Türkiye ve AB arasında mülteciler üzerinden yaşanan flört, Güneydoğu’da devam eden operasyonlar ve Suriye’de geçiş sürecinde PYD’nin rolü konusunda yerini soğuk rüzgârlara bıraktı.

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, “Güneydoğu’da hemen ateşkes gerek” dedi ve çözüm sürecine hızla geri dönülmesini istedi. Bu farklılık, Suriye görüşmelerinde PYD’nin rolü üzerinde de devam etti ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun PYD’nin muhalefet içinde yer alamayacağını belirten sözlerine Mogherini “Suriye’de barış görüşmeleri kapsayıcı olmalı ancak böyle başarıya ulaşır” diye yanıt verdi.

Türkiye - Avrupa Birliği Bakanlar Düzeyinde Siyasi Diyalog Toplantısı’na Mogherini ve Çavuşoğlu’nun yanı sıra AB Komisyonu’nun Komşuluk Politikaları ve Üyelik Müzakerelerinden sorumlu Komiseri Johannes Hahn ve AB Bakanı Volkan Bozkır da katıldı.

Ankara’nın sakladığı açıklama

AB’nin Güneydoğu’daki operasyonlara son verilmesi ve çözüm sürecine dönülmesi isteğine Ankara karşı çıktı. AB tarafı ise ısrarını sürdürdü. Bu bölüm ortak açıklamaya, “AB, çözüm sürecine acil olarak dönüşün önemini vurguladı ve Türkiye’deki tüm insanların yararına olacak şekilde barışçıl ve sürdürülebilir bir çözümün başarılmasına büyük önem vermektedir” ifadelerini ekletti. Mogherini Ankara’nın paylaşmadığı bu açıklama ile yetinmedi.

“AB her türlü terörist saldırıyı kınamaktadır; PKK’nınkiler ya da başka terörist faaliyetler olsun. O yüzden biz hemen bir ateşkes ve geçtiğimiz yıllarda başlatılan Kürt barış sürecine geri dönüşü destekliyoruz. Bu, Türk makamlarının son derece cesur bir vizyonuyla başlatılan bir barış süreciydi. Ve bu süreç bizce hâlâ barış ve istikrarın ve aynı zamanda bölgedeki istikrarın sağlanabilmesi için tek çözüm” dedi. Bozkır ise bu sözlere, “Türkiye, örgütlerle mücadele ederken vatandaşlarının yaşam hakkı başta olmak üzere her türlü hakkına sahip çıkıyor” sözleriyle yanıt verdi.

Cenevre’de PYD polemiği

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, İtalya’nın itirazı nedeniyle onaylanmayan 3 milyar Avro konusunda güvence verirken, Çavuşoğlu’na Suriye’de geçiş dönemi için yapılacak Cenevre görüşmelerine YPG’nin katılımı soruldu. Çavuşoğlu, YPG’nin masada yer almasına karşı çıkmadı ancak muhalefet ile birlikte oturamayacağını savundu. Ardından da şunları söyledi:

“Rejimin kuklası olan diğer önerilen isimler çok istiyorlarsa rejim tarafından heyete katılabilirler. YPG için de bu geçerli. Suriye’de kontrol ettiği alan bakımında YPG önemliyse, o zaman DAEŞ de bir terör örgütüdür; o da Suriye topraklarının yüzde 40’ını kontrol ediyor. El Nusra da belli bir bölümünü kontrol ediyor. Dolayısıyla terör örgütleri ile ılımlı muhalefet arasındaki ayrımı çok iyi yapmak lazım.” Mogherini ise bu soru kendisine yöneltilmemesine karşın söz alarak YPG-PYD’nin katılmasının önemli olduğu mesajını verdi: “Sürecin kapsayıcı olmasına çok önem veriyoruz çünkü ancak böyle çözüm bulunabilir.”

Vize pazarlığında sığınmacı uyarısı

Türk tarafı Ekim 2016 itibarıyla vize serbestisinin sağlanması isteğini tekrarlarken, Mogherini Geri Kabul Anlaşmasına karşılık sağlanan bu mutabakatta Türkiye’ye Eylem Planı’nı uygulaması gerektiğini anımsattı. “Sığınmacılar ve yasa dışı göç ile ilgili Eylem planı var, onun tamamen uygulanmasını temenni ediyoruz. AB açısından Türkiye’ye daha fazla destek verebilmemiz için bu gerekli. Bu akışın ve düzensiz göçmenlerin yönetimi daha iyi ele alınması gerekli.