Anayasa önerisinin maddelere geçiş oylamasında 338 çıkması üzerine hayal kırıklığı yaşayan AKP ve MHP, öneriye ‘hayır, çekimser, boş ve geçersiz’ oy verdiği tahmin edilen milletvekillerini sıkı markaja aldı.

Bunun sonucunda mahkemelerin bağımsızlığının yanına tarafsızlık ilkesinin de eklenmesinin öngörüldüğü 1. maddenin oylamasında fire sayısı 1’e indirilerek 347’e ulaşıldı. Ancak milletvekili sayısının 600’e çıkarılmasını öngören 2. maddede, ‘kabul cephesi’ 4 fire verdi, ret cephesinde artış olması dikkat çekti. Oylamalar sırasında yine sık sık AKP’lilerin açık oy kullanması nedeniyle tartışma yaşandı. CHP’li Kâtip Üye Özcan Purçu’nun, 1. maddenin oylama tutanağına “açık oy kullanılmıştır” diye şerh düşmesi tartışma yarattı.

TBMM Genel Kurulu’nda, anayasa önerisinin ilk tur görüşmeleri devam ediyor. Dün sabah 3.30’a kadar çalışmalarını sürdüren genel kurulda 2 madde görüşülürek oylandı. Mahkemelerin tarafsız ve bağımsızlığını düzenleyen 1. maddenin oylamasına 484 milletvekili katıldı. 347 ‘kabul’, 132 ret, 2 çekimser, 2 boş ve 1 de geçersiz oy kullanıldı. Maddelere geçiş oylamasında 9 fire veren AKP ve MHP arasında karşılıklı fire suçlamaları yöneltildi. İki parti, maddelerin oylaması öncesinde öneriye destek vermeyen milletvekillerini tespit etmeye çalıştı, fire olduğu tahmin edilen milletvekilleri sıkı markaja alındı.

AKP kulislerinde, “Maddelere geçiş oylamasında çıkan 9 kişiyi fire olarak değil ikna edilecek kişiler olarak görmek lazım” değerlendirmesi yapıldı. İki partinin çabaları 1. maddenin oylamasında kendisini gösterdi. Oylamaya MHP’den 38, AKP’den 314 milletvekili katıldı. Retçi MHP’li Atilla Kaya’nın katılmadığı oylamada MHP’den diğer 4 retçi milletvekili çıkarıldığı zaman 34 milletvekili ile AKP’den 314 milletvekilinin ‘kabul’ oyu verdiği varsayıldığında, ‘kabul cephesi’ 1 fire veriyor. Ret cephesinde yer alan 130 CHP’li, 2 bağımsız milletvekili ile 4 de muhalif MHP’li milletvekilinin ‘ret’ oyu verdiği varsayıldığında ‘ret cephesi’nden 4 fire verildiği hesaplanıyor.

Retçi sayısı arttı

Milletvekili sayısının 600’e çıkarılmasının öngörüldüğü 2. maddenin oylamasına ise 480 milletvekili katıldı. 343 kabul, 133 ret, 1 çekimser, 2 boş ve 1 geçersiz oy kullanıldı. MHP’den retçi 4 milletvekili ile bağımsız milletvekili Ümit Özdağ oylamaya katılmadı. Oylamaya katılan 314 AKP’li milletvekili ile retçi Yusuf Halaçoğlu dışındaki 34 MHP’li milletvekilinin ‘kabul’ oyu kullandığı varsayıldığında ‘kabul cephesi’nin fire sayısı 5’e çıkıyor. 130 CHP’li, 1 bağımsız ve MHP’li Yusuf Halaçoğlu’nun ‘ret’ oyu verdiği varsayıldığında ise ret cephesine AKP-MHP bloğundan 1 milletvekilinin destek verdiği hesaplanıyor. Ancak 2. oylamada MHP’li 4 retçi milletvekili ile Ümit Özdağ’ın katılmadığı dikkate alındığında ret cephesinin oyunun 5 arttığı gözleniyor. Kulislerde, maddelerin içeriğine göre kabul ve ret cephesindeki firelerin değişeceğine dikkat çekilirken, milletvekili seçilme yaşının 18’e düşürülmesini düzenleyen 3. maddenin oylamasında AKP ve MHP’deki fire sayısının artacağı konuşuluyor. MHP kulislerinde, özellikle HSYK ile ilgili maddede rahatsızlık olduğu kaydediliyor.

Bahçeli, Halaçoğlu ile görüştü

Fire tartışmaları sürerken MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin ‘ret cephesi’nde yer alan Kayseri Milletvekili Yusuf Halaçoğlu’yla Meclis Genel Kurulu’nda uzun uzun sohbet etmesi dikkat çekti. Bu görüşmenin ardından Bahçeli’nin Halaçoğlu’nu ikna ettiği iddiası dile getirildi. Ancak Halaçoğlu bu iddianın doğru olmadığını belirterek, şu görüşleri dile getirdi: “Bu gece yarısı (dün gece) ikinci maddenin görüşüldüğü sırada Genel Başkanımız Sayın Devlet Bahçeli beni sohbet etmek için genel kurulda yanına davet etti. Ülke meselelerini ve halihazırdaki anayasa değişikliği ile ilgili konuştuk. Fikirlerime saygı duyduğunu belirtti. Teşekkür ettim ve ben de aldığımız ülkücü terbiye gereğince kendisine karşı bir saygısızlık yapmamın mümkün olmadığını söyledim. Anayasa ile ilgili endişelerimi arz ettim. Özlenen güzel bir görüşme oldu. Anayasa ile ilgili önceki endişelerim ve fikirlerim devam ediyor. Tek kişilik yönetimi kabul etmemiz mümkün değil. Ülkemizin ve Türk milletinin geleceği her türlü menfaatin üzerindedir. Bazı kişi ve milletvekilleri tarafından maalesef ‘evet’ demeye ikna edildiğim gibi bir tezvirat ortaya atılmış. Kesinlikle bu doğru değildir. Devlet Bey de böyle bir istekte asla bulunmamıştır. ‘Hayır fikrim değişmemiştir'

‘Yayın yapılmaması normal!’

Genel kurulda TBMM TV’nin saat 19.00’da henüz anayasa görüşmelerine geçilmeden canlı yayını bitirmesi de tartışmalara neden oldu. Muhalefetin TBMM Başkanlığı’na anayasa görüşmeleri boyunca kesintisiz yayın yapılması talebi bulunmasına karşın Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, bu konuda gelen eleştirileri umursamadı. Bozdağ, “Sadece buna mahsus alınmış bir tedbir değildir bu. Baktığınız zaman, uygulama kadim bir uygulamadır, yaklaşık altı yıldır süren bir uygulamadır” diye konuştu.

Önder’den ‘terörist’ sataşmasına yanıt: Babandır

Görüşmeler sırasında HDP’li Önder ile AKP’li Yusuf Başer arasında terörist gerilimi yaşandı. Önder’in kürsüye çıktığı sırada AKP’li Başer, “Terörist onlar, terörist” diye laf attı. Bunun üzerine Önder de “Terörist babandır! Terörist sensin” diye karşılık verdi. AKP’li vekiller HDP’nin oy kullanmamasına atıf yaparak “Cesaretiniz yok” diye laf atması üzerine de Önder, “Bizim cesaretimizin zekatı hepinizi cesur yapar” karşılığını verdi. Usul tartışmasının ardından TBMM Başkanvekili Aydın hiç kimsenin partizanca hareket ederek bir metni şerh etme hakkına ve hukukuna sahip olmadığını kaydetti.

Fotoğraf sırası

Önerinin ikinci maddesi üzerine yapılan oylamada da AKP’li milletvekilleri kabine girmeden oy kullanma işlemini gerçekleştirmeye devam etti. Ayrıca pek çok milletvekilinin oyunu kupaya atmak üzereyken fotoğraf çektirmesi de kupa önünde sıranın oluşmasına neden oldu. AKP’li Elitaş, milletvekillerine “Arkadaşlar, ne olur, şu fotoğraf çekmeyi bırakın, daha oylama çok” diye uyardı...