CHP'li Bülent Tezcan'ın verdiğe kanun teklifine göre engelli vatandaşlara yapılacak olan sosyal yardımlarda gelir ölçütü kıstası kaldırılıyor.

Bu yardımlardan faydalanmak için yapılacak olan başvuru yeterli olacak. Gelir kıstası ortadan kaldırılacağı için, herhangi bir gelir eğerlendirmesi ve geri ödeme talebi uygulaması da yürürlükte olmayacak.

Teklifin ikinci maddesine göre ise şimdiye kadar başlatılmış ve tamamlanmış olan sosyal yardımların geri talep edilmesi uygulamalarına son veriliyor.

GENEL GEREKÇE

Bu kanun teklifi ile değiştirilmesi öngörülen, 2828 sayılı Sosyal Hizmet Kanunu’na 01/07/2005 tarihli ve 5378 sayılı Kanun’la eklenen, 06/02/2014 tarihli ve 6518 sayılı Kanunla değişik EK Madde 7’nin birinci fıkrası şu şekildedir:

“Her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle, hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı, asgarî ücretin aylık net tutarının 2/3’ünden daha az olan bakıma ihtiyacı olan engellilere, resmî veya özel bakım merkezlerinde bakım hizmeti ya da sosyal yardım yapılmak suretiyle evde bakımına destek verilmesi sağlanır. Hanede birden fazla bakıma ihtiyacı olan engelli bulunması hâlinde, hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarının hesaplanmasında birinci bakıma ihtiyacı olan engelliden sonraki her bakıma ihtiyacı olan engelli iki kişi sayılır.”

Bu kanun teklifi ile yapılacak değişiklik sonucunda, özürlü vatandaşlara yapılacak yardımlarda hane geliri düzeyi kriteri kaldırılmaktadır. Zaten tanımlanmış olan kişi başına asgari ücretin 2/3’ü tutarındaki gelir sınırı çeşitli yöntemlerle hesaplanan yoksulluk ve yoksunluk sınırlarının da çok altındadır. Bir sosyal devlet ilkesi uygulaması olan özürlülere yardımın gelir kıstasına tabii kılınması dayandığı sosyal devlet ilkesine doğrudan aykırıdır. Özürlü vatandaşlar açısından anayasal hak olan sosyal yardımın herhangi bir kritere bağlanması yanlıştır.

Gene bu kanun teklifi ile yürürlükten kaldırılması önerilen 2828 sayılı Sosyal Hizmet Kanunu’na 01/07/2005 tarihli ve 5378 sayılı Kanun’la eklenen, 06/02/2014 tarihli ve 6518 sayılı Kanunla değişik EK Madde 7’nin yedinci fıkrası şu şekildedir:

“Birinci fıkra ile belirlenen hane halkı gelir ölçütünü aşan gelir değişikliğinin tespiti hâlinde bu madde kapsamında yapılan ödemeler durdurulur ve değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren yasal faizi ile birlikte genel hükümlere göre takip ve tahsil edilir.”

Birinci fıkrada tanımlanan gelir sınırı ve yedinci fıkrada öngörülen, gelir artması nedeniyle yapılan geri ödeme talepleri özürlü vatandaşlarımızı ve ailelerini haddinden fazla mağdur etmiş durumdadır. Hemen hemen her gün basında bir özürlü aile trajedisi haberi ile karşılaşmaktayız. Vatandaşlarımız hakları olan sosyal yardımları geri ödemek gibi bir yükle karşı karşıya kalmaktadırlar. Yapılacak bu değişiklik ile bu uygulamaya son verilecektir.

2828 sayılı kanunda yapılacak bu iki değişikliğin gereği olarak eklenecek olan Geçici Madde 15 ile şimdiye kadar yapılmış olan alacak takipleri hangi aşamada olursa olsun sonlandırılacak ve tahsil edilmiş olan tutarlar da yasal faiziyle özürlü vatandaşlarımızın ailelerine 30 gün içinde iade edilecektir.

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Madde ile özürlü vatandaşlara yapılacak olan sosyal yardımlarda gelir ölçütü kıstası kaldırılmaktadır. Bu yardımlardan faydalanmak için yapılacak olan başvuru yeterli olacaktır. Gelir kıstası ortadan kaldırılacağı için, herhangi bir gelir değerlendirmesi ve geri ödeme talebi uygulaması da yürürlükte olmayacaktır.

MADDE 2- Madde ile şimdiye kadar başlatılmış ve tamamlanmış olan sosyal yardımların geri talep edilmesi uygulamalarına son verilmektedir.

MADDE 3- Yürürlük maddesidir.

MADDE 4- Yürütme maddesidir.