Şair Cemal Süreya’nın sanatı ve yaşamı üzerine düzenlenen “Atlas Okyanusu’nda Fırat’ın Salı” başlıklı söyleşiye, arkadaşı ve kuşağının önde gelen şairlerinden Ülkü Tamer katıldı.

Dün (27 Ocak) Beylikdüzü Kültür Merkezi’nde yapılan söyleşide Ülkü Tamer’in yanı sıra, Cemal Süreya Kültür Sanat Derneği Başkanı şair Seyyit Nezir ve Süreya’nın psikobiyografisini yazan Dr. Cemal Dindar, yazar B. Sadık Albayrak’ın moderatörlüğünde şairi anlattılar. Söyleşiden sonra müzisyen Nevzat Karakış ile Cem Erdost İleri, Cemal Süreya’nın şiirleriyle koşutluk kuran türkülerden oluşan bir konser verdi.

ÜVERCİNKA
Ülkü Tamer, Cemal Süreya’nın ilk kitabı Üvercinka’nın çıkışını ve dostlarıyla yayınevinde kitabın matbaadan gelişini nasıl beklediklerini anlattı. Papirüs’ün çıkarılışı için gereken parayı, her gün çiğnedikleri bir antika halıdan nasıl elde ettiklerini seyircileri gülümseten bir dille öyküleyen Tamer, Darphane müdürü Cemal Süreya’nın teftişe gelen bakana verdiği cevabı da aktardı: Teftiş sırasında hiçbir kusur bulamayan bakan, “ortalık yeterince temiz değil” deyince, Süreya, “Sizin varlığınızla kirlenmiş olabilir” demişti.  

Seyyit Nezir, Broy Şiir Dergisi’nin adı için Karaköy’deki Geçit Kafeterya’da Cemal Süreya’dan 1985’te aldığı onayı anımsatarak, onun “Folklor Şiire Düşman” savının yanlış değerlendirildiğini belirtti: “Gerçekte amacı o yıllarda folkloru kimi ünlü şairlerin şiirde bire bir kullanmalarındaki kolaycılığın şiire verdiği zararı vurgulamaktı. Onun ‘Çağdaş şiir geldi kelimeye dayandı’ sözünü ise, bütün bir şiir geleneğimizi üstlenerek modern şiire açan şairlerin oluşturduğu Türkçeyi çağdaş öznenin yönelimleriyle zenginleştirme girişimi olarak anlamak gerekir.” Nezir, konuşmasında, Broy’un Ocak 1990 sayısında Ülkü Tamer’in ünlü Cemal Süreya şiirini yayımladığı günlerden ilginç anılar da aktardı...

'YALNIZCA BİR ŞAİR DEĞİLDİ'
Cemal Süreya’nın yalnızca bir şair değil, zengin bir entelektüel birikim sahibi kültür insanı kişiliğini vurgulayan B. Sadık Albayrak, Papirüs’ten Başyazılar kitabının, edebî portrelerinin ve edebiyat üzerine denemelerinin bunu doğrulayan ürünler olduğunu söyledi. Söyleşinin sonunda Süreya’nın 555K şiirini “ayağa kalkarak” okuyan Albayrak, 1960 Haziran’ında yazılan bu şiirin tam da bugünleri anlattığını söyledi.

Tarih Öncesi Köpekler Havlarken adlı kitabında Cemal Süreya’nın psikobiyografisini yazan Cemal Dindar, çocukluğunda yaşadığı travmaların ve eşitsizliklerin onun şiirindeki "göçebe" tavrının temel etkeni olduğunu vurgulayarak bin yıllık kültür bileşimi ve Türkçenin kaynakları odağında şairin dil tutumunu ve şiirini değerlendirdi; kadına yönelik duyarlığının kökleri ile annesini çocukken yitirmesi arasındaki bağlara şiir dilinden örnekler getirdi.