HÂKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU
Sayı : B.03.1.HSK.0.70.12.04-659-265-2011/104/5549 26/01/2012
Konu : Duruşma saatleri
... CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞINA
... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞINA
... ADLİ YARGI İLK DERECE MAHKEMESİ ADALET KOMİSYONU BAŞKANLIĞINA
Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı ve bazı barolar ile kimi vatandaşlardan
Kurulumuza intikal eden yazılarda;“Mahkemelerce duruşmaların çoğu zaman aynı saate veya
birbirine çok yakın saatlere verilmesi sonucu duruşma saatlerine tam olarak riayet
edilmeyerek davanın tarafları ile avukatların, tanık ve bilirkişiler, tutanak mümzileri ve diğer
kişilerin saatlerce bekletilmesi ile duruşmanın süresinde yapılmamasından dolayı avukatların
duruşmalarının ertelenmesi yönünde taleplerin çoğu kez dikkate alınmaması sonucu
avukatların saatler sonra duruşmalara girmesine ya da hiç girememesine ve bu durumun da
başta adil yargılanma ilkesi olmak üzere çeşitli mağduriyetlere ve duruşmaların ertelenmesine
sebebiyet verildiği” belirtilerek genel bir duyuru yapılması talebinde bulunulmuştur.
Bilindiği üzere, 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın “Cumhuriyetin
nitelikleri” kenar başlıklı 2 nci maddesinde; “Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî
dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı,
başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk Devletidir.”
“Hak arama hürriyeti” kenar başlıklı 36 ncı maddesinde; “Herkes, meşrû vasıta ve
yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve
savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir. Hiçbir mahkeme, görev ve yetkisi içindeki davaya
bakmaktan kaçınamaz.” “Duruşmaların açık ve kararların gerekçeli olması” kenar başlıklı 141 inci maddesinin
bakmaktan kaçınamaz.” “Duruşmaların açık ve kararların gerekçeli olması” kenar başlıklı 141 inci maddesinin
son fıkrasında “Davaların en az giderle ve mümkün olan süratle sonuçlandırılması, yargının
görevidir.”
Öte yandan, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin “Adil yargılanma hakkı” kenar
başlıklı 6 ncı maddesinde, herkesin bağımsız ve tarafsız bir mahkeme tarafından davasının
makul bir süre içersinde görülmesini isteme hakkına sahip olduğu belirtilmiştir.
Diğer taraftan, Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca, mahkemeler
tarafından duruşma gün ve saatinin Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) üzerinden
beşer dakika arayla verilebildiği, duruşma saatlerine uymama yönünden yaşanan sorunların
kullanıcı kaynaklı olduğu bildirilmiştir.
Bu itibarla, mahkemelerce duruşma gün ve saatlerinin tespitinde;
1- Davaların niteliği, dosyaların geldiği aşama ve kapsamı, duruşmada yapılması
düşünülen iş ve işlemler ile ifadelerine başvurulacak kişi sayısı gibi yargılamanın en seri, en
az giderle ve yakınmalara sebebiyet vermeyecek şekilde yapılmasını sağlayacak tüm
hususların gözetilmesi,
2- Gün içerisinde duruşması yapılacak olan tüm dosyalar için duruşma saatinin aynı
saate veya çok yakın zaman dilimine verilmesi yerine;
duruşmada bulunması istenilen tüm kişilerin iş, öğrenim, sağlık, ulaşım ve benzeri durumları gözetilerek, emek ve mesai kaybına veya mağduriyetlere sebebiyet vermeyecek şekilde duruşma saatlerinin belirlenmesi ile tespit
duruşmada bulunması istenilen tüm kişilerin iş, öğrenim, sağlık, ulaşım ve benzeri durumları gözetilerek, emek ve mesai kaybına veya mağduriyetlere sebebiyet vermeyecek şekilde duruşma saatlerinin belirlenmesi ile tespit
edilen bu duruşma saatlerine uyulması konusunda azami çaba ve gayret gösterilmesi,
Konularında gerekli dikkat ve özenin gösterilmesi hususunun Genel Kurulun
Konularında gerekli dikkat ve özenin gösterilmesi hususunun Genel Kurulun
18/1/2012 tarihli ve (31) sayılı kararı ile tüm teşkilata duyurulmasına karar verilmiştir.
Bilgi edinilmesi ile keyfiyetin merkez ve mülhakatta görev yapan tüm hâkim ve
Cumhuriyet savcıları ile adliye personeline duyurulmasını rica ederim.
Ahmet HAMSİCİ
Başkanvekili