NURCAN GÖKDEMİR | @nurcangokdemir
[email protected]

Recep Tayyip Erdoğan’ın başbakanlığı döneminde rekor harcama düzeyine ulaşan, Cumhurbaşkanı seçildikten sonra da ortak olarak kullandığı hesapsız örtülü ödenek harcamalarına benzer hesapları bazı bakanlar da açtı.

Sayıştay’ın Dış Denetim Genel Değerlendirme Raporu’nda Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Yasası hükümlerine aykırı uygulamaların tespit edildiği bildirildi. Kamu idarelerinde ‘’hesap verebilirliği ve mali saydamlığı’’ sağlamak amacıyla kamunun gelir ve giderlerine ait tüm işlemlerin Hazine veznelerinden gerçekleştirilmesi ve özel vezne açılmaması, hesap ve kayıt düzeninde saydamlık ve hesap verebilirliğin sağlanması, yasada sayılanlar dışında bütçe oluşturulmaması, para ve parayla ifade edilebilen değerlere ilişkin tüm mali işlemlerin kayıtlarının muhasebe yetkilisinin sorumluluğunda yapılması ve raporlanması gerektiği vurgulandı.

Kayıtlarda görülmeyen hesaplar
Denetimler sonucunda, genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerince yasa hükümlerine aykırı olarak kullanılan ve kamu idaresi muhasebe kayıtlarında ve mali tablolarında gösterilmeyen özel hesaplar açıldığı belirtildi.
Sayıştay raporuna göre, özel hesaplar açılan bakanlıklarla ilgili tespitler özetle şöyle:

AB fonlarının kaydı yok
‘’Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı: Yüksek Hakem Kuruluna başvurulduğu durumlarda, Kurulun karar toplantısına katılanlara ödenmek üzere banka hesabına yatırılan özel hakem ücretlerinden çeşitli nedenlerle hak sahibine ödenmeyen meblağlardan oluşan belli bir tutarın mevcut olduğu ve emanet karakterli bu paranın Bakanlık muhasebe kayıtlarında izlenmediği ve mali tablolara yansıtılmadığı görülmüştür.

*İşçi ücretlerinden kesilen cezalar, Bakanlığın bir kamu bankası nezdinde açmış olduğu hesapta toplanmakta, Kurul tarafından uygun bulunan projeler için proje bazında açılan özel hesaplara aktarılmaktadır.

*Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı kapsamında kullandırılan AB fonlarının mali tablolarda yer almadığı görülmüştür.

*At yarışı ve müşterek bahis gelirleri de özel hesap

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı: Türkiye Jokey Kulübüne at yarışları düzenlemek ve müşterek bahis organizasyonu yapmak hususunda yetki verilmiştir. Yarış gelirlerinin bir evvelki takvim yılındaki yarış geliri toplamından fazla olması halinde, aradaki farkın yüzde kırklık kısmının Bakanlıkça açılacak özel hesaba aktarılacağı belirtilmiştir. Özel hesap, Yüksek Komiserler Kurulunun sorumluluğunda gelirler toplanmakta ve harcamalar yapılmaktadır. Bakanlık bütçesinden ayrı bir sistemle yürütülmekte olan bu hesapla ilgili işlemler Bakanlık muhasebe kayıtlarında izlenmemekte ve mali tablolara yansıtılmamaktadır.

* Destekleme ödemelerinden haksız yere yapılanların, kanuni faizi ile birlikte geri alınacağı hüküm altına alınmıştır, genel bütçeye gelir kaydedilmesi gerekmektedir. Denetimler sonucunda, tahsilatın bankadaki destekleme hesaplarına kaydedildiği görülmüştür.

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı: İl müdürlüklerince, ölçü ve tartı aletlerinin yerinde muayenesinde elde edilen paralar bankalarda özel bir hesapta toplanmakta, harcamalar bu hesaptan yapılmaktadır. Ancak bu hesapla ilgili gerçekleştirilen işlemler Bakanlık muhasebe kayıtlarında izlenmemekte ve mali tablolara yansıtılmamaktadır.

Kantar ücreti de bütçede yok

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı-Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından kullanılan özel hesap: Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile TOBB arasındaki sözleşme gereğince TOBB yükleniminde yap işlet devret modeliyle modernize edilen sınır kapılarında kantar ücretleri adı altında elde edilen gelirin yüzde 25'i Bakanlığa bırakılmıştır. 2015 yılında Bakanlık adına ayrılan paya ilişkin tutar ilgili hesaplara aktarılmış olmasına rağmen Bakanlık muhasebe kayıtlarında izlenmemiş ve mali tablolara yansıtılmamıştır.

Kaynak: Birgun.net