Bildiğiniz gibi kadın sigortalılar her bir doğum için iki yıl olmak üzere, en fazla üç doğum için altı yıl borçlanma yaparak hizmet kazanabilmektedirler.

İki veya üç doğum borçlanması yapmış/yapacak kadın sigortalılar, borçlanma süresinin uzunluğu ve maliyetli olması hasebiyle, ödedikleri/ödeyecekleri doğum borçlanması tutarının bir kısmını, ilerde ihtiyaç duymaları halinde geri alıp alamayacaklarını merak etmektedirler.

Aynı soru, yurt dışı ev kadınlığında geçen sürelerinin tamamını borçlanma imkanına sahip ev kadınları için de söz konusu olmaktadır.

Farklı tarihlerde ve ayrı ayrı taleple borçlanma size kısmi olarak borçlanmadan vazgeçebilme ve ödemiş olduğunuz parayı SGK’dan alma imkanı verecektir.

Şöyle ki;

1-Ayrı, ayrı tebligat yapılmış ise,

Eğer iki veya üç doğumu borçlanmanız söz konusu olup, her doğumunuz için ayrı ayrı borçlanma talebinde bulunmuş iseniz, SGK size ayrı ayrı borç tutarı tebligatı yapmaktadır. Ayrı ayrı borç tebligatıyla, borçlanma bedelini ödemişseniz, gerek görmeniz halinde, size aylık bağlanmadan önce, doğum borçlanmasının bir ya da birkaçından vazgeçerek, ödediğiniz borçlanma paranızı  (faiz uygulanmaksızın) geri alabilirsiniz.

Örnek: 15/6/2015 tarihinde bir çocuk için, 9/12/2015 tarihinde ikinci çocuk için doğum borçlanma talebinde bulunarak, birinci çocuk için 16/6/2015 tarihinde, ikinci çocuk için 10/12/2015 tarihinde tebliğ edilen borçlanma tutarını Kanunda belirtilen süre içinde ödeyerek doğum borçlanması geçerli hale gelen sigortalı (C), 10/5/2016 tarihli talebiyle 9/12/2015 tarihli doğum borçlanma tutarının iadesi talep etmiştir. Bu durumda sigortalının (C) 9/12/2015 tarihli talebine istinaden ödemiş olduğu borçlanma tutarının iadesi yapılacaktır.

2-Tek bir tebligat yapılmış ise,

Ancak, tek bir talebinize istinaden, iki veya üç doğum borçlanma süresine ilişkin borçlanma tutarının tek tebligatla yapılması halinde, doğum borçlanmasının bir veya birkaçından ayrı ayrı vazgeçmeniz mümkün olmayacak; doğum borçlanmasının tamamından vazgeçmeniz mümkün olabilecektir. Başka bir anlatımla, borçlanma süresinin tek tebligatla yapılması ve ödenmesi halinde borçlanmanın tamamı iade edilecek kısmi iade yapılmayacaktır.

Örnek: 11/6/2014 tarihinde 20/5/1962 ve 21/11/1969 tarihinde yaptığı doğumlar için doğum borçlanma talebinde bulunarak tarafına 13/6/2015 tarihinde tebliğ edilen borçlanma tutarını 20/6/2015 tarihinde ödeyen, doğum borçlanması geçerli hale gelen sigortalı (A), 10/8/2016 tarihli talebiyle 21/11/1969-21/11/1971 tarihleri arasındaki borçlanma tutarının iade edilmesini talep etmiştir. Bu durumda sigortalının (A) 11/6/2014 tarihli borçlanma talebi ile iki çocuğu için borçlanma tutarı hesaplanarak tek tebligat ile tebliğ edilmiş olduğundan borçlanma tutarının iadesi yapılmayacaktır.  

3-Yurt dışı borçlanması

Doğum borçlanması gibi yurt dışı hizmet borçlanması da uzun süreyi kapsadığından, yurt dışı borçlanması yapacakları da uyarmakta fayda bulunmaktadır.

Şöyle ki; tahakkuk ettirilen borcun tamamını veya bir kısmını ödeyenlerden henüz kendilerine bağlanan aylıkları almaya başlamadan borçlanmalarının iptal edilmesi için yazılı başvuruda bulunanların ödedikleri borçlanma tutarının tamamı, faiz uygulanmaksızın Türk Lirası olarak iade edilecektir. Bu durumda kısmi iade yapılmayacak, diğer bir ifadeyle, borçlanmanın bir kısmı iptal edilerek, bir kısmı geçerli sayılmayacaktır. Ancak, farklı tarihlerde birden fazla borçlanma yapılmış ise talep sahibinin yapmış olduğu borçlanmalardan bir ya da birkaçından vazgeçme hakkı saklıdır.

Sonuç: Kısmi borçlanma yapmanız mümkündür. Bu nedenle, borçlanmak istediğiniz süreyi kısım kısım farklı tarihlerde SGK’dan  talepte bulunmak suretiyle borçlanırsanız size her kısım için SGK tarafından ayrı ayrı borç tebligatı yapılacaktır. Bu da size, ilerde gerek duyarsanız kısmi olarak borçlanmadan vazgeçme ve kısmi olarak paranızı geri alma imkanı sağlayacaktır.

Ahmet Metin AYSOY

muhasebe