Olağanüstü hal döneminde çıkarılan KHK’lerle kamu görevinden ihraç edilenlerin başvuracakları yargı yolları tartışılırken yargıdan ilk “ret” kararı geldi. Trabzon’da idare mahkemesi, KHK ile ihraç edilen bir öğretmenin açtığı davayı, “ihraç işleminin idarenin bireysel nitelikteki bir işlemi ile yapılmadığı” gerekçesiyle “incelenmeksizin” reddetti.

OHAL kapsamında 1 Eylül 2016 tarihinde çıkarılan 672 sayılı KHK ile kamu görevinden çıkarılan bir öğretmen Trabzon İdare Mahkemesi’nde dava açtı. Somut olarak ne ile suçlandığının kendisine bildirilmediğini, savunmasının alınmadığını belirten öğretmen “İşlem nedeniyle kendisi ve ailesi için telafisi imkânsız zararların söz konusu olduğunu” belirtti. Öğretmen, kararın iptali ile yoksun kaldığı parasal hakların tahsiline karar verilmesini istedi. Trabzon İdare Mahkemesi’nin kararında İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2. maddesine yer verilerek şöyle denildi: “İdari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi gerekli işlemler, öğreti ve içtihatta idari makam ve mercilerin kamu gücüne dayanarak idare işlevine (idare hukuku alanına) ilişkin olarak yaptıkları ve ilgililer hakkında çeşitli hak ve yükümlülükler doğurmak suretiyle hukuk düzeninde değişiklikler yapan, başka bir anlatımla ilgililerin hukukunu etkileyen irade açıklamaları olarak tanımlanmaktadır. 672 sayılı OHAL Kapsamında Kamu Personeline İlişkin Alınan Tedbirlere Dair KHK’nin 2/1. maddesinde, “Terör örgütlerine veya MGK’ce devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olan ekli 1 sayılı listede yer alan kişilerin kamu görevinden başka hiçbir işleme gerek kalmaksızın çıkarıldığı, bu kişilere ayrıca herhangi bir tebligat yapılmayacağı, haklarında özel kanun hükümlerine göre işlem tesis edileceği hükme bağlanmıştır.

Öğretmen olarak kamu görevi ifa eden davacı, 672 sayılı KHK ile kamu görevinden hiçbir işleme gerek kalmaksızın çıkarılmıştır. Bu nedenle anılan KHK ile kamu görevinden çıkarılan davacı hakkında, davalı idarece tesis edilmiş idari davaya konu olabilecek bir işlemin varlığından söz edilmesine olanak bulunmamaktadır. Bu durumda 672 sayılı KHK hükmü uyarınca kamu görevinden çıkarılan davacı hakkında KHK dışında bir idari işlem de olmadığından ve mahkememizin KHK’nin hukuki denetimini yapma yetkisi bulunmadığından, açılan bu davanın mahkememizce incelenme olanağı bulunmamaktadır.”

MAĞDURLAR NE YAPACAK?

Samsun İstinaf Mahkemesi’ne istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar hukuk çevrelerinde tartışma yarattı. Danıştay 5. Dairesi’nin 4 Nisan 2016 tarihli 2014/1845 E. sayılı kararıyla KHK hükmüne karşı açılan davaların idari yargıda görülmeyeceğine ilişkin hükmü doğrultusunda OHAL KHK’leri ile ihraç edilen kamu görevlilerinin AYM’ye bireysel başvuru yapmaları gerektiği görüş öne çıktı. Buna karşın bazı hukukçular da Danıştay’ın içtihat değişikliği yapabileceği için idari yargı yerine gittikten sonra AYM’ye başvurulması gerektiğini savunuyor. Bu görüşlere karşı çıkan bazı hukukçular ise AYM’nin KHK’lerle ilgili bireysel başvuruları incelemeyeceğini, dolayısıyla doğrudan AİHM’ye gitme yolunun açık olduğunu dile getiriyor.