20. yüzyılın en büyük marksistlerinden György Lukács'ın anısına açılan arşiv kapatılma tehlikesiyle karşı karşıya.

Macar Bilimler Akademisi, Budapeşte'de bulunan ve 1945'ten ölümüne kadar ünlü marksiste evsahipliği yapan dairede bulunan Lukács Arşivi'ni kapatma kararı aldı.

1972'de kurulan Arşiv'in ve burada bulunan kütüphanenin temel amacı, Lukács'ın yayımlanmamış elyazması ya da daktilo yazıları ile mektuplarını arşivlemek.

Arşiv aynı zamanda Lukács'ın kişisel kitaplığını da saklıyordu. Bütün bunların yanı sıra Budapeşte'deki Arşiv çok sayıda akademisyen ve araştırmacıya belge ve bilgi sağlıyordu.

Lukács Arşivi'nin kapatılmasına karşı bir imza kampanyası da başlatıldı. Ulaşmak için tıklayınız.

13 Nisan 1885'te Budapeşte'de doğan György Lukács, marksist olmadan önce Max Weber, Ernst Bloch, Karl Mannheim, Bela Bartok, Karl Polanyi gibi daha sonra ünlü olacak isimlerle birlikte "çevreler" oluşturmuş ve kendi felsefi ve estetik görüşlerini şekillendirmeye başlamıştı.

1918'de Macaristan Komünist Partisi'ne katılan, 1919'da kısa ömürü Macaristan Sovyeti'nde Kültür ve Eğitim Komiserliği yapan Lukács'ı, marksizmin en önemli figürlerinden birisi haline getiren eseri ise, 1923 yılında yayımlanan ünlü Tarih ve Sınıf Bilinci isimli eseri oldu. 

Lukács'ın bu kitabında yer alan Reifikasyon ve Proletaryanın Bilinci isimli makale, daha Marx'ın 1844 Elyazmaları ve Grundrisse gibi notları yayımlanmamışken, marksist yabancılaşma teorisine büyük bir katkı sayıldı.

1949-1956 yılları arasında Sosyalist Macaristan parlamentosunda da görev yapan Lukács, roman kuramı, estetik ve modernizm üzerine de eser veren 20. yüzyılın en önemli düşünürlerinden sayılıyor. 

1956'daki kısa süreli "reform hükümeti" görevinin ardından 1957'ye kadar Romanya'da sürgün yaşayan Lukács, Budapeşte'ye dönünce "özeleştiri" vermiş ve 1956'daki pozisyonunu reddetmişti.

Lukács ayrıca, çok tartışmalı "Batı Marksizmi"nin de kurucularından birisi olarak biliniyor. Macar düşünür, gel-gitli ilişkisine rağmen, ömrünün sonuna kadar sosyalizme ve komünist partiye bağlı olarak olarak yaşadı.

 


Kaynak: Haber.sol.org.tr