Yüksek Askeri Şura Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlığında Genelkurmay Başkanlığı’nda toplandı.

Kara, Hava, Deniz kuvvet komutanları atanması ile bir üst rütbeye yükselecek general ve amiraller ile general ve amiralliğe yükselecek albayların durumunu görüşecek olan Yüksek Askeri Şura toplantısında bu yıl bir ilkte gerçekleşti. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz’ın katıldığı Yüksek Askeri Şura’da, bu yıl YAŞ üyesi 14 generalin ve amiralin yerine 9 general ve amiral katıldı.

Toplantıya Başbakan Erdoğan'ın yanı sıra, Kara Kuvvetleri Komutanı ve Genelkurmay Başkan Vekili Orgeneral Necdet Özel, Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral Aslan Güner, 1. Ordu Komutanı Orgeneral Hayri Kıvrıkoğlu, 2. Ordu Komutanı Orgeneral Servet Yörük, 3. Ordu Komutanı Orgeneral Yalçın Ataman, Ege Ordusu Komutanı Orgeneral Nusret Taşdeler, Kara Kuvvetleri Eğitim ve Doktrin (EDOK) Komutanı Orgeneral Saldıray Berk, Kara Kuvvetleri Komutanlığı Kurmay Başkanı Orgeneral Bekir Kalyoncu ve Donanma Komutanı Oramiral Emin Murat Bilgel katıldı.

Bu arada Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Fevzi Çakmak Salonu’nda yapılan Yüksek Askeri Şura toplantısında, Bakanlar Kurulu toplantı düzeninde olduğu gibi masanın başında tek oturduğu dikkati çekti. Daha önceki şura toplantılarında Başbakan ile Genelkurmay Başkanı yan yana oturuyordu. Orgeneral Işık Koşener’in emekliliğini istemesinin ardından Genelkurmay Başkanlığına vekaleten atanan Orgeneral Özel’in de toplantı masasında başbakanın sağındaki ilk sıranın başında oturduğu dikkati çekti.

Şura toplantısına 14 general ve amiral üye bulunmasına rağmen, son tutuklama ve emeklilik istemi nedeniyle 9 general ve amiral katıldı. Toplantıda havacı generalin bulunmaması da dikkati çekti. Hakkında internet andıçı nedeniyle hakkında yakalama emri bulunan Ege Ordu Komutanı Orgeneral Nusret Taşdeler de toplantıya katıldı.

Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz'ın ilk defa katıldığı YAŞ'da Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Necdet Özel, Genelkurmay Başkan Vekili olarak toplantıya katıldı. Aralarında EDOK Komutanı Orgeneral Saldıray Berk'in de bulunduğu 9 asker üyenin bulunduğu salonda istifa eden 4 generalin dışında, doğal üye olan Harp Okulları Komutanı Orgeneral Bilgin Balanlı tutuklu olduğu için katılamadı.

Üç günde terfi
Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Necdet Özel, 4 orgeneralin istifasının ardından 29 Temmuz gecesi Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na atanmış, hem de Genelkurmay Başkanvekili yapılmıştı. Dün akşam saatlerinde hükümet ile Orgeneral Özel arasındaki görüşmelerde, Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na 1. Ordu Komutanı Orgeneral Hayri Kıvrıkloğlu’nun getirilmesinin kararlaştırıldığı bildirildi. Kara kuvvetleri komutanının belirlenmesiyle de Orgeneral Özel’in asaleten Genelkurmay Başkanı olmasının önü açıldı.

Kıdem istifaları olabilir
Hükümet kaynaklarına göre, Genelkurmay Başkanı’nın belirlenmesi nedeniyle YAŞ Toplantısı sorunsuz başlayacak. Ancak, bazı Kuvvet Komutanlıkları ve Jandarma Genel Komutanı belirlenirken sorun çıkabilir. Kıdemli bazı generaller, kıdemsiz orgenerallerin kendi önlerine geçirilmesine tepki gösterip istifa edebilir. Örneğin Genelkurmay 2. Başkanı Arslan Güner 3 yıldır Orgeneral rütbesinde ve Kara Kuvvetleri Komutanlığına iki yıldır orgeneral rütbesinde olan 1. Ordu Komutanı Orgeneral Hayri Kıvrıkoğlu’nun getirilmesine tepki gösterebilir. Benzer bir sorun, Jandarma Genel Komutanı belirlenirken de yaşanabilir. Bu komutanlığa getirilebilecek adaylardan Kara Kuvvetleri Kurmay Başkanı Bekir Kalyoncu, 2. Ordu Komutanı Servet Yörük’ten daha kıdemli. Ancak hükümet Orgeneral Servet Yörük’e daha sıcak bakıyor.

Deniz sorunsuz, havada dengeler değişebilir
YAŞ toplantısında kuvvet komutanları belirlenirken en rahat çözülecek konu Deniz Kuvvetleri Komutanı’nın belirlenmesi olacak. Çünkü Oramiral Eşref Uğur Yiğit’in emekliye ayrılmasıyla boşalan komutanlığa Donanma Komutanı Murat Bilgel getirilecek. Hava Kuvvetleri Komutanlığında ise sıkıntı sürüyor. Terfi edebilecek ve Kuvvet Komutanlığına getirilebilecek tek isim Korgeneral Mehmet Erten iken, kendisinin lojistik kökenli olması nedeniyle bu göreve getirilmeyeceği konuşuluyor. Bu durumda da Hava Kuvvetleri Kurmay Başkanı Korgeneral Abidin Ünal bir yıl önce terfi ettirilerek Kuvvet komutanı olabilir. Bunun mevzuat açısından sıkıntı yaratması halinde Korgeneral Ünal’ın vekaleten de Kuvvet Komutanı yapılabileceği bildirildi. Bu durumda yakın gelecekte Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın komuta kademesine gelecek isimler de baştan aşağı değişmiş olacak.

Tutuklu subaylarda 7-4 asker üstünlüğü
Bu yılki YAŞ toplantısının başka bir tartışma konusu da 2010 yılında olduğu gibi tutuklu komutanların durumu olacak. 250 personeli tutuklu olan TSK’da bu tutuklulardan 14 general/amiral ile 58 albayın dosyalarının bu yıl YAŞ gündemine gelmesi gerekiyordu. Ancak Personel Kanunu’nun 65. maddesi gereği, bu dosyalar YAŞ’a getirilemiyor. Hükümetin bu subayların emekli edilmesini istemesi halinde YAŞ’taki oylamada sıkıntı olabileceği, Genelkurmay Başkanlığına getirilen Orgeneral Özel hükümet yanında tutum alsa bile diğer asker üyelerin oylarıyla bu talebin reddedilebileceği yorumları yapılıyor. Yasa gereği 17 üyesi olan YAŞ, bu yıl 6 eksikle 11 kişiyle toplanacak ve YAŞ’ta kararlar oy çokluğu ile alınıyor. Özel’in iki oy hakkı olması, Başbakan ile Milli Savunma Bakanı’nın YAŞ üyesi olması nedeniyle hükümet kanadının 4 oyda kalacağı, buna karşın asker kanadın 7 oyla kararlarda belirleyici olacağı belirtildi.

"Ordu Erdoğan’a teslim oldu"
Kuvvet komutanlarının toplu istifasını değerlendiren Alman haftalık haber dergisi, ’Der Spiegel’, “Türk Ordusu Erdoğan’a teslim oldu” başlığı attığı haberinde Başbakan Erdoğan’ın bu gelişmelerin ardından ’konumunu daha da güçlendirdiği’ yorumunu yaptı. Jürgen Gottschlich imzalı haber-analizde, Erdoğan’ın gelişmeleri soğukkanlı karşıladığı ve “Ne yaptıklarını biliyor olmalılar” dediği aktarılırken Genelkurmay Başkanı Işık Koşaner’in, Erdoğan’ın, komutanların ortak olarak aldıkları istifa tehdidi kararından etkilenmesini umut ettikleri belirtildi. Analizde, tüm bu gelişmelerin, Türkiye’de bir dönemin sona erdiğini gösterdiği vurgulandı ve “Erdoğan’ın, ordunun omurgasını kırdı” denildi.

İnternette ‘eskidi’ bile
Genelkurmay Başkanlığı görevinden cuma günü emekliliğini isteyen Orgeneral Işık Koşaner’in fotoğrafının olduğu bölüm Genelkurmay Başkanlığı’nın internet sitesinden çıkarıldı ve eski Genelkurmay başkanlarının fotoğraf ve özgeçmişine yer verilen bölüme konuldu. Deniz Kuvvetleri Komutanlığının internet sitesinin ana sayfasında ise daha önce Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Eşref Uğur Yiğit’in fotoğrafının ve mesajlarının bulunduğu bölümde ise Atatürk ile deniz üzerine yapılmış ay yıldız fotoğrafı yer almaya başladı. Sitede “komutan” yazan bölümde ise Oramiral Yiğit’in fotoğrafı ve mesajları yer alıyor. Orgeneral Necdet Özel’in Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na atanmasının ardından ise Jandarma Genel Komutanlığı’nın internet sitesinin ana sayfasındaki fotoğrafı kaldırıldı.

Radikal