Hükümetin, yolsuzluk rüşvet soruşturmalarıyla tırmanan krizdeki tutumu nedeniyle hedef tahtasına oturttuğu Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'yla (HSYK) ilgili tercihi belli oldu. Taraf gazetesinden Adnan Keskin'in haberine göre AKP, HSYK'nın mevcut yapısının tümden dağıtılarak, Hakimler Kurulu ve Savcılar Kurulu adıyla iki ayrı kurul kurulmasını planlıyor. Diğer partilerin de sıcak yaklaştığı yeni sisteme göre, artık kurul üyelerinin büyük bölümünü nitelikli çoğunlukla Meclis seçecek.
HEDEF HALİNE GELDİ
Ancak, Adli Kolluk Yönetmeliği'nde yapılan değişikliği "yürütmenin yargıya müdahalesi" olarak eleştiren HSYK, hükümetin hedefi haline geldi. Hükümet HSYK'nın mevcut üye bileşiminden rahatsızlığı 17 Aralık krizinden aylar öncesinde açığa vurmuştu. Üye çoğunluğunun cemaate yakın olduğu tespitinden hareketle hükümet, yeni HSYK'yı savunmayı bırakmıştı. Şimdi dağılan Anayasa Komisyonu çalışmalarında HSYK'nın yerine iki ayrı kurul kurulması ve hakim-savcıların doğrudan üye seçme sistemine son verilmesi noktasında diğer üç partiyle ortak hareket etmişti.
HSYK anayasal bir kurum olduğu için, etkili bir değişiklik için hükümetin anayasal değişiklik yapması gerekecek. Yeni planın ilk adımı HSYK'nın tümden dağıtılması olacak.
MECLİS SEÇECEK
Varlığına son verilecek olan HSYK'nun yerine 12 Eylül öncesinde olduğu gibi "Hakimler Kurulu" ve "Savcılar Kurulu" adıyla iki ayrı kurul oluşturulacak. Hakimler Kurulu 11, Savcılar Kurulu 7 üyeden oluşacak. Yeni sistemde ikinci önemli yenilik ise seçim sisteminde gerçekleştirilecek. AKP dışındaki partilerin de komisyon aşamasında büyük ölçüde katıldığı değişiklik önerisine göre; Hakimler Kurulu üyelerini hakimler değil TBMM, seçecek. Meclis, Hakimler Kurulu'nun 6 üyesini Yargıtay, Danıştay ve kürsü hakimlerinin göstereceği adaylar arasından, 5 üyeyi ise akademisyen ve avukatlar arasından doğrudan seçecek. Aynı şekilde Savcılar Kurulu'na da hakim-savcılar doğrudan üye seçemeyecek. O yetki de Meclis'te olacak. Yedi kişilik Savcılar Kurulu'nun birer üyesi Yargıtay ve Danıştay'tan, 2'si savcıların kendi aralarından gösterecekleri aday arasından TBMM tarafından, iki üye ise yine Meclis tarafından seçilecek.
Üyeler böyle seçilecek
TEMMUZ'DAKİ komisyon toplantısında HSYK yerine kurulacak iki ayrı kurul üyelerinin nasıl seçileceği de tartışılmıştı. AKP ve BDP ilk başta Meclis'in yeni kurul üyelerini üçte iki çoğunlukla seçmesini önermiş, ancak komisyonda genel uzlaşma yeni kurul üyelerinin beşte üç oyla (330) seçilmesi yönünde olmuştu. Üye seçimlerinin gizli oyla ve ayrı ayrı yapılması ve üçüncü turda yeterli çoğunluk bulunamadığında ise, en çok oy almış iki aday arasında kur'a seçimi yapılmasında da uzlaşma sağlanmıştı. AKP-BDP'nin önerdiği nitelikli çoğunluk kabul edilseydi bu kurullara seçilebilmek için 366 oy alınması gerekecekti. Şimdi, kabul edilen beşte üç çoğunluk kuralı değiştirilmezse bile, dün itibariyle milletvekili sayısı 320'ye düşen AKP'nin oyları iki ayrı kurula üye seçiminde yine tek başına yeterli olamayacak. Ancak, çoğunluğu nedeniyle yine de sonuçları büyük ölçüde belirleyebilecek.
Yargının yüzde 80'i HSYK'ya destek verdi
HÜKÜMETİN tepki gösterdiği HSYK'nın (Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu) Adli Kolluk Yönetmeliği ile ilgili açıklama yapmasına hakim ve savcılar yüksek oranda destek verdi. Vatan gazetesinin haberine göre, hakim ve savcıların internet sitesi adalet.org'da yapılan ankette önceki akşam itibariyle 1.322 yargı mensubu oy kullandı. "HSYK'nın açıklaması hakkında ne düşünüyorsunuz" sorusuna yargı mensuplarının yüzde 19.5'u "Böyle bir hakkı yoktur" seçeneğini tercih etti. Buna karşılık yüzde 80.4 oranında ise "Bu bildiri yapılması gereken zamanda ve içerikte yapılmıştır" seçeneği tercih edildi. HSYK'ya destek oranı hakimlerde yüzde 78.2 iken, savcılarda yüzde 86.7 oldu. Ankete katılan az sayıdaki avukat da HSYK'ya destek verdi. Ankette oy kullanan 104 avukatın yüzde 67'si HSYK'ya destek verdi.
