20 milyon kişi ya kiralık evlerde yaşıyor ya da işyeri için kira ödüyor. Kira, hem vatandaş için hem de esnaf ve işletmeler için önemli bir gider.

ÖNEMLİ BİR GİDER

Her yıl yenilenen kiranın ne kadar artacağı ise hep kafaları karıştırıyor. Ancak bunun yasal bir sınırı var ve bu sınır 1 Temmuz 2012’de çıkan yeni Borçlar Kanunu ile belirlenmiş durumda.

SADECE ÜFE'YE BAKILIYOR

Taraflar anlaşsa da zam bu sınırı aşamaz. Borçlar Kanunu’nun 344’üncü maddesinde konut için kira artışının, İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı Üretici Fiyat Endeksi’ne (ÜFE) göre yapılacağı belirtiliyor. ÜFE, her ay açıklanan enflasyonla karıştırılmamalı. En çok yanlış bu konuda yapılıyor. ‘ÜFE ve TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) ortalaması alınacak’ diyene aldırmayın.

12 AYLIK ORTALAMA OLMALI

ÜFE’ye bakarken aylık değil, 12 aylık ortalama oranına bakılacak. Haziran enflasyonuyla Temmuz’da ev kiralarına yapılacak zam oranı da ortaya çıktı. Buna göre; sözleşmesi bu ay bitecek olanlar yüzde 23.74’le yenileyecek. 1000 liralık kira 1237 lira olacak. Yıllıkta maliyet 2844 lira artacak. Bu tavan fiyat. Anlaşmaya göre bunun altında da Borçlar Kanunu’ndaki kira artış maddesinin uygulanması kira artışı belirlenebilir.

DAVA AÇAN KAZANIR! 

Kiracının itirazına rağmen ev sahibi, ÜFE’nin 12 aylık ortalamasını aşan bir zam yaparsa veya sözleşmeye bu oranın üzerinde bir artış yazarsa itiraz edip dava açılabilir. ÜFE’ye göre artış kuralının tek istisnası kiracının aynı mülkte 5 yıl ve daha uzun süre oturması durumunda mümkün. Amaç, mülk sahibinin kirayı piyasa şartlarına çekmesini sağlamak. 

İŞYERİ İÇİN 2 YIL VAR 

Borçlar Kanunu’ndaki kira artış maddesinin uygulanması işyerleri için 2020 yılına ertelendi. Bu durumda, mülk sahibi ile kiracı esnaf veya şirket uzlaşarak bir kira artış oranı belirleyecek. Yani ÜFE’ye göre artış, işyerleri için şimdilik geçerli değil. Kirayı piyasa belirliyor. Sözleşme, döviz (dolar, euro) olarak belirlenmişse 5 yıl geçmeden kira değiştirilemiyor.

http://www.hukukihaber.net/