Rahmi Ofluoğlu

Şike iddianamesinde şike yasasından önce işlenen şike ve teşvik primi eylemleri nitelikli dolandırıcılık olarak tanımlanıyor. İddianamenin bu kısmı herhalde çok tartışılacaktır.Bu konuda bizi ilk uyaran Av. Ali Riza Dizdar oldu. Dizdar iddianamedeki nitelikli dolandırcılık suçuna dikkat çekerken ayrıca bu durumda zincirleme suçun gündeme geleceğini belirtiyor. Oysa iddianamede her eylem ayrı bir nitelikli dolandırıcılık olarak kabul edilmiş.  Öyle sanıyoruz ki akademisyenler bu tanımlamaya çok şaşırmış olacaklardır. Bu tanımlamaya şaşmak için akademisyen olmaya da gerek yoktur. Önce dolandırıcılık nedir ona bakalım, sonra da nitelikli halini inceleyelim.. ...5237 Sayılı TCK da dolandırıcılık 157. maddede düzenleniyor, nitelikli hali ise 158. maddede..Zincirleme suç ise 43. maddede..

MADDE 157. - (1) Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlayan kişiye bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası verilir.

Madde metninin sözünden (lafzından)  anlaşılacağı gibi dolandırıcılık suçunun ilk ve olmazsa olmaz unsuru hileli davranışlardır. Bu hileli davranışlar aldatmaya elverişli olacak, yani normal insanların bile anlayamayacağı davranışlar olacak ve bu davranışlar  kişleri aldatmış olacak…Çok daha fazla irdelemeye gerek yok. Sırf buradan bakmak bile iddianamedeki  tanımlamanın ne kadar yanlış olduğunu anlamaya yeter. Şike ve teşvik priminde kim aldatılmıştır?  Alan razı, veren razı…Parayı alan niçin aldığını biliyor, veren niçin verdiğini..Aldatan kim, aldanan kim?

NİTELİKLİ DOLANDIRICILIK

Dolandırıcılığın dernekleri aracı kullanarak yapılması ise suçun nitelikli halini oluşturmaktadır, buradaki suç tanımlamasında..

Bu iddianame  Özel Yetkili Ağır Ceza Mahkemelerine yöneltilen eleştirilerin haklılığını bir kez daha ortaya koymaktadır..Bu mahkemeler hukukun üstünlüğünü zedeleyen bir yapıya sahipler..

İDDİANAMENİN NİTELİKLİ DOLANDIRICILIK BÖLÜMÜ

ŞİKE VE TEŞVİK EYLEMLERİNİN NİTELENDİRİLMESİ

6222 Sayılı Sporda Şiddet Ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Yasanın yürürlüğe girmesinden önce işlenen şike ve teşvik primi eylemleri sırasında; Futbol Federasyonu tarafından düzenlenen bu futbol müsabakalarında; taraf, rakip yada katılımcılardan birine avantaj, menfaat, para teklif edilmesi yada doğrudan para verilerek dürüst ve yasal olarak mümkün olandan farklı bir müsabaka sonucu elde edilmesi, bu amaçla farklı dolandırıcılık girişimlerde bulunulması nedeniyle, dernekler statüsünde örgütlenen futbol kulüplerinin araç olarak kullanılması suretiyle nitelikli dolandırıcılık eyleminin oluştuğunun kabülü gerekir. Aleyhine şike/teşvik primi faaliyetinde bulunulan kulübün; televizyon gelirlerinden, stada alınan reklamlar ile formalara alınan reklamlardan elde edilen gelirlerden, toto-loto gelirlerinden, kulüpler birliğinden gelen gelirlerden, fair play ligi gelirlerinden, ilk 6 sıraya verilen ödül gelirlerinden, lig şampiyonluğu ve Türkiye Kupasının alınması halinde verilen gelirlerden, Avrupa Kupalarına katılım halinde alınan gelirlerden, hasılat kayıplarından ve diğer gelirlerden yoksun bırakılmasından, keza futbolcularının değer kaybetmelerinden dolayı zarara uğradığı açıktır. Yapılan hileyle 3 ihtimalli olan maçın sonucu garanti galibiyet haline gelmekte, yararına şike ve teşvik primi eyleminde bulunulan kulüp için de haksız kazanca neden olunmaktadır. Bir müsabakada rakip klübün sporcularının rakiplerine karşı tüm güçlerini kullanmaksızın yarışacakları ve onlara avantaj sağlayacakları vaadinde bulunmalarında dahi menfaat söz konusu olmaktadır. Tüm bu değerlendirmeler ışığında anılan dönemde icra edilen şike ve teşvik primi eylemleri TCK‟nın 158/1-d bendine aykırı eylem olarak nitelendirilmiştir.

Not: iddianameyi yorumlamaya devam edeceğiz..

Nitelikli dolandırıcılık

MADDE 158. - (1) Dolandırıcılık suçunun;

a) Dinî inanç ve duyguların istismar edilmesi suretiyle,

b) Kişinin içinde bulunduğu tehlikeli durum veya zor şartlardan yararlanmak suretiyle,

c) Kişinin algılama yeteneğinin zayıflığından yararlanmak suretiyle,

d) Kamu kurum ve kuruluşlarının, kamu meslek kuruluşlarının, siyasî parti, vakıf veya dernek tüzel kişiliklerinin araç olarak kullanılması suretiyle,

e) Kamu kurum ve kuruluşlarının zararına olarak,

f) Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle,

g) Basın ve yayın araçlarının sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle,

h) Tacir veya şirket yöneticisi olan ya da şirket adına hareket eden kişilerin ticari faaliyetleri sırasında; kooperatif yöneticilerinin kooperatifin faaliyeti kapsamında,

i) Serbest meslek sahibi kişiler tarafından, mesleklerinden dolayı kendilerine duyulan güvenin kötüye kullanılması suretiyle,

j) Banka veya diğer kredi kurumlarınca tahsis edilmemesi gereken bir kredinin açılmasını sağlamak maksadıyla,

k) Sigorta bedelini almak maksadıyla,

İşlenmesi hâlinde, iki yıldan yedi yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.

(2) Kamu görevlileriyle ilişkisinin olduğundan, onlar nezdinde hatırı sayıldığından bahisle ve belli bir işin gördürüleceği vaadiyle aldatarak, başkasından menfaat temin eden kişi, yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır.

Zincirleme suç

MADDE 43. - (1) Bir suç işleme kararının icrası kapsamında, değişik zamanlarda bir kişiye karşı aynı suçun birden fazla işlenmesi durumunda, bir cezaya hükmedilir. Ancak bu ceza, dörtte birinden dörtte üçüne kadar artırılır. Bir suçun temel şekli ile daha ağır veya daha az cezayı gerektiren nitelikli şekilleri, aynı suç sayılır.

(2) Aynı suçun birden fazla kişiye karşı tek bir fiille işlenmesi durumunda da, birinci fıkra hükmü uygulanır.

(3) Kasten öldürme, kasten yaralama, işkence, cinsel saldırı, çocukların cinsel istismarı ve yağma suçlarında bu madde hükümleri uygulanmaz.