Merak, bilinmeyenleri keşfetmemiz ve önemli keşifler yapmamız için oldukça güçlü bir motivasyon kaynağıdır. Fakat Psychological Science’da yayımlanan yeni bir araştırmaya göre; merakımız aynı zamanda potansiyel olarak bize zarar verebilecek ve hiçbir faydası olmayan sonuçları doğurabilecek seçenekleri de denememize yol açıyor. Üstelik bu kötü sonuçlardan kaçma ihtimalimiz olsa bile yine de merakımızın üstesinden gelemiyoruz.
Daha önce yapılan araştırmalar da merakın, insanları keyiflerini kaçırabilecek korku filmleri seyretmek ya da tehlikeli bölgelerde keşifler yapmak gibi durumları da tecrübe etmeye yönlendirebildiğini göstermişti. Yapılan yeni araştırmada University of Chicago Booth School of Business’dan bilim insanlarına göre; merak, insanların zarar verecek de olsa sonuçları umursamadan belirsizlikleri çözümleme arzularından kaynaklanıyor.
Bu hipotezi test etmek için araştırmacılar, katılımcıların çeşitli istenmeyen sonuçları tecrübe edebilecekleri deneyler tasarladılar.
Bu deneylerden birisinde, 54 üniversite öğrencisi katılımcıya laboratuvarda bir önceki deneyden kaldığı da belirtilerek elektrik şoku üreten kalemler gösterildi. Ayrıca katılımcılara gerçek deney başlamadan önce bu kalemlerle zaman öldürebilecekleri söylendi.
Bazı katılımcılara verilen kalemler renkliydi ve bu renler kalemin şok üretip üretmediğini belirtiyordu. Yani öğrenciler hangi kalemin üstüne basıldığında şok üretip hangisinin üretmeyeceğini kesin olarak biliyorlardı.
Diğer katılımcılara ise aynı renkte 10 kalem gösterildi ve bazılarının bataryaları bittiği için elektrik şoku üretmeyeceği söylendi. Yani bu kalemlerin üstüne basıldığında elde edilecek sonuçta belirsizlik vardı.
Deney sonuçlarına göre; hangi kalemin elektrik şoku ürettiğini bilmeyen öğrenciler kayda değer şekilde fazla kalemi denediler. Hangi kalemin şok ürettiğini bilen katılımcılar ise ortalama olarak yalnızca bir adet şok üreten ve bir adet şok üretmeyen kalemi denediler.
Yapılan ikinci deneyde de bu sonuçlar doğrulandı. Bir kez daha sonucu belirsiz olan durumda öğrenciler daha fazla kalemi denediler. Bunun yanında yapılan diğer deneylerin verileri de bir araya getirilince, sonuçlar önemli bir noktaya değiniyor; merak insanlığın daha ’iyiyi’ bulmasını sağlayabilecekken aynı zamanda istenmeyen sonuçlarla karşılaşmamızı da sağlayabilir. Yani çoğu zaman merakımızı tatmin edecek bilgileri arıyoruz ve düşünülenin aksine bu arayışımızın ortaya çıkarabileceği sonuçları pek de dikkate almıyoruz.
Kaynak: Birgun.net
