“Meyer Çamaşırhanesi” bir aile kuruluşu. 70 yıldır süregelen şirket küçük olmasına rağmen oldukça verimli bir iş çıkartıyor. Çamaşırhane diğer kuruluşların aksine 10-15 makineden oluşuyor. Restoran, otel, huzurevi ve hastane gibi yerlerden müşterileri var. Müşterilerine göre iki binaya ayrılan çamaşırhane kendi içinde de kirli ve temiz bölüm olmak üzere ikiye ayrılıyor. Kirli bölümde günde 10-11 ton arası çamaşır yıkanmakta. Çamaşırlar yıkanırken suyun sıcaklığına ve pH değerlerine özen gösteriliyor. Çamaşırhane tasarrufu sadece su sıcaklığı ile değil, kullanılan suyu arıtıp yeniden kullanarak sağlıyor.
pH değerleri
pH değerlerinin ise 6,5-7 arasında olmasına özen gösteriliyor. pH değeri, insan vücuduna vereceği zararlar göz önünde bulundurularak belirleniyor. pH değerleri gerekenin altına inerse asitliğinin artması ile insan vücudunu tahriş etmemesi ya da gerekenin üstüne çıkması ile insan vücudunda alerjik tepkimeye yol açmaması önemli.
Peki hangi işlemlerden geçiyorlar?
Çamaşırlar sıkıştırma tekniği ile sıkıldıktan sonra temiz bölüme aktarılıyor. Sıkma sürecinde elde edilen su da tasarruf amaçlı arındırıldıktan sonra tekrar kullanılmak üzere sürece dâhil ediliyor. Çamaşırlar temiz bölüme aktarılırken dezenfekte ediliyor ve sıkıştırılmış çamaşır silkelenerek açılıyor. Kurutulduktan sonra bir ayrışma sürecine sokulan ve buharla düzleştirilen çamaşırlar, 30-40 saniye içinde katlanıyor.
İşleri biten çamaşırlar 90 kadar müşteriye teslim edilmek için raflara ayrılıp TIR’lara teslim ediliyor.
Kullanılan onca su nasıl ısıtılıyor derseniz, çevreci bir çamaşırhaneden beklenildiği gibi elektrik enerjisinden farklı bir enerji kullanılıyor.
***
HEM ÇEVRECİ HEM EKONOMİK
IZOP projesi çerçevesinde Türk ve Alman öğrenciler olarak Almanya’nın Bad Iburg kasabasındaki Meyer Çamaşırhanesi’ni ziyaret ettik. Bu çamaşırhane yetmiş yıldır aynı ailenin olup anneden kıza devredilmektedir. Meyer Çamaşırhanesi’ni özel kılan, ısı ve su tasarrufu sistemleridir. Kirli çamaşırlar genellikle hastane, otel, restoran ve huzurevlerinden gelmektedir. Bu çamaşırhanede günde 10-11 ton arası çamaşır yıkanmaktayken, Almanya’nın büyük şehirlerindeki çamaşırhanelerde bu sayı 100 tona kadar çıkmaktadır. Amerika’daki en büyük çamaşırhanelerde günde 250 tona kadar çamaşır yıkanmaktadır. Günümüzdeki en modern çamaşırhaneler ise İstanbul’da bulunmaktadır.
Alman Federal Çevre Vakfı (DBU) tarafından da desteklenen ve kadrosunda engellilerin de bulunduğu Meyer Çamaşırhanesi temiz ve kirli olmak üzere iki bölüme ayrılıyor. Çevreci olarak nitelendirilmesinin temel sebebi tüm yıkama ve kurutma süreci boyunca kullanılan enerji dönüşüm sistemleridir. Yıkama tamburunda çamaşırlar yıkandıktan sonra kirli su atılmaz, şebekeden gelen temiz ve soğuk suyun bulunduğu kazanların etrafından dolandırılarak ısıtılmasını sağlar. Ardından kirli su arıtılır. Arıtma işleminin ardından yaklaşık 30 C’ye kadar soğumuş olur ve duruma sırasında tekrar kullanılır.
Çamaşırların suyu çekmesiyle azalan su miktarı seviye ölçerler tarafından fark edilir ve yeterli miktarda su pompalanması sağlanır. Bu sayede ihtiyaç olandan fazlası kullanılmaz. Yıkama sürecinin sonunda çamaşırların pH değeri ölçülür. pH değeri sonucu çamaşırlar sıkma işlemine gönderilir. Ortalama pH değeri 6,5’tir. pH değeri fazla olursa alerjik reaksiyon riski az olursa asitlenme ortaya çıkar.
Sıkma işleminde çıkan sular yeniden kullanılır. Bu işlemden sonra çamaşırlar temiz bölgeye geçirilir. Temiz bölgeye geçen ziyaretçiler ve çalışanlar önlük giyip ellerini dezenfekte etmek zorundadırlar.
Ayrıca çamaşırları taşıyan konteynerler de dezenfekte edilir. Aşağı kattaki çalışanlar çamaşırları türlerine göre ayırıp çuvallara yerleştirilir. Çamaşırlar kurutucuda kurutulduktan sonra bir banda düşer. Çalışanlar çamaşırları mengene sistemine yerleştirilir. Büyük ve küçük çamaşırlar için farklı boyutta mengeneler bulunur. Ardından, çamaşırlar katlama makinesine gönderilir. Katlama işlemi 30-40 saniye sürer. Önlüklerin yıkanması için ayrı bir bölüm bulunur. Bu önlükler askıya asılır ve yıkanma sürecinin son adımı olan tünel finiş alanına getirilir. Burada kurutulup ütülenir.
Yazarlar: Deniz İlke Silistre, Nil Ayday, Alara Ehlidil, Begüm Kuruç, Arda Kıvılcım Özger.
Kaynak: Birgun.net