Çalışma yaşamında esnek, güvencesiz çalışma koşulları için kiralık işçi, kıdem tazminatının tasfiyesi, yeni esneklik uygulamaları gibi çalışmaları hızla hayata geçirmeye çalışan AKP hükümetinin çalışma yaşamını işçiler için cehenneme çevirme çabaları devam ediyor. Son atılan adım ise 'müjde' olarak sunulan ve işi iş başında öğretmeyi amaçlayan "İşbaşı Eğitim Programı"nın 6 aydan bir yıla çıkarılması. Artık patronlar maaş ve sigorta ücreti ödemeden bir yıl boyunca işçi çalıştıracak ve bu masrafları İŞKUR aracılığıyla işsizlik fonundan alacak.

12 Şubat 2016 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren "29622 sayılı Aktif İşgücü Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik", aktif işgücü hizmetleri kapsamındaki mesleki eğitim kursları, işbaşı eğitim programı, toplum yararına program ve girişimcilik eğitim programlarının usul ve esaslarını belirliyor. Bu yönetmelikte en dikkat çekici yan ise, "işçinin maaşının işçi tarafından karşılanması, patronun ise işgücü masrafı yapmaması" anlamına gelen işbaşı eğitim programının patrona daha fazla destek için 6 aydan bir yıla çıkarılması.

İŞBAŞI EĞİTİM PROGRAMI NEDİR?

"İşi iş başında öğrenme" olarak tarif edilen İşbaşı Eğitim Programı ile en az iki çalışanı bulunan özel iş yerleri, maaşı ve genel sağlık sigortası Çalışma ve İş Kurumu (İŞKUR) tarafından karşılanmak üzere çalışanlarının yüzde 10'u kadar kursiyer alabiliyor. Yapılan değişiklikle, uygulama süresi 6 aydan bir yıla çıkarılan programın katılımcıları günlük 38,48 lira almaktayken bu miktar 50 liraya çıkarıldı. 6 ayın sonunda ise firma, kursiyeri işe almak zorunda değil. Eğer 60 gün sigorta yapılırsa başka bir kişi ile program yeniden başlatılabiliyor. Program sonunda patrona yine destek verilerek istihdam edilen işçi için 48 aya kadar sigorta prim teşviki adı altında sigorta indirimi sağlıyor. 

PROGRAM PATRONLARIN İŞİNE YARIYOR

Görüntüde nitelikli eleman yetiştirmek, meslek kazandırmak amacıyla ortaya çıkan programla İŞKUR, istihdam yerine birçok çalışanı işinden ediyor. Program kapsamında işe alınan kursiyerin, kurs bitimi sonrası istihdam edilmesi sadece yeni programa başlama amacıyla gerçekleştiriliyor. Eski kursiyer 60 gün istihdam edildikten sonra taahhüt yerine getirildiği için 61'inci gün işine son verilerek yeni bir kursiyer alınıyor. 

Çalışan işçiler için daha da kötü uygulamalar gerçekleştiriliyor. Patronlar için en kârlısı kendi işçisi üzerinden bu programdan faydalanmak. Ancak tek şart kursiyer olarak alınacak elemanın son üç aylık işyeri SGK listelerinde gözükmemesi gerekiyor. Bu nedenle de patronlar işçilerin üç aylık sigortasını yapmayarak dördüncü ay kendi işçisini kursiyer olarak almaya hak kazanıyor. 

GÜVENCESİZ, ESNEK, SİGORTASIZ ÇALIŞMANIN ÖNÜNÜ AÇAN PROGRAM

İlgili yönetmelik ve genelgede bulunan açıklar, patronlara inanılmaz derecede kötüye kullanım sağlıyor. Günlük çalışma sürelerinin 7,5 saatle sınırlı olmasına rağmen 12 saati bulması, haftalık zorunlu bir gün tatilin kullandırılmaması, stajyer hesabına yatırılan paranın işverence bir  kısmının geri alınması bunlardan sadece birkaçı. Patronlar kendi çalışanlarını işinden çıkararak program kapsamında işçi alması ise madalyonun diğer yüzü. Program nedeniyle iştahı kabaran patronlar zaten yetersiz olan program şartlarını sağlayarak ücretsiz işçi çalıştırmış oluyor. Böylelikle görevi istihdam olan Çalışma ve İş Kurumu güvencesiz, esnek, sigortasız çalışmanın önünü açmış oluyor. 

Patronlara işsizlik fonunun yağmalatılması anlamına gelen bu programın bir yıla çıkarılmasının tek sebebi ise patronlara daha fazla destek.