Anayasa Mahkemesi (AYM), tutuklu bulunduğu davada mahkemenin diğer sanıklar için yaptığı üç ayrı tutukluluk incelemesine almadığı ve tahliye talebiyle ilgili yaptığı başvuruya ilişkin de bir karar vermediği sanığın, “kişi özgürlüğü ve güvenliği” hakkının ihlal edildiğine karar verdi. Sanığın “tutukluluk incelemesinde hakkında karar verilmemesi nedeniyle fiilen tutuklu olmasına rağmen hukuken tutuksuz olduğunu” belirterek başvuruyu kabul eden AYM, 2 yıl sonra tahliyesine karar verilen sanığa 9 bin TL manevi tazminat ödenmesine hükmetti.
Mahkeme sanığı unuttu
Başvurucu Emrah Oğuz hakkında Mersin’de 2012’de, “terör örgütüne üye olma” suçundan yakalama kararı çıkarıldı ve dosyanın gönderildiği Adana Başsavcılığı dava açtı. Oğuz, 6 Haziran 2012’de yakalandı ve tutuklandı. Tutuklama kararına yaptığı itiraz Adana 6. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından reddedildi. Yargılandığı Adana 8. Ağır Ceza Mahkemesi 13 Temmuz 2012’de sanıkların hazır ettirilmediği bir oturumda tutuklu yargılanan diğer sanıklar hakkında tutukluluk incelemesi yaptı, ancak Oğuz ile ilgili bir karar vermedi.
‘Başka suçtan tutuklu’
Bunun üzerine mahkemeye yeniden tahliye talebinde bulundu. Ancak bu taleple ilgili de bir karar verilmedi. Mahkeme, 1 ay sonra yaptığı tutukluluk incelemesinde ise Oğuz’un UYAP’ta yapılan sorgulamada İskenderun M Tipi cezaevi’nde başka bir suçtan tutuklu bulunduğu belirtilerek duruşmada hazır bulunması için cezaevine yazılmasına karar verildi. Mahkeme yaptığı üç ayrı tutukluluk incelemesinde diğer tutuklu sanıklarla ilgili karar verdi ancak Oğuz ile ilgili bir karar vermedi. Davanın 20 Kasım 2012’de yapılan duruşmasında ise Oğuz’un, “tutuklanmasına” karar verildi. Bu karara yaptığı itiraz da reddedilince AYM’ye başvurdu. Başvuruda mahkemenin başka bir suçtan tutuklu olduğunu zapta geçirdiğini ve üç ayrı tutukluluk incelemesi yapılmasına rağmen kendisi ile ilgili bir karar verilmediğini belirtti. Bu durumun yasanın açıkça ihlali anlamına geldiğini, fiili olarak tutuklu olmasına rağmen hukuken tutuklu olmadığını belirten Oğuz, tahliye talebine ilişkin bir başvurusuna da hiç yanıt verilmediğine dikkati çekti. Oğuz bu nedenle adil yargılanma ve kişi özgürlüğü haklarının ihlal edildiğini ileri sürerek tazminat talep etti.
İhlale 9 bin TL tazminat
AYM’de başvuru görüşülmeyi beklerken başvurucu sanık tutuklanmasının üzerinden 2 yıl geçtikten sonra tahliye edildi.
AYM ise mahkemenin unuttuğu sanığın başvurusunu kabul etti. Kararda, tutuklandığı dosyada yapılan tutukluluk incelemelerinde başvurucunun tutukluluk durumu hakkında bir karar verilmemesinin Anayasanın 19. maddesindeki kişi özgürlüğü hakkının ihlali olduğu belirtildi. Kararda başvurucunun 5 bin TL maddi tazminat ile 10 bin TL manevi tazminat talep ettiğini belirtilerek “Başvurucunun özgürlük ve güvenlik hakkına yönelik müdahale nedeniyle yalnızca ihlal tespitiyle telafi edilemeyecek ölçüdeki manevi zararı karşılığında somut olayın özelliklerini dikkate alarak başvurucuya net 9 bin TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmesine” hükmedildi.
Milliyet