Irak’a 217 ek ABD askeri yollanacağı açıklaması sonrası, önceki gün de ABD Başkanı Barack Obama Suriye’ye de 250 ek Özel Kuvvetin gönderilmesine onay verdiğini ifade etti. Suriye’ye geçen yıl sonu gönderilen 50 Özel Kuvvet’le aynı görevi yürütecekleri söylenen bu askerlerle birlikte, ‘postalları Suriye toprağına değen’ Amerikan askeri sayısı 300’e yükselecek.
Savunma Bakanlığı Sözcüsü Peter Cook’a göre, söz konusu 250 ek Özel Kuvvetin gönderilmesi kararı, daha önce gönderilen 50 askerden verim alınması üzerine verilmiş. Suriye hükümetiyle hiçbir temas olmaksızın gönderilecek bu askerlerin varlığı yine şu anda Suriye’de bulunan 50 askerin hukuki varlığına dayandırılıyor. Konuşlanmanın tam olarak ne zaman ve nereye yapılacağı ise açıklanmıyor.
Tarih yok
Obama’nın başkanlık koltuğunu devretmesine yaklaşık dokuz ay kaldı. Sık sık Obama’nın koltuktan kalkmadan IŞİD’le mücadelede gözle görülür bir ivme kazanmak istediğinin altı çiziliyor. Suriye’de 300’ü bulacak asker sayısı da bu kapsamda değerlendiriliyor. Bu doğrultuda, Irak’ta Musul, Suriye’de ise Rakka’nın alınması hedeflenirken Özel Kuvvetlere bel bağlanmış durumda. Bölgede sadece IŞİD’in yok edilmesi değil, boşaltılan alanların kontrolü de hedefleniyor. Bu hedef, Özel Kuvvetlerin sayısının artırılma nedenlerinden biri olarak gösterilirken, görev, ABD destekli yerel kuvvetlerin olacak. Dışişleri Bakanı John Kerry, Rakka’nın yıl sonu alınabileceğini söylemişti, ancak Savunma Bakanlığı hem Musul hem de Rakka için tarih vermiyor.
Bölgede asker sayısının artırılması, Obama’nın “Suriye toprağına asker postalı değmeyecek” sözünü yeniden gündeme getirdi. Üstelik Obama, önceki gün de bu sözü, BBC’de tekrarladı. Bu tekrardan saatler sonra bölgede asker sayısının yükseleceğine dair açıklaması ciddi eleştirilere neden oldu.
Savaşı yönetmeyecekler
ABD’li yetkililerin bu eleştirilere yanıtı, söz konusu özel kuvvetlerin ‘doğrudan savaşmayacakları’, ‘ön cephede olmayacakları’, liderlik etmeyecekler fakat IŞİD’i geri düşürmekte önemli rol oynayacakları’ şeklinde. Yani bu askerlerin, doğrudan savaşa girmeyecekleri ifade ediliyor. Pentagon Sözcüsü Peter Cook bunlara ek olarak da özel kuvvetlerin, ateş hattında kalırlarsa kendilerini savunacaklarını not ediyor. Ancak “Suriye toprağına asker postalı değmeyecek” ifadelerinin hatırlatıldığı Dışişleri Sözcüsü John Kirby’nin basın toplantısında da dediği üzere “bunlar askerler ve postal giyiyorlar”. Öte yandan, Dışişleri Bakanlığı’nda gazetecilerin sorularını yanıtlayan Sözcü John Kirby’nin açıklamalarına bakılırsa, Obama’nın asker postalı yere basmayacak ifadeleriyle kastettiği, bu postalları giyen askerlerin, kapsamlı bir savaşı başlıbaşına yürütmeyecek olmaları.
Fakat, CNN’in deneyimli Pentagon Muhabiri Barbara Starr’ın dikkat çektiği nokta önemli: Bölgede savaşma kabiliyeti olan asker sayısı artıyor.
Geçen hafta Kamışlı’da Suriye güçleri ile YPG’nin çatışmasının ardından, gönderilen askerlerin YPG’ye destek olarak yorumlanıp yorumlanamayacağı sorusuna ise Kirby, “IŞİD’e karşı yürütülen savaşta karada destek ve danışma sağlıyorlar. IŞİD’e karşı bir çok grup mücadele ediyor ve bunların hepsi Kürt değil. Kürtler cesur davrandılar. Amacımız IŞİD’e karşı etkili mücadele edenlere destek ve danışmanlık sağlamak” şeklinde yanıtlıyor.
Hersh: Dehşete düştüm!
Açıklamanın ardından Obama yönetimine en sert eleştiri usta Amerikalı gazeteci Seymour Hersh’ten geldi. Hersh, Democracy Now’a verdiği röportajda, Başkan Obama’nın açıklamaları karşısında “dehşete düştüğünü” ifade ederken, bölgede asker sayısının artırılmasının gerçek sebebini bilmediğini söyledi. Obama’nın, Rusya Lideri Vladimir Putin’e yönelik “Bölgenin çıkılmaz bir bataklığa dönüşeceği” sözlerini de hatırlatan Hersh, Irak’ta kamuoyuna açıklanandan daha fazla sayıda asker olduğunu ileri sürdü.
‘Irak ordusu kaçacak’
Hersh, “Özel Kuvvetler Irak’ta ve Suriye’de ne yapıyorlar?” sorusuna karşılık olarak ise “İşin içine daha çok girecekler. Operasyon planlanmasına yardım ediyorlar. Biz dünyada pek çok kirli oyuna girdik…” dedi ve nükleer görüşmeler öncesi İran’ın içinde ABD’nin yürüttüğü faaliyetleri anımsattı. Hersh, Obama’nın son bir yıldaki hedefinin IŞİD lideri Bağdadi’nin öldürülmesi olduğunu söyledi. Hersh’e göre, Irak’taysa yapılabilecek pek fazla şey yok: “Irak ordusu için ise aynı hikâye, kaçacaklar. Şu anda haklarında mükemmel şekilde konuştuğumuz Irak ordusu, Musul’un yanına yanaşmayacak.”
“Alışılageldiği üzere, planın ne olduğunu tam olarak bilmiyoruz. (Obama) Şu anda Suriye ve Rusya’nın da içinde olduğu müttefikleri tarafından kazanılan bir savaşa neden atladı anlamıyorum” diyen Hersh’ün değerlendirmesi tanıdık: “Amerika’da Putin ve Rusya karşıtı dürtülerimizin büyümeye devam ettiği yorumunu yapabilirim.”
Haftaya 200 asker daha gönderilir mi?
Kararın, IŞİD’le mücadeleyi yükseltmeyi amaçladığını belirten Cook, önceki gün gerçekleştiren günlük basın toplantısında, asker sayısının bölgedeki partnerlerle ve bölgenin ihtiyaçlarına göre belirlendiğini ifade ediyor.
‘Önümüzdeki hafta tekrar 200 kişinin daha gönderileceğinin açıklanmasını bekliyor musunuz?’ sorusuna ise şu yanıtı veriyor:
“Şu anda Irak hükümeti dahil, partnerlerimizle yaptığımız görüşmeler çerçevesinde özel ihtiyaçlarımız var. Ve Suriye’de yerel liderlerle görüşmeler yaparak edindiğimiz bizim kendi değerlendirmelerimiz de dahil… Bu kararlar, mücadeleye ivme kazandırmak ve yerel güçleri kuvvetlendirmek için mantıklı bir girişim.”
Sorunun tekrarlanması üzerine, “Bu mücadeleyi hızlandırmak için fırsat aramaya devam edeceklerini” ifade eden Cook, sözlerini şöyle sürdürüyor: “Kısa zaman içinde somut değişimler yaşanabilir ve bu değişimler yerel kuvvetleri destekleyebilir.”
