Dokunulmazlıkların kaldırılmasına ilişkin partiler arasındaki polemik ve tartışmalar sürerken AKP’nin anayasa önerisiyle ilgili süreç bu hafta başlıyor. Önerinin, perşembe günü TBMM Anayasa Komisyonu’nda görüşülmesi bekleniyor. Anayasa değişikliğinin genel kurulda reddedileceğine göre hesaplarını yapan AKP, CHP ve MHP’nin destek açıklaması üzerine şimdi referandum riski üzerinde duruyor.

CHP ve MHP’den ne kadar fire ve destek olacağını kestiremeyen AKP yönetimi, genel kuruldaki oylamada önerinin referandum aralığında kabul edilmesi durumunda nasıl bir tavır izleyeceğini değerlendiriyor. Parti yöneticileri, ikinci turda madde üzerindeki oy sayısına göre bir durum değerlendirmesi yapılacağı ve buna göre devam edilip edilmeyeceğine karar verileceğini belirtiyor. Partide, önerinin referandum aralığında kabul edilmesi durumunda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın, referandumdan yana tavır koyacağı değerlendirmesi yapılıyor.

AKP’den fire önlemi

AKP yöneticileri, önerinin 316 milletvekilinin imzasıyla verildiği, vekillerinin imzalarına sahip çıkacağını savunsa da, parti kulislerinde “hayır” oyu olmasa da “boş” ya da “geçersiz” oy kullanabilecek az sayıda milletvekili çıkabileceği konuşuluyor. Firenin önlenmesi için milletvekillerinin sıkı takibe alınacağı, oylama sonrasında “ret, geçersiz ve boş” pullarının parti yöneticilerine gösterilmesi gibi taktiklerin uygulanabileceği belirtiliyor.

Önergelerle muhalefet

Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu’nun anayasa değişikliğine destek verecekleri yönündeki açıklamasının ardından tartışmaların yaşandığı CHP, komisyon ve genel kuruldaki görüşmeler için önerge hazırlıyor. CHP, bakanların da Meclis sürecine gerek olmaksızın yargılanması, 83. maddede geçici değil kalıcı bir düzenleme yapılması için önerge verecek. CHP yönetimi, önerinin komisyondan çıkan haline bakarak genel kurul öncesi bir durum değerlendirmesi yapacak. CHP’nin, anayasa değişikliklerinde grup kararı alınması yasağı nedeniyle genel kurula gelecek metni vekillerin takdirine bırakması bekleniyor.

Ahmet İyimaya’dan ‘açık oy’ önerisi

TBMM Adalet Komisyonu Başkanı, AKP Ankara Milletvekili Ahmet İyimaya, anayasa oylamasında “açık oy” önerdi. Anayasa değişikliklerinde oylamanın gizli yapılmasının 1987 yılında getirildiğine dikkat çeken İyimaya, “Seçmen seçtiği milletvekilinin toplumsal sözleşmedeki oy tavrını bilmelidir. Ancak değişmedikçe de açık oy anayasaya aykırıdır. Aykırı olmasına rağmen Bülent Ecevit açık oy kullandı ve bir yaptırım uygulanmadı” dedi.

Dönemin Başbakanı Bülent Ecevit, 2000’de 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in süresinin uzatılması için milletvekillerine “açık oy” kullanmaları çağrısında bulunmuştu. Ancak o dönem, FP’nin desteğinin alınması için partilerin kapatılmasının zorlaştırılması, milletvekillerinin de özlük haklarıyla ilgili düzenleme konulmasına karşın düzenleme kabul edilmemişti.