yetki ve sorumlulukları üniversiteler üzerinde Devletin gözetim ve denetim hakkını kullanma usulleri, öğretim elemanlarının görevleri, unvanları, atama, yükselme ve emeklilikleri, öğretim elemanı yetiştirme, üniversitelerin ve öğretim elemanlarının kamu kuruluşları ve diğer kurumlar ile ilişkileri, öğretim düzeyleri ve süreleri, yükseköğretime giriş, devam ve alınacak harçlar, Devletin yapacağı yardımlar ile ilgili ilkeler, disiplin ve ceza işleri, malî işler, özlük hakları, öğretim elemanlarının uyacakları koşullar, üniversitelerarası ihtiyaçlara göre öğretim elemanlarının görevlendirilmesi, öğrenimin ve öğretimin hürriyet ve teminat içinde ve çağdaş bilim ve teknoloji gereklerine göre yürütülmesi, Yükseköğretim Kuruluna ve üniversitelere Devletin sağladığı malî kaynakların kullanılması kanunla düzenlenir.
Vakıflar tarafından kurulan yükseköğretim kurumları, malî ve idarî konuları dışındaki akademik çalışmaları, öğretim elemanlarının sağlanması ve güvenlik yönlerinden, Devlet eliyle kurulan yükseköğretim kurumları için Anayasada belirtilen hükümlere tâbidir.
4.11.1981 gün ve 2547 sayılı
YÜKSEK ÖĞRETİM KANUNU
Amaç:
Madde 1 – Bu kanunun amacı; yükseköğretimle ilgili amaç ve ilkeleri belirlemek ve bütün yükseköğretim kurumlarının ve üst kuruluşlarının teşkilatlanma, işleyiş, görev, yetki ve sorumlulukları ile eğitim - öğretim, araştırma, yayım, öğretim elemanları, öğrenciler ve diğer personel ile ilgili esasları bir bütünlük içinde düzenlemektir.
Tanımlar:
Madde 3 – Bu Kanunda geçen kavram ve terimlerin tanımları aşağıda belirtilmiştir.
a) Yükseköğretim: Milli eğitim sistemi içinde, ortaöğretime dayalı, en az dört yarıyılı kapsayan her kademedeki eğitim - öğretimin tümüdür.
r) Ön Lisans: Ortaöğretim yeterliliklerine dayalı, en az iki yıllık bir programı
kapsayan nitelikli insan gücü yetiştirmeyi amaçlayan veya lisans öğretiminin ilk kademesini teşkil eden bir yükseköğretimdir.
s) Lisans: Ortaöğretime dayalı, en az sekiz yarıyıllık bir programı kapsayan bir yükseköğretimdir.
Av. Ömer Yasa
