Anayasa Mahkemesi, Ağrı'da intihar eden askerin ailesine, açtıkları tazminat davası kapsamında aleyhe vekalet ücreti hükmedilmesinin, mahkemeye erişim hakkının ihlal edilmesi anlamına geldiğine karar verdi.

Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre, Ağrı Doğubayazıt 5. Hudut Alayı Komutanlığı emrinde askerlik yapan Durmuş O, 25 Mayıs 2010'da kendisini silahla vurarak intihar etti.
Olaya ilişkin Ağrı Askeri Savcılığınca yürütülen soruşturmada, sorumlulukları tespit edilen iki askeri personel hakkında görevi kötüye kullanma ve asta müessir fiil suçlarından dava açıldı.
Aile, olaydan dolayı kendilerine maaş bağlanması talebiyle Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) başvurdu, buradaki işlemler devam ederken destekten yoksun kalmaya bağlı maddi ve manevi zararlarının telafi edilmesi istemiyle Milli Savunma Bakanlığına da başvuruda bulundu.
Bakanlık tarafından süresinde yanıt verilmeyerek talebin reddedilmesi üzerine, başvurucular Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde (AYİM) dava açtı.
Aile, olay nedeniyle kendilerine, henüz maaş bağlanmadığı ve hiçbir sosyal güvencelerinin bulunmadığı gerekçesiyle 140 bin lira maddi 110 bin lira manevi tazminat ödenmesini istedi.
AYİM, aileye 52 bin 534 lira maddi, 18 bin 400 lira manevi olmak üzere toplam 70 bin 934 lira tazminat ödenmesine, reddedilen tazminat üzerinden hesap edilen 11 bin 207 lira avukatlık ücretinin aileden alınarak davalı idareye verilmesine hükmetti.
Karar düzeltme talebi de reddedilen aile üyeleri, Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulundu.
Yüksek Mahkeme, aleyhe vekalet ücreti nedeniyle başvurucuların mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiğine ve başvuruculara 3 bin lira tazminat ödenmesine karar verdi.
-"Kamu yararı ile birey hakkı arasında makul bir dengenin gözetilmeli"
Kararda, dava sonucundaki başarıya dayalı olarak taraflara vekalet ücreti ödeme yükümlülüğü öngörülmesinin, mahkemeye erişim hakkına yönelik bir sınırlama oluşturduğu değerlendirildi.
Böyle bir sınırlamanın meşru görülebilmesi için kamu yararı ile birey hakkı arasında makul bir dengenin gözetilmesi gerektiği anlatılan kararda, şu ifadelere yer verildi:
"Bir hukuki uyuşmazlığı mahkeme önüne taşıyan başvurucuların, reddedilen dava konusu miktar üzerinden hesaplanan vekalet ücretini, karşı tarafa ödemeye mahkum edilmeleri ihtimali veya olgusu, belirli dava koşulları çerçevesinde mahkemeye başvurmalarını engelleme ya da mahkemeye başvurmalarını anlamsız kılma riski taşımaktadır. Bu kapsamda, davanın özel koşulları çerçevesinde masrafların makullüğü ve orantılılığı, mahkemeye erişim hakkının asgari sınırını teşkil etmektedir.
Somut olayın koşulları bir bütün halinde değerlendirildiğinde, başvurucuların, dava açtıkları sırada ıslah imkanının olmaması nedeniyle hak kaybına uğramamak için taleplerini yüksek tuttukları ve önceden öngöremedikleri bir düzenleme uyarınca da yargılama sonucunda hak kazandıkları tazminatın yaklaşık yüzde 15'ine denk gelen kısmını vekalet ücreti olarak davalı idareye geri ödemek zorunda kaldıkları görülmüştür. Bu miktarın ölçülü olmadığı saptandığından, mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiği sonucuna varılmıştır."

http://beyazgazete.com/haber/2015/3/7/tazminat-davasinda-aleyhe-avukatlik-ucreti-hak-ihlali-sayildi-2579184.html