Başta güvenlik kaygıları olmak üzere, kârsızlık, artan maliyetler gibi nedenlerle yabancı yatırımcılar Türkiye’den kaçıyor.

Geçen hafta Tesco Kipa hisselerinin yüzde 95’inin Migros’a devrinin ardından bir yabancı dev daha Türkiye’den çıkıyor. Yenilenebilir enerjide Avrupa’nın en büyük şirketi olan Norveçli Statkraft, Siirt’te bulunan Çetin Hidroelektrik Santralı’nın (HES) satışı için Garanti Yatırım’ı yetkilendirdi. Statkraft, geçen şubat ayında güvenlik endişeleri nedeniyle Çetin HES projesini askıya aldığını açıklamıştı. Şirketin açıklamasında, bölgedeki gelişmeler nedeniyle projeye ilişkin risklerin arttığı belirtilmişti. Avrupa’nın en büyük hidroelektrik üretici şirketi Statkraft, 517 megavat büyüklüğündeki santralın satışı için 1 Ağustos tarihine kadar teklifleri alacak. 49 yıllık lisansla Statkraft’a ait Çetin HES’in satışının bu yıl sonunda tamamlanması bekleniyor. Çetin HES, Dicle nehri üzerinde Bitlis ile Siirt illeri arasında toplam 517 megawatt güce sahip iki HES kurulmasını öngörüyor. Statkraft, 2009’dan beri Türkiye’de.

Düzenleme yapılacak

Dün Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli yatırım ortamının iyileştirilmesi için yapılan çalışmayı Bakanlar Kurulu’na sunmasına rağmen Türkiye’deki yabancı yatırımcının çıkışı da hızlandı. Canikli, Doğrudan yabancı yatırımcıların sıklıkla karşılaştığı konular da dahil kapsamlı düzenleme yapılacak” dedi ama yabancı yatırımcı tarafından da peş peşe olumsuz haberler geliyor.

Buza yatırıldı

Türkiye’den en çok ithalat yapan ülkeler listesinin ilk sırasında yer alan Almanya, Türkiye’deki yatırımlarını dondurma yolunda. Alman Sanayi Federasyonu (BDI) Başkanı Ulrich Grillo “Türkiye’de yakın dönemdeki gelişmeleri kaygıyla izliyoruz” dedi. Die Welt gazetesi, 1915 olaylarının ‘soykırım’ olarak kabul edilmesiyle gerilen ortam dolayısıyla Alman firmalarının Türkiye’deki projelerini ‘buza yatırdığını’ yazdı. Die Welt yaşanan sıkıntıların sebeplerini Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kendisine hakaret ettiği gerekçesiyle bir Alman komedyene dava açılmasını istemesi, ‘Erdoğan’ın Kürt politikası’ ve ‘Ermeni soykırımı’ tasarısı olarak sıraladı.

Borsayı bırakıyorlar

Borsa İstanbul tarafından açıklanan verilere göre, yabancı yatırımcı, yılın ilk 4 ayındaki net alış serisinin ardından mayıs ayında satış yapmaya başladı.

Gerçekleştirilen satış 892 milyon dolar oldu.

Şirket sayısı 125’e geriledi

İstanbul Sanayi Odası (İSO) 500 Büyük Sanayi Kuruluşu içindeki kuruluşlarda da yabancı payı düşüyor. 2009 yılında yabancı sermaye paylı kuruluşların İSO 500 içindeki sayısı 153’tü. Bu sayı o tarihten bu yana da her yıl düşüş göstererek 2015 yılında 125’e kadar geriledi.

Üretici fiyatlarıyla brüt katma değer içinde yabancı sermaye paylı kuruluşların payı 2014’te yüzde 40.3 iken 2015’te yüzde 39.9’a indi. Firma sayısındaki kayıp brüt katma değer içinde de bir miktar pay kaybı yaşattı. Yabancı sermaye paylı kuruluşlar 2014’te 25 milyar dolar ihracat ile Türkiye’nin ihracatının yüzde 15.9’unu 2015’te ise 22.5 milyar dolar ihracatla yüzde 15.6’sını gerçekleştirdi.