OLGU KUNDAKÇI / [email protected]

Maden projeleriyle adeta delik deşik edilen Kazdağları’nda son bir haftada 6 maden projesinin “Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Gerekli Değildir” kararı yargı tarafından iptal edildi. Çanakkale Barosu Çevre ve Kent Hukuk Komisyonu tarafından açılan davalarda Çanakkale İdare Mahkemesi’nin iptal kararları şirketlerin maden projelerinde ÇED raporundan kaçınmak için izlediği yolu ortaya koyuyor. Buna göre projeler, ÇED Yönetmeliği'ne göre ÇED süreci işletme sınırı olan 25 hektarın altında gösteriliyor; ancak ruhsat alanları bu sınırdan çok daha büyük. Aldığı iptal kararlarında ÇED alma zorunluluğunun gözetilmediğine dikkat çeken mahkeme, Anayasa’ya göre ‘herkesin sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına’ vurgu yaptı.

6 iptal 1 durdurma
Son bir haftada “ÇED Gerekli Değildir” kararı iptal edilen projeler şöyle: Yenice’de Kanadalı TECK Madencilik tarafından açılmak istenen kuvars ocağı, aynı firmanın Ezine’de açıp işletmeyi planladığı yarma yöntemi ile maden arama projesi, Çan’da Truva Bakır şirketi tarafından açılması planlanan kuvars sileks ocağı, Park Madencilik’in Bayramiç’te iki ayrı sondajlı maden arama projesi ile Orta Truva Madencilik’in kuvars ocağı projesi. Yenice’de Troas Madencilik’in feldspat ocağı kapasite artışı projesine ise yürütmeyi durdurma kararı çıktı. Çanakkale Barosu Çevre ve Kent Hukuk Komisyonu’ndan Avukat Ali Furkan Oğuz, tüm bu projelerin 25 hektarın üzerinde bir ruhsat alanı içinde planlandığını belirterek, şirketlerin izlediği yolu şöyle anlatıyor:
“İşe başlamadan önce ya madenin gerçek rezervi; ya da çıkartılacak cevher miktarı çok küçük gösteriliyor. Gerekli izinler alınıp sahaya girildikten kısa bir süre sonra birden bire yeni cevher yatakları bulunuyor; veya parça parça kapasite artırımı yoluna başvuruluyor.”

Son dönemde Kazdağları’nda maden arama projelerinin artış gösterdiğini belirten Oğuz, “Hangi madenin aranacağının belirtilmesi yasal zorunluluk olmasına rağmen buna uyulmadan projelere arama ruhsatı veriliyor, projeler ÇED raporundan muaf tutuluyor” dedi.