ABD ve İngiltere’nin İstanbul Atatürk Havaalanı’nı da kapsayan elektronik cihazlara yönelik kısıtlamasını ilgili havayollarına günler öncesinden bildirdiği; eşzamanlı yapılacak açıklama için karar alındığı ancak Ürdün Havayolları’nın paylaşımıyla bu kararın önceden ortaya çıktığı öğrenildi. THY bu iddialara sessiz kalırken, üst düzey bir Türk yetkili önceden haberdar olunduğu iddialarını yalanladı. Yetkili, kararın ticari amaçlı olduğunu savunarak, iptali için çalışmaların sürdüğü öğrenildi. Ulaştırma Bakanı Ahmet Arslan ise karardan vazgeçilmesi için ilk olarak ABD’li muhatabına mektup gönderdi. Ankara’da görev yapan havacılıktan sorumlu bir başka kaynak da kararın yeni ABD Başkanı Donald Trump’ın imzasını taşıdığına işaret etti. Cumhuriyet’in ulaştığı THY yetkilileri kendilerine bildirimin ne zaman yapıldığı konusunda bilgi paylaşmadı ama bildirim yapılan tarihle ilgili elimizdeki kaynağı sorguladı. Kendilerine hangi makam tarafından bilgilendirme yapıldığı sorusunu ise ‘ilgili otoritelerce’ sözleriyle yanıtladı. İlk bildirimin ardından alınan yasaktan etkilenen havayolları şirketlerinin arasında bir centilmenlik anlaşması yapıldığı, uygulamanın eşzamanlı başlaması konusunda aralarında THY’nin de bulunduğu şirketlerin mutabakat sağladığı belirtildi. Bir diplomatik kaynak, “Karar kamuoyuna açıklanmadan kısa süre önce ilgili makamlara bildirildi” bilgisini paylaştı.

‘Amaç zarar vermek’

Ankara, başkentler nezdinde kararı iptal ettirmek için de girişimlerine başladı. Bunu ilk olarak Ulaştırma Bakanı’nın muhatabına yazdığı mektup oluştururken, karar havayolları arasındaki ticari rekabet hukuku açısından da inceleniyor. Ankara’nın amacı kararı iptal ettirmek. Üst düzey bir Türk yetkili ise Türkiye’nin karardan önceden haberdar edildiği iddialarını sert dille yalanlarken “Bu uygulanan bir ülkeye hakarettir. Amaç havayoluna zarar vermek. Eğer bir tehdit varsa herkese uygulanması gerekir. ABD’nin kararı İngiltere’ninkinden daha garip çünkü Türkiye’den uçuşları yok ve kendi uçaklarını kapsamıyor. Zaten bu uygulama içine alınan ülkeler yerine alınmayan ülkelere bakarsanız kararın ticari olduğunu görürsünüz” dedi. Türkiye’nin kararın ticari olduğu iddilarını ise hem ABD hem de İngiliz kaynaklar yalanladı. İngiltere’nin Ankara Büyükelçisi Richard Moore, Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Bu kararın ekonomik etkilerini inkar etmiyorum. Bizim bu kararı alırkenki amacımız tamamen güvenlik temelliydi” dedi. ABD’li bir kaynak da kararın tamamen güvenlik içerikli olduğunu savunarak, “Ben de aynı kurallara uymak zorundayım. Türkiye’ye karşı bir ceza olarak görülmemeli.” dedi.

ABD’ye mektup

Ulaştırma Bakanı Ahmet Arslan, ABD’nin uçakta elektronik cihaz yasağına ilişkin ABD’li muhataplarına mektup gönderdi. Arslan, “Türkiye uluslararası güvenlik kurallarına uyuyor. İstanbul ve Ankara yasak kapsamından çıkarılmalı. Uygulama yolcunun uçuş konforunu olumsuz etkiliyor” dedi.

Trump eleştirisi yok

 Trump’ın bazı müslüman ülkelere koyduğu vize yasağına sessiz kalan hükümet ise bu kararda da yeni ABD yönetimini suçlamadı. Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, “Zaten tedbirin kendisi dahi istenilen hedefe hizmet etmeyecek bir tedbirdir. Ben değişeceğini, bundan vazgeçileceğini ümit ediyorum” dedi.