Kamuoyuna üzerinde anlaşıldığı belirtilen ve Avrupa’ya mülteci akımının durdurulmasını öngören anlaşmaya göre, Türkiye üzerinden Yunanistan’a ulaşan göçmenler 4 Nisan’dan itibaren Türkiye’ye geri gönderilecek. Oysa anlaşmadan Türkiye’nin taleplerine net karşılık verilmedi.

1) Ekim’de yürürlüğe girmesi öngörülen vize muafiyetinin Haziran’a alınması önerisi “72 kriterin tamamlanmasından sonra”ya bırakıldı.

2) Türkiye Yunanistan’daki Suriyeli sığınmacıların tümünü geri almayı kabul etti. Ancak AB Türkiye’nin geri aldığı her Suriyeli sığınmacıya karşılık bir Suriyeliyi AB’ye gönderme önerisi kabul edilmedi. Yani AB, alsa bile “hemen almayı” kabul etmedi.

3) Türkiye’den AB’ye sığınmacı yollanması hemen olmayacak. AB, bu yıl için sadece 72 bin sığınmacıyı kabul edebileceğini söylemişti.

4) Türkiye, AB’den ek 3 milyar avro daha istedi. AB, herhangi bir taahhütte bulunmadı.

5) Türkiye, AB üyelik süreci çerçevesinde Enerji, Yargı ve Temel Haklar, Adalet, Özgürlük ve Güvenlik, Eğitim ve Kültür, Dış Güvenlik ve Savunma Politikaları başlıklarının hemen müzakereye açılıp, hızlıca tamamlanmasını istedi. Ancak AB, Rum vetosu yüzünden bu konularda herhangi bir söz vermedi. Rumların, daha sonra nasıl ikna edildiği konusu ise net değil.

ANLAŞMA NE İÇERİYOR?
Üzerinde birleşildiği söylenen ancak Türkiye’nin hangi taleplerinin kabul edildiği net olmayan anlaşmaya göre Ankara, Suriyeli mülteciler dahil olmak üzere Yunanistan’a geçen tüm yasadışı göçmenleri geri alacak. 20 Mart Pazar gününden önce Yunanistan’a ulaşan göçmenler ise anlaşma dışında tutulacak. Bunun karşılığında AB de Türkiye’nin aldığı her bir Suriyeli için Türkiye’den bir Suriyeli mülteci kabul edecek. Ayrıca AB’nin Suriyeliler için Türkiye’ye verdiği 3 milyar euro’luk mali yardım iki katına çıkarılacak, Türk vatandaşları için vizeler daha erken kaldırılacak ve AB’ye tam üyelik müzakereleri hızlandırılacak. bir AB yetkilisinin verdiği bilgiye göre, üyelik müzakerelerinin yeniden canlandırılması amacıyla “Mali ve Bütçesel Hükümler” başlıklı 33 nolu fasıl, 30 Haziran’da sona erecek Hollanda’nın AB dönem başkanlığı sırasında açılacak.

20 MART'TA BAŞLAYACAK
Bir başka AB yetkilisine göre metinde Türkiye’nin AB üyelik sürecinde diğer başlıkların açılmasının hızlandırılması, AB Komisyonu’nun Türkiye’deki göçmenlere yardım dağıtımına dair projeleri bir hafta içinde hazırlaması gibi maddeler de bulunuyor.
Taslak metni kaynak gösteren ajans, anlaşmanın 20 Mart’tan itibaren geçerli olacağını bildirdi. Reuters’a konuşan üst düzey bir Türk yetkili ise Yunanistan’a ulaşan göçmenlerin Türkiye’ye dönüşünün 4 Nisan’da başlayacağını söyledi.

***

Davutoğlu ile Juncker’dan tarihi mi değil mi atışması

Brüksel’de zirve sonrasında yapılan ortak basın toplantısında Başbakan Davutoğlu’nun anlaşmayı “tarihi” olarak nitelendirmesine “ben pragmatistim diyen Avrupa Birliği Komisyon Başkanı Jean-Claude Juncker’den “anlaşma tarihi değil” yanıtı geldi. Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk ise en kısa sürede göçmenleri geri göndereceklerini söyledi.