Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in önceki gün Türk Akımı, bazı tarım ürünlerine uygulanan ambargonun kaldırılması, Halep’e yardım ulaştırılması konusunda bazı adımlar atıldı. Ancak başta müteahhitlerin ve turizmcilerin önündeki engellerin kaldırılması konusunun hiç gündeme gelmemesi hayalkırıklığı yarattı.

Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Mithat Yenigün, 15 gün önce Rusya’ya yaptıkları ziyarette, mütahhitlerinin sorunlarının çözüleceği izlenimini aldıklarını ancak sektörün İstanbul’da hiç gündeme gelmemesini yadırgadıklarını söyledi.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türk-Rus İş Konseyi Başkanı Tuncay Özilhan, durmuş ilişkileri yeniden başlatmak zaman alır. Turizm ve ihracat konusunda 2014-2015 rakamlarına ulaşmamız 2017-2018’i bulur” dedi.

Ticaret hacmi geriledi

Türk-Rus ilişkileri Rus uçağının düşürülmesiyle Kasım 2015 sonundan itibaren zorlu bir döneme girdi. İki ülke arasındaki ticaret hacmi 2016’nın ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 41 azalarak 7.3 milyar dolara geriledi. Yıllık 5 milyar dolarlık müteahhitlik işi alan Türk şirketlerinin Rusya’daki işleri neredeyse durma noktasına geldi. Rusya’dan gelen turist sayısı da yılın ilk 8 ayında yüzde 58’lik düşüşle 1 milyon 166 bin kişiye düştü.

Dünya Uluslararası Enerji Kongresi kapsamında bir araya gelen Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Putin’in zirvesinden Türk akımı anlaşması, doğalgaz indirimi ve hava savunma sistemine Rusya’nın da teklif vermesi kararlarının yanı sıra Rusya’nın Türk tarım ürünlerine ambargoyu kaldırması kararı da çıktı.

Zaman alacak

Tuncay Özilhan, Rusya ile ilişkilerin eskiye dönmesinin zaman alacağını, işlerin kademe kademe başlayacağını ifade ederek, “Siyasi anlamda daha sıcak ilişkiler kuruluyor. Birşeyi durdurduktan sonra başlatmak ve eskiye döndürmek zaman alacak. Bizim gibi büyük şirketler Rusya’da işlerine devam etti. Ama Rusya ekonomisinden kaynaklanan sorunların da etkisiyle küçük firmalar olumsuz etkilendi. İnşaat şirketleri ihale alamadı. Oradaki işçileri gönderildi. Türk müteahhitlik şirketlerinin yerini yerel firmalar aldı. Savunma konusunda yapılan işbirliklerinde de Avrupa’nın tutumu önemli olacak” ifadesini kullandı.

Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Rusya’nın yaş sebze ve meyve başta olmak üzere tarım ürünlerinde ambargoyu kaldırmasının çiftçiyi rahatlatacağını anlattı.

Kayıp 5 milyar doları aşar

TMB Başkanı Mithat Yenigün, 9 Ağustos’ta St. Petersburg’ta yapılan zirvede inşaat ve turizmin ana lokomotif sektörler olarak konuşulduğunu ve bu alandaki engellerin kaldırılmasını beklediklerini anlatarak, “Ancak İstanbul’da bu konuların gündeme gelmemesini yadırgadık. Bugün İstanbul’da Enerji Kongresi kapsamında benim de konuşacağım bir panel olacak. Her iki taraf nezdinde de konunun takipçisi olacağız” dedi. Türk müteahhitlerinin Rusya’da yılda 5 milyar dolarlık iş aldığını vurgulayan Yenigün, “Sorunlar sürerse kaybımız 5 milyar doları da aşar. İki hafta önce Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile birlikte Rusya’da temaslarda bulunduk. Orada bakan engellerin kaldırılacağı konusunu gündeme getirmişti. Ama buradaki toplantılarda sektörümüz gündeme bile gelmedi” diye konuştu. Yenigün, ilişkilerin hızla normalleşmesi için Türk müteahhitlerin ihalelere girmelerini engelleyen kararnamelerin iptal edilmesi gerektiğini söyledi.