Türkiye, AB ile ilişkilerinin en çalkantılı dönemlerinden birinden geçerken Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan dün NATO Zirvesi için Belçika’nın başkenti Brüksel’de Avrupalı liderlerle bir araya geldi. Taraflar her ne kadar ilişkilerin sürmesine yönelik mesajlar verse de gündeme AB Konseyi Başkanı Donald Tusk’ın Erdoğan’la buluşmasına ilişkin “toplantının odağına insan hakları konusunu koyduğu” vurgusu yankı buldu. Ayrıca AB’nin iki lokomotif üyesi Almanya ve Fransa liderlerinin Erdoğan’la görüşmelerinde vatandaşları olan tutuklu gazetecilerin durumunu gündeme getirdikleri de kaydedildi.

Erdoğan, Brüksel yolunda sert mesajlar vermiş, Türkiye’nin AB’ye üyeliği konusunda kararın Brüksel’in olduğunu belirterek “AB Türkiye’yi kendi kapısında dilenci mesafesinde göremez” ifadelerini kullanmış, Almanya’nın İncirlik’ten çıkması konusu ile ilgili olarak da “gidene güle güle deriz” demişti. Özellikle 16 Nisan referandumu ve idam cezası tartışmaları ile gerilen ilişkilerin ardından Erdoğan’ın ikili temaslarında verilecek mesajlar Ankara’nın Batı ile ilişkileri açısından merakla bekleniyordu.

‘Toplantıya izin yok’

Britanya’da Manchester’daki kanlı saldırının ardından Avrupa genelinde alarma geçilirken bu çerçevede Brüksel’de de zirve çerçevesinde geniş güvenlik önlemleri vardı. Brüksel Belediye Başkanı Yvan Mayeur, Erdoğan’ın ABD ziyareti sırasında korumaları ile protestocular arasında yaşanan olayları hatırlatarak Cumhurbaşkanı’nın kaldığı otelin çevresinde herhangi bir toplantıya izin vermeyeceğini söyledi.

Erdoğan, daha önce açıklanan Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Donald Tusk ve AB Komisyonu Başkanı Jean- Claude Juncker görüşmesinden önce Fransa’nın yeni Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile ilk kez bir araya geldi.

Fransız gazeteciyi sordu

Macron, Türkiye’de gözaltına alındıktan sonra açlık grevine başlayan Fransız gazeteci Mathias Depardon’un durumunu gündeme getirirken Erdoğan’ın konuyla hızlı bir şekilde ilgileneceğini söylediği savunuldu.

Türkiye-Fransa ilişkilerini daha da güçlendirme konusunda kararlılıklarını vurgulayan Macron ve Erdoğan’ın görüşmesinde, savunma sanayiinde işbirliğinin yanı sıra terörün her türüyle ortak mücadelenin önemine işaret edildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Fransız mevkidaşı Macron, Türkiye- AB ilişkilerine yeniden ivme kazandırılması gerektiğine de dikkati çekti.

Erdoğan Avrupa Konseyi’nin yeni binasında Tusk tarafından karşılandı. El sıkışırken gazetecilere görüntü veren Tusk ve Erdoğan’ın sessiz kaldığı gözlendi. Juncker’in sözcüsü görüşme başlamadan önce Twitter hesabından “AB ve Türkiye birlikte çalışmalıdır ve çalışacaktır” mesajını paylaştı. Bir saat süren görüşmede Türkiye ile AB arasında Mart 2016’da imzalanan mülteci anlaşmasının hayata geçirilmesi gerektiği vurgulanırken ilişkilerin yeniden canlandırılmasının önemine, terörle mücadelede işbirliğini güçlendirmenin gerekliliğine değinildi. Kıbrıs meselesiyle ilgili olarak ise adil ve kalıcı bir çözüm bulunmasının önemli olduğu ifade edildi. Görüşmenin ardından mesafeli tavırlarıyla dikkat çeken Tusk, Twitter hesabından toplantının odağına insan haklarını konusunu koyduğunu vurguladı, işbirliği yapmanın gerekliliğinin de ele alındığını yazdı.

Merkel: Çıkarız

Öte yandan Erdoğan’ın görüştüğü bir diğer lider ise İncirlik kriziyle ilişkilerin gerildiği Almanya’nın Başbakanı Angela Merkel’di. Merkel görüşme öncesinde, Alman vekillere İncirlik’teki askerleri ziyaret izni verilmemesi durumunda İncirlik’i terk etmek zorunda kalacaklarını belirtti. Ayrıca görüşmede tutuklu gazeteci Deniz Yücel’in serbest bırakılmasını talep ettiği de kaydedildi.

SAVUNMA BÜTÇESİ GÜNDEMDE

Brüksel dün NA TO Devlet ve Hükümet Başkanları zirvesine ev sahipliği yaparken gözler kampanya döneminden bu yana sık sık ittifaka yönelik eleştirileriyle öne çıkan ABD Başkanı Donald Trump’taydı. Göreve gelmesinin ardından Trump, dün Brüksel’de Avrupalı liderlerle ilk buluşmasını gerçekleştirdi. Zirvedeki konuşmasında Trump, “NA TO gelecekte terörle, göçün yanı sıra, Rusya ve NA TO’nun doğu ile güney sınırlarından gelecek tehditlere odaklanmalıdır” dedi. Ayrıca ittifak üyelerinin savunma harcamaları konusunda kendi paylarına düşen katkıyı sağlaması gerektiğine vurgu yaparak, “Büyüyen tehditler karşısında üye ülkelerin savunmaya toplam bütçelerinin yüzde 2’sinin ayrılması bile yetersiz ama minimum bu olmalı” ifadesini kullandı. Öte yandan Brüksel sokaklarında Trump karşıtı protestolar düzenlendi. Kentte Erdoğan karşıtı gösteriler de gerçekleşti.