NURCAN GÖKDEMİR
[email protected]

AKP, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci’nin 200 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaşmasını hedeflediklerini açıkladığı Varlık Fonu’nu denetimden kaçırmak her yönteme başvuruyor. Muhalefetin itirazları üzerine değiştirilen 'Denetim' maddesine ‘’Başbakan’ın belirleyeceği üç kamu görevlisinin fonu denetleyeceği’’ hükmünün eklenmesi ‘'kendileri harcayıp kendileri denetleyecek' yorumlarına yol açtı.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yaşanan yoğun tartışmalar arasında kabul edilen Türkiye Varlık Fonu kurulmasına ilişkin teklifte son dakika değişiklikleri yapıldı.

Başbakan görevlendirecek

En tartışmalı maddelerden olan ve fon ile kurulacak bağlantılı fonlar ve pay sahibi olunacak diğer şirket ve fonların denetiminin Sayıştay Kanunu’na tabi olmayacağı ve bağımsız denetim ve kurumsal yönetim şirketleri tarafından denetleneceğine ilişkin madde AKP’lilerin önergesi ile değiştirildi. Buna göre, bağımsız denetimden geçen yıllık mali tablolar ile faaliyetler, ‘’Başbakan tarafından görevlendirilecek sermaye piyasaları, finans, ekonomi, maliye, bankacılık, kalkınma alanlarında uzman en az üç merkezi denetim elemanı veya kariyer meslek mensubu tarafından denetlenecek Denetim raporu Haziran ayı sonuna kadar Bakanlar Kuruluna sunulacak.

Mali tablolar ile faaliyetler her yıl Ekim ayında TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu tarafından Başbakanlık tarafından gönderilen denetim raporları üzerinden görüşülerek denetlenecek.

'Dünya değişiyor' savunması

Komisyonda söz alan CHP Milletvekilleri, Başbakan’ın denetim elemanlarını görevlendirmesinin denetimi gölgeleyeceğini ve bu düzenlemenin Anayasa’nın 165’inci maddesine açık olarak aykırı olduğunu dile getirdi. CHP’li Utku Çakırözer, kamusal kaynakların Meclis denetimi dışında bırakılmasının sakıncalarına dikkati çekti. Eski Maliye Bakanı CHP Milletvekili Zekeriya Temizel de denetim elemanlarının anayasal kurum olarak yasayla kurulmuş olan ve denetim birimi özelliği taşıyan kurumlardan seçilmesi gerektiğini söyledi. MHP’li Erhan Usta’nın da elemanların denetim kurumlarından seçilmesi gerektiği görüşlerini desteklemesinin ardından söz alan Bakan Ağbal, ‘’Dünya değişiyor, Türkiye değişiyor’’ dedi.
Kamunun denetim görevini üstlenmesi alışkanlığını benimsemediğini belirten Ağbal, şunları söyledi: ‘’Bir kuruma ve bir kurumun denetim elemanlarına özel bir referans vermekten ziyade bizim uzmanlık alanına bakmamız lazım. Yani burada önemli olan kişinin hangi alanlarda denetim yapıyor olması, finans, ekonomi, maliye, bankacılık ve kalkınma alanında. …Başbakan görevlendiriyor ama hazırlanacak rapor Bakanlar Kuruluna haziran ayı içerisinde geliyor. Burada yapılan denetim de şirketin bağımsız denetimden geçmiş mali tabloları. Dolayısıyla, Başbakanın denetlettireceği tablolar da zaten bağımsız denetimin güvencesini almış mali tablolar olacak.’’

'Tapu kadastrodan seçerse…'

CHP’li Aykut Erdoğdu da tarafsız ve bağımsız denetim görüntüsü vermenin önemine dikkati çekerek, ‘’Bir de kötü niyetli bakın, Başbakan 3 kendi adamını seçer denetçi, getirir, üçünü de Tapu Kadastrodan, denetlettirir, götürür. Başbakanın bu denetim ekibini ayarlayarak, kendi adamlarını koyarak bağımsız olmayan denetçilerin denetlenmesi görüntüsünden kurtulmalıyız’’ diye konuştu. Erdoğdu, bu mekanizmayla raporların Meclis’e sunulmasının da denetim anlamına gelmediğini Meclis’in denetim raporlarını sadece göreceğini söyledi.