TUNCELİ - Nazımiye İlçesi Büyükyurt Köyü Dokuzkaya Mezrası’nda, Genelkurmay Başkanlığı’nın ’geçici askeri güvenlik bölgesi’ uygulamasını, Malatya Bölge İdare Mahkemesi’nce iptal edildi. Daha önce mezrada yaşayan Ali Karabulut’un başvurusu üzerine mahkeme aldığı kararda, "Söz konusu bölgenin geçici askeri güvenlik bölgesi olarak ilan edilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır" dedi.

Genelkurmay Başkanlığı, 2009 yılının mayıs ayında Tunceli’nin Nazımiye İlçesi’ne bağlı Büyükyurt Köyü Dokuzkaya Mezrası’nın da aralarında bulunduğu 5 bölgeyi, 3 ay süreyle geçici askeri güvenlik bölgesi olarak ilan etti. 1994 yılında güvenlik gerekçesiyle boşaltılan Dokuzkaya Mezrası’nda boşaltılmadan önce oturan Ali Karabulut, avukatı Barış Yıldırım aracılığıyla Malatya Bölge İdare Mahkemesi’ne başvurarak uygulamanın iptalini isteyerek dava açtı. Avukat Yıldırım dava dilekçesinde, Genelkurmay Başkanlığı’nın geçici güvenlik bölgesi uygulamasını, serbest dolaşım özgürlüğü, mülkiyet hakkı gibi temel hak ve özgürlükleri ihlal ettiğini ve Anayasa aykırı iddialarıyla iptalini istedi.

MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI: İDDİA DOĞRU DEĞİL

Milli Savunma Bakanlığı savunmasında, askeri güvenlik bölgelerinin Anayasa’nın 35’inci maddesi uyarınca kamu yararı ve güvenlik amacı ile tesis edildiğini belirtti.
Bakanlık savunmasında, "Davacının taşınmazının bulunduğu bölgenin atış ve tatbikat alanı olmadığı iddiasının yerinde olmadığı, zira bu hususu tespit etmenin Genelkurmay Başkanlığı’nın yetki ve sorumluluğundadır" denildi.

MAHKEME: YASAĞIN KAPSAMI BELLİ

Davayı 2 Şubat’ta karara bağlayan Malatya Bölge İdare Mahkemesi, 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunun 32’inci maddesini hatırlatarak, Genelkurmay Başkanlığı’nın mal ve can güvenliği bakımında girilmesinde sakınca görülen atış alanları ile tatbikat bölgelerine, atış ve tatbikatın devam ettiği belirli süreler için kara deniz ve hava askeri güvenlik bölgesi olarak ilan etmeye yetkili olduğunu bildirdi.
Malatya Bölge İdare Mahkemesi ara karar gereği, Milli Savunma Bakanlığı’ndan Büyükyurt Köyü Dokuzkaya Mezrası’nın anılan tarihlerde geçici askeri güvenlik bölgesi ilan edilmesinin gerekçesini sorarak, bölgeye giriş yasağı konulmasının somut bilgi ve belgelerle izah edilmesinin de istedi. Milli Savunma Bakanlığı’nın ise, işlemin hukuki dayanağını teşkil eden mevzuat hükmünden bahsederek, 2656 sayılı Kanunun 32’inci maddesi kapsamında işlemin gerçekleştirildiğini bildirdi.
Malatya Bölge İdare Mahkemesi, dava konusu olan ’geçici askeri güvenlik bölgesi’ uygulaması işlemini oybirliği ile iptal kararında şöyle dedi:

"Mevzuat hükümleri uyarınca bir yerin geçici askeri güvenlik bölgesi olarak ilan edilmesi için o bölgenin can ve mal güvenliği bakımından girilmesinde sakınca görülen atış alanı veya tatbikat bölgesi olması gerektiği, bu durumun atış ve tatbikatın devam ettiği süre için geçerli olduğu anlaşılmakta olup, olayda Büyükyurt köyüne bağlı Dokuzkaya Mezrasının atış alanı veya tatbikat sahası içinde kaldığına ilişkin bir bilgi ve belgenin dosyaya ibraz edilmediği gibi, atış alanı veya tatbikat sahası ise, atışın veya tatbikatın ne kadar süreyle devam edeceğinin de gerek davalı idarenin savunma dilekçesinde ve gerekse ara kararına cevaben gönderilen belgelerde açıklanmaması karşısında, söz konusu bölgenin geçici askeri güvenlik bölgesi olarak ilan edilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır."

ÖRNEK KARAR

Mahkeme kararının bir ilk olduğunu belirten avukat Barış Yıldırım, bundan sonra uygulanacak geçici askeri güvenlik bölgesi uygulamalarına karşı açılacak davalar için de emsal teşkil edeceğini söyledi. Avukat Yıldırım, bu kararla tazminat davalarının yolunun da açıldığı görüşünü savundu.
Bölgedeki bazı güvenlik uzmanları ise Genelkurmay Başkanlığı’nın siviller zarar görmesin diye Doğu ve Güneydoğu’da bazı yerlerde ’geçici askeri güvenlik bölgesi’ uygulamasıyla ilgili bu iptal kararının, terörle mücadeleyi sekteye uğratabileceği görüşünü savundu. (dha)