ÖMÜR ŞAHİN KEYİF Washington [email protected]

ABD Başkan aday adaylığı yarışında Demokratların Güney Carolina’dan aldığı önseçim sonuçları siyah oyların tekrar konuşulmasına neden oldu. Yüzde 61’ini siyahların oluşturduğu Güney Carolina’da, Demokratik Parti adayı Hillary Clinton seçimi yüzde 26’ya karşı yüzde 73,5 gibi ezici bir sonuçla aynı partiden rakibi Bernie Sanders’e karşı kazandı. “Demokratik sosyalistim” diyen ve kampanyasını sınıf temelli eşitsizlikle mücadele söylemine dayandıran Sanders ve destekçileri, çoğunluğu yoksul nüfus içinde yer alan siyah seçmenin zaman içinde kendilerine ısınacağını ifade ediyor olsa da Güney Carolina’daki sonuç, bunun zannedildiği kadar kolay olmayacağını ortaya koyuyor.
Bu eyalette, Clinton’un siyahlar arsında aldığı oy oranı yüzde 84. Siyahların yüzde 88’i kendileriyle ilgili meselelerin Clinton tarafından çözüleceğine inanıyor, bu konuda Sanders’e güven yüzde 48.

SICAK İLİŞKİLER
Peki Clinton siyahlar arasında neden bu kadar seviliyor? Amerikan medyasının gündeminde de bu soru var. Üzerinde uzlaşılan nedenlerin başında, soyadı etkisi geliyor. Sıcak ilişkiler, Hillary’nin kocası, eski Başkan Bill Clinton’ın adaylık kampanyasına; 1992’ye kadar uzanıyor. Arsenio Hall’da çaldığı saksofondan siyah kiliselerindeki “her türlü ses yükselmeli” çağrılarına kadar, akıllardan çıkmayacak anılara imza atan Bill Clinton, yoksullukla boğuşan kentli siyahların da ekonomiyi öne çıkaran söylemiyle kalbini fethetmeyi başarmıştı. Öyle ki kendisi ‘ilk gayriresmi siyah başkan’ olarak anılıyordu. Hatta başkanlıktan sonra, ofislerinden birini ünlü siyah semt Harlem’de açmıştı ki beyazların adım atmadığı/atamadığı bir bölgedir burası.

The Nation dergisine göre ise, aslında, Clinton’un başkanlığı Demokratlar başta olmak üzere pek çok kesime kazandırdı, ama siyahlara kaybettirdi. Cezaevi nüfusu en çok onun döneminde artış gösterdi. İnsan Hakları Örgütü’ne göre, siyahların beyazlardan daha çok uyuşturucu suçuna bulaşma eğilimi yoktu, ancak yedi eyalette, uyuşturucu suçundan tutuklu bulunanların yüzde 80’inden fazlası siyahtı. 2000 yılında, uyuşturucu suçundan cezaevine giren siyahların sayısı, 1983’teki sayının 26 kat fazlası haline gelmişti.

KİŞİSEL ACILARA VURGU
Hillary Clinton, Güney Carolina’da kampanya tarzını iyi özetleyen bir hamle yaparak, çocuklarını silahlı saldırılarda kaybetmiş beş annenin desteğiyle birlikte geldi eyalete. Bu hamle pek çok kişi tarafından anne ve anneanne olduğu için güvenilir bulunan Clinton’un kampanyasıyla ilgili çok şey anlatıyor. Clinton, The Atlantic’in yorumuna göre, sistematik adaletsizliği irdelemek yerine kişisel acılar üzerinden toplumsal sorunlara işaret ediyor. “Sanders ırkçılığa, Clinton siyahlara hitaben konuşuyor”. Clinton bu şekilde, siyahları önemsediğini gösteriyor. Sandık çıkış anketlerine bakıldığındaysa, Clinton’a “Benim gibilerini önemsiyor” diyerek oy verenlerin oranı yüzde 33. Bu ifadenin en yüksek oranda kullanıldığı eyalet Güney Carolina. Washington Post’a göre ise Clinton’un çekinmeden ‘ırk’tan bahsetmesi önemli. Clinton’un öncek hafta bir konuşmasında sarf ettiği ‘ırkçılığın tek nedeni ekonomik eşitsizlik değil’ sözlerine yer veren gazeteye göre Sanders’ın ‘Irkçılıkla ekonomi arasında ikna edici bir bağ kurma girişimleri yetersiz kalıyor’. Gazeteye göre Clinton’un siyahlardan oy almasının en önemli nedenlerinden birinin ise Clinton’un açıkça ırka dayalı ayrımın aşılmasında beyazların alması gereken rolden bahsetmesi.
Şubat ayında yapılan yoklamaya göre, ABD genelinde Siyahların yüzde 89’u Obama politikalarını onaylıyor. Clinton’un oy almasının bir sebebi de bu. Clinton’un adaylık yarışında kazandığı bu en belirgin zaferin ardından, salı günü 12 eyalette birden önseçim gerçekleşecek. ‘Süper Salı’nın Demokratların rengini netleştirmesi bekleniyor.