ÖYM’ler kaldırıldı, ellerindeki dosyalar ağır ceza mahkemelerine devredilecek.
CMK
CMK'da yapılan değişikliklere somut delillere dayalı suç şüphesi damgasını vurdu. Değişiklik öncesi "kuvvetli suç şüphesi" gerekçesi ile tutuklama, arama, yakalama, dinleme kararları verilebiliyordu. CMK'da yapılan yeni değişikliklerle kuvvetli suç şüphesinin somut delillere dayandırılması zorunlu hale getirildi. Tedbir kararlarında dayanılan somut deliller açıkça gösterilmek zorunda artık. Bu düzenlemelerle keyfi tutukama, yakalama, dinleme ve gözaltıların önüne geçmek amaçlandı.
Gözaltı kararı için somut deliller gösterme zorunluluğu
CMK 91. Maddede yapılan değişiklik
Gözaltı işleminin uygulanabilmesi için” kişinin bir suç işlediğini düşündürebilecek emarelerin” bulunması yeterli sayılıyordu. CMK 91. maddede yapılan yeni düzenleme ile “suçun işlendiğini düşündürebilecek emarelerin” “suçun işlendiğini gösteren somut delillerin” şeklinde değiştirildi.
C. Savcıları bu düzenleme ile “suçun işlendiğini düşündürebilecek emareler” varlığı ile gözaltı kararı veremeyecek gözaltı kararı verebilmek için “suçun işlendiğini gösteren somut deliller” göstermek zorunda olacaklar.
Yol tutuklaması kalktı, 24 saat içerisinde hakim önüne çıkarma zorunluluğu
CMK 94. Maddede yapılan değişiklik
Yakalanan kişi 24 saat içerisinde yetkili hakim veya mahkeme önüne çıkarılamıyorsa bulunduğu yer adliyesinde, bulunduğu yerde adliye yoksa en yakın adliyede kurulacak sesli ve görüntülü iletişim sistemi ile yetkili hakim tarafından sorgusunun yapılması ve ifadesinin alınması sağlanacaktır.
Böylece yol tutuklaması uygulaması kalkacaktır. Bu uygulama sırasında müdafiler şüphelinin yanında veya hakim veya mahkemede bulunabileceklerdir.
TUTUKLAMA
MADDE 100
Tutuklama için “kuvvetli suç şüphesinin varlığını gösteren olguların ve bir tutuklama nedeninin bulunması” artık yeterli olmayacak kuvvetli suç şüphesinin somut delillere dayanması zorunlu hale getirildi.
Tutuklama kararında kuvvetli suç şüphesinin dayandığı somut deliller gösterilmek zorunda.
Suç işlemeyi alışkanlık haline getirme tutuklama nedeni
Mükerirler ile suç işlemeyi meslek haline getirenler için farklı bir düzenleme getiriliyor ve bunların bir daha suç işlemesini önlemek için tutuklama kararı verilebilecek, bu yeni bir tutuklama nedeni olacak. Bu durumdakiler için kuvvetli şüphenin varlığı yeterli sayılacak somut delil aranmayacak.
Arama kararları somut delillerin varlığı halinde verilebilecek
MADDE 116
C. savcıları veya hakimler, arama kararlarını somut delillere dayalı kuvvetli suç şüphesinin varlığı halinde verebilecekler, kararlarında bu somut delilleri göstermek zorundalar.
Kişilerin mal varlığına el koyma
El konulacak mal varlığının suçla ilişkisi belgelenmek zorunda
MADDE 128
Kişilerin mal varlığına el koyma zorlaştırıldı, kişinin bütün mal varlığına tedbir uygulanamayacak, suçla ilişkisi kurulan mal varlığına el konulabilecek, el koymadan önce bu malların suç ile elde edildiği konusunda ilgili kurumlardan rapor alma zorunluluğu getirildi.
Suç işlemek amacıyla örgüt kurma katalog suç olmaktan çıkarıldı
TCK 220. Maddede düzenlen suç işlemek amacıyla örgüt kurma katalog suç olmaktan çıkarıldı, böyle bu suç gerekçe gösterilerek tedbir kararları verilemeyecek.
Bu tedbirlere tek hakim karar veremeyecek, heyet halinde ağır ceza mahkemeleri oy birliği ile karar verebilecekler.
Somut Delillere Dayalı Kuvvet Suç Şüphesi
MADDE 135
Dinleme kararları için somut delillere dayalı kuvvetli suç şüphesi koşulu getirildi.
İlgisiz kişilerin dinlenmesinin önüne geçmek için cihaz sahibini gösterir yazının talep yazısına eklenmesi koşulu getirildi.
Dinleme süresi 3 aydan 2 aya, uzatma 3 aydan 1 aya indiriliyor. Toplam 6 ay olan dinleme süresi toplam 3 aya indirildi.
Örgüt faaliyetlerinde süresiz olan dinleme süresi 6 ay ile sınırlandı.
YER TESPİTİ
Mobil telefondan yer tespiti uygulamasında 3 ay olan süre 2 aya indiriliyor. 3 ay olan uzatma süresi 1 aya, toplam süre 6 aydan 3 aya indirildi.
Suç işlemek amacıyla örgüt kurmak dinleme nedeni olmaktan çıkarıldı. Böylece suç örgütü bahanesi ile dinleme yapılamayacak.
Dinleme kararı tek hakimle verilemeyecek, heyet halinde ağır ceza mahkemeleri oy birliği ile dinleme kararı verebilecek.
Soruşturmanın gizliliğine karar verme
CMK 139
Soruşturmanın gizli yürütülmesi somut delillere dayalı kuvvetli suç şüphelerine bağlandı.
Gizli soruşturmaya ağır ceza mahkemeleri heyet halinde oybirliği ile karar verebilecek.
Suç işlemek amacıyla örgüt kurma gizli soruşturma nedeni olmaktan çıkarıldı.
Teknik araçlarla izleme süresi 4 haftadan 3 haftaya, 4 hafta olan uzatma süresi 1 haftaya, en fazla 8 hafta olan izleme süresi 4 haftaya indirildi.
