Avrupa Birliği Göç Komiseri Dimitris Avromopoulos, sığınmacı krizinin Yunanistan’ın baş edemeyeceği noktaya geldiğini söyleyerek “Yeni gelen sığınmacılar için AB ülkeleri birlikte hareket etmeli ve birbirine destek olmalı” dedi. Yunanistan’a her gün binlerce sığınmacı gelirken kayıt merkezlerinde kayıt yaptıranların sayısı da günde 2 bin civarında oluyor. Yunanistan’a 2016’nın ilk 2 ayında gelen sığınmacıların sayısı ise 125 bini geçti. Bu sayı, geçen yılın ilk üç ayında gelen sığınmacıların tam 12 katı. 2015’te AB’ye gelen tüm sığınmacıların sayısı ise önceki yılın iki katına çıkarak 1 milyon 255 bini geçmişti.
BBC’ye konuşan Avromopoulos, “Yunanistan’ın bu akışı tek başına kaldırması mümkün değil. Artık tüm AB’yi harekete geçirmek, bu durumu bölgesel değil küresel bir mesele olarak ele almak gerekiyor” dedi. Sığınmacıların ülkelerine gelmesini istemeyen AB ülkelerinin sınırlarını kapatması nedeniyle on binlerce sığınmacı Yunanistan’ın Makedonya sınırında mahsur kalmıştı.
AB yetkilileri hafta içinde sığınmacı krizinden etkilenen üye ülkelere ülke başına 300 milyon avro (yaklaşık 1 milyar TL) yardım vermeyi kararlaştırmıştı. Ancak AB’nin kararlarını uygulamaya sokması kolay olmuyor. Geçen haftalarda AB Yunanistan’dan 160 bin sığınmacıyı diğer AB ülkelerine kabul etme planını açıklamış, bu plan diğer ülkelerin isteksizliği nedeniyle hayata geçmekte ağır kalmıştı. Hatta bazı ülkeler bu plana karşı yasal süreç başlatmıştı.
Komisyon farklı düşünüyor
AB Göç Komiseri Avromopoulos’tan gelen bu açıklamalara rağmen Avrupa Komisyonu Yunanistan’ı sığınmacılar konusunda üsteni düşeni yapmadığı gerekçesiyle sert bir dille uyardı. Komisyon’un hazırladığı yol haritasında üye devletlerden mevcut AB kanunlarına uyması ve sığınmacıların bir ülkeden diğerine gitmesini sağlayan yaklaşıma son vermeleri istendi. Yunanistan’ın 12 Mayıs’a kadar sığınmacıların diğer ülkelere gitmesine izin vermekten ziyade, sınırlarında daha iyi bir kontrol sağladığını göstermesi gerektiği belirtildi. Aksi halde, AB’nin Yunan sınırında kontrole başlayarak Yunanistan’ın Schengen üyeliğini askıya almasının söz konusu olacağı açıklandı. Yol haritasında, kurulması planlanan AB Sınır ve Sahil Muhafız Birliği’nin Ağustos ayında operasyonel olması ve “genel durumun izin vermesi halinde istisnai güvenlik önlemlerine Aralık 2016’da son verilmesi” istendi. Planın başarısız olması halinde ise senelik 18 milyar avroya kadar bir maliyetinin olacağı, 13 milyon turist kaybı yaşanacağı uyasında bulunuldu.
Çipras: Türkiye ile işbirliği
Cuma akşamı konuşan Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk, “Yunanistan’a Türkiye’den gelen sığınmacı sayısı hâlâ çok fazla” derken, Türkiye’nin üstüne düşeni yapmasıyla birlikte bu sayının yakında düşeceğine inandıklarını söylemişti. Dün bir açıklama yapan Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras da AB’nin Türkiye ile birlikte çalışması durumunda sığınmacı sorunun kontrol altına alınacağını söyledi. Sığınmacılarla ilgili durumun zor olduğunu, ancak kontrolden çıkmadığını belirten Çipras, “Ancak sığınmacılar Türkiye’den gelmeye devam eder ve Balkanlardaki sınırlar hemen hemen kapalı kalırsa, bu bizim için kritik olur” şeklinde konuştu.
Yarın zirve var
Avrupa Birliği ve Türkiye, yarın konuyla ilgili Brüksel’de önemli bir dönüm noktası olarak görülen bir zirve gerçekleştirecek. Zirvede, Türkiye ile imzalanan anlaşmanın ardından Türkiye’nin yükümlülüklerinin ne kadarını yerine getirdiği de incelenecek. Almanya Şansölyesi Merkel, zirve öncesinde durum değerlendirmesi yapmak ve beklentilerini aktarmak amacıyla Türk mevkidaşı Ahmet Davutoğlu ile bugün ikili bir görüşme gerçekleştirecek. Merkel’in planı, Türkiye’deki sığınmacıların durumunun iyileştirilmesini, Yunanistan ile Türkiye arasındaki AB dış sınırlarında güvenliğin arttırılmasını, AB ülkelerinin bir plan çerçevesinde Türkiye’deki sığınmacıların bir bölümünü kabul etmesini öngörüyor. Merkel bunların karşısında Türkiye’nin tam üyelik sürecinin yeniden canlandırılması, vize kolaylığı ve 3 milyar avro gibi sözler vermiş, avroların 135 milyonu önceki gün ödenmişti. Berlin’de yapılan değerlendirmelere göre Türkiye’nin son haftalarda attığı yapıcı adımlara karşın özellikle insan kaçakçılığı şebekelerinin tasfiyesine yeterli ağırlığı vermemesi alınan önlemlerin sonuç vermesini geciktiriyor. Bununla birlikte AB, Türkiye ile işbirliğinde somut sonuçlar alabilmek için yoğun girişimlerini sürdürüyor. Bunun en önemli halkalarından birini NATO gemilerinin Ege’de insan kaçakçılarına karşı göreve başlaması oluşturuyor.