İflasın Ertelenmesi, Şüpheli Alacaklar ve Vergisel Sonuçları

İflasın ertelenmesi sermaye şirketleri ve kooperatifleri ilgilendiren bir hukuk alanadır. Bu konu 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda(Yeni TTK)  ve 2004 sayılı İİK (İcra ve İflas Kanunu) da düzenlenmiştir.

İflasın ertelenmesinin 2 önemli koşulu vardır;

1-      Borca batıklık(İflas hali),

2-      İyileştirme projesinin ciddi, somut kaynaklara dayanıyor olmasıdır.

BORCA BATIKLIK VEYA İFLAS HALİ

Borca batıklık veya iflas hali 6102 sayılı TTK’nın 376/3. Maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre;

Şirketin borca batık durumda bulunduğu şüphesi varsa, yönetim kurulu şirket mevcutlarının (aktiflerin)  hem şirketin devamlılığı göz önünde bulundurularak, hem de rayiç değerlere göre ara bilançolarının çıkartır.

Bu bilançolara göre şirket aktifleri ((mevcutlar) borçları karşılamaya yetmiyorsa yönetim kurulu yetkili asliye ticaret mahkemesinden şirketin iflasını ister.

Bu tanıma göre iflas eden sermaye şirketinin iflasını istememek İİK’ya göre suçtur ve 3 aya kadar hapis cezası ile karşılanmaktadır.

İflasın Ertelenmesi

TTK 376/3. Maddeye göre iflas halinde bulunan firmanın iflasının ertelenmesi istenebilir. İflasın ertelenmesi ciddi, somut ve inandırıcı bir iyileştirme projesi ile mümkündür.

Ciddi ve inandırıcı bir iyileştirme projesi; yeni sermaye artırımı, gerçek ve nesnel kaynaklara dayanan önlemleri içermesi gerekir.

 İflasın ertelenmesinde TTK 377 maddenin yollaması ile İİK 179 ila 179b uygulanır.

İflasın ertelenmesi tedbir kararı ve kayyum tayini ile başlar ve iflasın ertelenmesi kararı ile devam eder.  Süre 1 artı 4 yıldır.

Alacaklıların Durumu, Şüpheli Alacak

İflasın ertelenmesinde, mahkemenin kayyum tayini ve tedbir kararından itibaren şirkete karşı amme alacakları da dahil hiçbir takip yapılamaz, mevcut takipler durur.

 Bu durumda alacaklıların alacakları ne olacaktır? Alacaklılar alacaklarını karşılık ayırıp şüpheli alacaklara atabilecekler midir?

Şüpheli Alacak Nasıl Oluşur?

213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 323. Maddesine göre alacağın şüpheli hale gelmesi için:

1-      Dava veya icra sürecinin başlatılmış olması,

2-       Takip ve dava masrafına değmeyecek alacaklar için; protesto çekilmesi veya bir defadan fazla yazı yazılması..

İflasın ertelenmesi davasında verilen tedbir kararından önce başlayan icra takipleri için sorun yok, bunlar takip başlatıldığı için artık şüpheli alacak durumundadırlar. Sorun tedbir kararından sonrası için mevcuttur.

Tedbir kararından sonra icra takibi yapılamayacağına göre şirket alacaklılarının alacakları şüpheli alacak sayılabilir mi?

İflasın ertelenmesinin iki sonucu olabilir;

1-      Firma iyileştirme projesine uygun gelişmeler ve uygulamalar sonucunda düze çıkar ve karar kaldırılır,

2-      Firmada hiçbir iyileşme olmaz ve mahkeme firmanın iflasına karar verir..

2. halde şirket alacağı ya tam olarak tahsil edilemeyecektir, yada hiç tahsil edilemeyecektir. Bu durumda iflasın ertelenmesi sürecinin başından itibaren şirket alacaklılarının alacakları şüpheli durumdadır.

Bu konuda gelir idaresi görüşünü özelge olarak bildirmiştir.

Alacağın şüpheli olması İİK 179b ye göre icra takibi yapılamaması nedeni ile mevcuttur. Bu durumda bizim görüşümüz tedbir kararından itibaren şüpheli alacak karşılığı ayrılması mümkündür.  Bazı yazarlara göre ise iflasın ertelenmesi kararından sonra şüpheli alacak karşılığı ayrılabilir.(Mehmet Kalkınoğlu, Yaklaşım Dergisi, sayı 244)

Alacaklılar için önemli hususlar

Alacaklılar, şirketin iyileştirme projesine itibar etmiyorlarsa davaya müdahil olarak katılıp itirazlarını ileri sürebilirler.. Davanın, İflasın ertelenmesi sürecinin başından itibaren karara kadar ve uzatmalarda yapılacak duruşmalarda takip edilmesi mümkündür.

Zamanaşımı

İflasın ertelenmesi süresince her türlü zamanaşımı durmaktadır. Sürelerin alacaklılar tarafından takibi gerekir.

Rahmi Ofluoğlu