Dünya üzerinde yaklaşık 10 bin kuş türü yaşıyor. Günümüzde yaşayan kuşların dinozor soylarının devamı olduğu düşünülecek olursa, yaşayan yaklaşık 5 bin adet memeli türüne karşılık, dinozorların yaşadıkları dönemde çok çeşitli özelliklere sahip çok sayıda türü olduğu kestirilebilir. Ancak bugünkü kuşların çoğunluğunun Mesozoik periyodun neredeyse tamamına hükmeden atalarından daha küçük boyutlarda olduğunu da unutmamak gerekir.
Swarthmore College’dan Steve Wang ve University of Pennsylvania’dan Peter Dodson 2006 yılında yayımladıkları makalelerinde o gün itibari ile bilinen 800 dinozor türüne karşılık 1000’in biraz üzerinde keşfedilmeyi bekleyen dinozor türü olduğunu öne sürmüştü. Yaklaşık 2 bin tane olduğu düşünülen dinozor türlerine karşılık bugün yaşamakta olan sekiz bin ile on bin arasında kuş türünün olması ise hem paleontologlar hem de neontologlar için yürürlükte olan bir merak konusudur. Araştırmalar sürerken, bazı türlerin geçerliliğini yitirmesi ve yeni türler bulunması rakamları sürekli değiştiriyor ancak yaklaşık 170 milyon yıl boyunca dünya yüzeyinde hakimiyetlerini sürdürmüş olan dinozorlar sınıfına mensup olan tür sayısının azlığı University of Oslo’dan Jostein Starrfelt’i harekete geçirdi.
Fosil kaydı nasıl okunur?
Canlı çeşitliliğini araştırmadaki en büyük zorluklardan birisi, fosil kayıtlarının ekolojinin biyolojik kısmına dair yetersiz ipuçları barındırmasıdır. Değişen anatomilerine ve bulundukları ortama göre farklı biçim ve kalitelerde korunan hayvanların ise tamamı fosilleşme şansı bulamıyor.
Bununla beraber jeolojik kayıtlar da mekan ve zamanla değişen şekilde korunur veya korunmazlar. Eğer bu iki sorun da bir biçimde aşılırsa incelenebilir yeni fosillerin keşfedilme olasılığı artar ve bu noktada hummalı bir interdisipliner araştırma süreci başlar.
Starrfelt ve diğer araştırmacılar TRiPS adını verdikleri yeni matematiksel örnekleme modeli ile her bir dinozor türünün farklı yerlerde ortaya çıktığı zamanları da hesaba katarak daha gerçekçi bir tahminde bulunmayı başardı. Yeni modelin çalışma prensibini şu şekilde özetlemek mümkün: Örneğin bir dinozor türüne elimizde ait birçok kalıntı olduğunu varsayalım. Bu koşullarda o türün daha yüksek bir korunma potansiyeli ve koleksiyon ihtimali olduğu çıkarımını yapabiliriz. Bu bağlamda, bilinen dinozor çeşitliliğinin zamanla değişmesine neden olan dinamikleri ve tarihleri boyunca olan yok oluş olaylarını inceleyen araştırmacılar, tüm Mezozoik boyunca toplamda Dünya’nın her yerinde 1543 ila 2468 dinozor türünün yaşamış olduğunu tespit etti.