YARGITAY
3. HUKUK DAİRESİ
E. 2011/13202
K. 2011/14736
T. 4.10.2011
• İSTEMİN AÇIKÇA DİLEKÇEDE GÖSTERİLMESİ GEREĞİ ( Hakim Uyuşmazlığın Aydınlatılmasının Zorunlu Kıldığı Durumlarda Maddi veya Hukuki Açıdan Belirsiz Yahut Çelişkili Gördüğü Hususlar Hakkında Taraflara Açıklama Yaptırabileceği ve Soru Sorabileceği )
• UYUŞMAZLIĞIN AYDINLATILMASI ZORUNLULUĞU ( Davadaki İstem Dava Dilekçesinde Açıkça Gösterilmesi Gerektiği - Hakim Maddi veya Hukuki Açıdan Belirsiz Yahut Çelişkili Gördüğü Hususlar Hakkında Taraflara Açıklama Yaptırabileceği ve Soru Sorabileceği )
• İSTENİLEN MİKTARIN SAPTANMASI GEREĞİ ( Mahkemece İstenilen Miktarın Ne Olduğu Davacı Taraftan Sorulup Saptanmalı ve Müddeabihin Miktarı Tam Olarak Belirlendikten Sonra HUMK'nun 8.Md. Gereğince Mahkemenin Görevli Olup Olmadığı Hususunda Bir Karar Verilmesi Gerektiği )
• GÖREV ( Davadaki İstem Dava Dilekçesinde Açıkça Gösterilmesi Gerektiği - Mahkemece İstenilen Miktarın Ne Olduğu Davacı Taraftan Sorulup Saptanmalı ve Müddeabihin Miktarı Tam Olarak Belirlendikten Sonra HUMK'nun 8.Md. Gereğince Mahkemenin Görevli Olup Olmadığı Hususunda Bir Karar Verilmesi Gerektiği )
ÖZET : Davadaki istem dava dilekçesinde açıkça gösterilmelidir. Zira, davacının dilekçesinde talep ettiği paranın; dava tarihindeki TL değeri mi, yoksa 36 yıl önceki ( paradan 6 sıfır atılmadan önceki ) TL değeri mi olduğu hususu anlaşılamamaktadır. H.U.M.K.nun 75/2.maddesi ( 6100 Sayılı H.M.K. md.31 ). Hakim, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabilir; soru sorabilir; delil gösterilmesini isteyebilir, hükmünü amirdir. O halde, mahkemece; istenilen miktarın ne olduğu davacı taraftan sorulup saptanmalı, müddeabihin miktarı tam olarak belirlendikten sonra, H.U.M.K.nun 8.maddesi gereğince, mahkemenin görevli olup olmadığı hususunda bir karar verilmelidir.
DAVA : Dava dilekçesinde 29.600 lira paranın 36 senelik faizi ile birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın mahiyeti ve değeri itibari ile mahkemenin görevsizliği cihetine gidilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
KARAR : Davacı dilekçesinde; davalı P… Bakım Yardım Sandığının organize ettiği arsa satışı nedeniyle, 36 yıl önce, S… Seyirci Çiftliği'ndeki 300 m2 arsa için 29.600 TL ödediğini; davalı tarafça, arsa yerine kendisine 2,5 daire kat irtifakı tapusu verildiğini, bu yönde bir talebinin olmadığını; anlaşmanın esasının 300 m2 arsa tapusu üzerine olduğundan anlaşmayı yerine getirmeyen davalıdan; 29.600 liranın 36 senelik faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; yetki ve zamanaşımı itirazında bulunmuş, esası hakkında da; davacının diğer sandık üyeleri gibi hissesine düşen arsa bedelini ödeyerek arsaya ortak olduğunu; arsaların yeri, 1977 yılında toplu konut alanı ilan edildiğinden, üyelere kat irifakı tapusu verildiğini savunarak; mesnetsiz davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; "... Davacı 300 m2 arsa bedeli olarak 36 yıl önce ödediğini iddia ettiği 29.600 TL'nin 36 yıllık faizi ile birlikte davalıdan tahsili talebi ile davalı aleyhine mahkememize işbu alacak davasını açmış ise de; davanın değeri itibarı ile H.U.M.K.nun 8.maddesi gereğince davaya bakma görevinin mahkememizin görevi alanı dışında Asliye Hukuk Mahkemesi'nin görev alanı içerisinde kalmaktadır, gerekçesiyle..." mahkemenin görevsizliği cihetine gidilmiş, hüküm davacı tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesinin neleri içereceği H.U.M.K.nun 179.maddesinde ( 6100 Sayılı H.M.Kanunu'nda 119.maddesi ) gösterilmiştir. Bu madde hükmüne göre, davadaki istem dava dilekçesinde açıkça gösterilmelidir. Zira, davacının dilekçesinde talep ettiği 29.600 lira paranın; dava tarihindeki TL değeri mi, yoksa 36 yıl önceki ( paradan 6 sıfır atılmadan önceki ) TL değeri mi olduğu hususu anlaşılamamaktadır. H.U.M.K.nun 75/2.maddesi ( 6100 Sayılı H.M.K. md.31 ). Hakim, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabilir; soru sorabilir; delil gösterilmesini isteyebilir, hükmünü amirdir. O halde, mahkemece; istenilen miktarın ne olduğu davacı taraftan sorulup saptanmalı, müddeabihin miktarı tam olarak belirlendikten sonra, H.U.M.K.nun 8.maddesi gereğince, mahkemenin görevli olup olmadığı hususunda bir karar verilmelidir.
Yanılgılı değerlendirme ve eksik inceleme sonucu, yazılı şekilde görevsizlik kararı verilmiş olması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Bu itibarla yukarda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu sebeplerle yerinde olduğundan kabulüyle hükümün H.U.M.K.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istenmesi halinde temyiz edene iadesine, 04.10.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
