ANKARA (CİHAN)- Anayasa Mahkemesi, İş Bankası’na kesilen vergi cezasını, Anayasa’nın 35. maddesinde güvence altına alınan 'mülkiyet hakkı'nın ihlal edilmesiyle kabul ederek, bankadan öğrenim edilen yaklaşık olarak 40 bin liranın öğrenim tarihi itibariyle legal faiziyle beraber bankaya tazminat olarak ödenmesine karar verdi.

İş Bankası, banka genelinde 2007-2011 seneleri için gercekleşen vergi incelemesinde banka çalışanlarına çıkar sağlamak amacıyla kurulmuş banka bünyesindeki munzam vakfa şubeleri aracıyla yapmış olduğu ödemelerin ücret olarak değerlendirilmesi neticesi kesilen vergi cezalarına karşı açtıkları davaların reddedilmesiyle mülkiyet hakkı ve adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ortaya koyarak avukatı aracıyla Anayasa Mahkemesi’ne mürracaat da bulunda Başvuruyu ve ihlal iddialarının bütününü inceleyen Anayasa Mahkemesi AYM , iddiaları mülkiyet hakkının ihlal edilmesiyle olarak değerlendirdi.

Anayasa Mahkemesi AYM , beyanatın nihayet bölümünde şu ifadelere yer verildi: "Bu değerlendirmeler sonucunda vakfın kurulduğu 1974 yılından vergi incelemesinin yapıldığı 2012 yılına kadar, vergi idaresinin, banka tarafından vakfa ödemesi yapılan katkı paylarının vergilendirilmesine ait bir girişimin ya da emsal bir uygulamasının bulunmamasının, banka tarafından uzun seneler boyunca gercekleşen katkı payı ödemelerinin vergilendirilmemiş olması, somut olay bağlamında menfaatin elde edildiği zamana ait yasa hükmünün aleni ve net olmaması, bu hususun yargı kararlarından da anlaşılması, vakfa ödemesi yapılan katkı payları üzerinde çalışanların tasarruf haklarının bulunmadığına ait Yargıtay içtihadının bulunması ve katkı paylarının ücret olarak vergilendirilmeyeceğine ait başka bir kuruma verilmiş mukteza bulunması hususunda, müracaat konusu vergilendirme döneminde (2007) söz konusu katkı payı ödemelerinin ücret çerçevesinde değerlendirilerek vergilendirileceğinin düşünülemeyeceği, bu gerekçelerle başvurucudan, bu ödemelerin vergiye tabi olacağını öngörmesini beklemenin mümkün olmadığı anlaşılmaktadır.

Açıklanan nedenlerle öngörülebilirliğin ancak 2013 tarihli Danıştay daire kararlarıyla söz konusu olduğunun anlaşılması karşısında müracaat konusu vergilendirme işleminin ait olduğu vergilendirme dönemi (2007 senesi ) itibariyle, Anayasa’nın 73. Maddesi’nin üçüncü fıkrasında bulunan verginin kanuniliği ilkesi gereği kanuni düzeyde sağlanması lazım gelen öngörülebilirliğin sağlanamadığı, yasa hükümlerindeki öngörülemezliğin yasa altı idari uygulamalar ve düzenlemeler ya da yargısal içtihatlarla giderilemediği, bu durumda başvurucu tarafından 2007 senesinde vakfa ödemesi yapılan katkı paylarının ücret sayılarak vergilendirilmesinde ait işlemlerin öngörülebilir kanuni dayanağının bulunmadığı anlaşıldığından, vergi asılları bakımından varılan netice dolayısıyla vergi cezaları bakımından bunun yanı sıra değerlendirme yapılmasına ihtiyaç görülmeyerek, vakfa yapmış olduğu katkı payı ödemeleri üzerinden vergi ve müeyyide öğrenim edilmesi dolayısıyla , başvurucunun, Anayasa’nın 35. Maddesi’nde güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiğinin kabul edilmesi gerekmektedir.’’

Karar oybirliği ile alınırken, 2007 senesi için kesilen net 39 bin 378 lira 20 kuruşun öğrenim tarihi itibariye legal faiziyle beraber tazminat olarak ödenmesine karar verildi. Ödemeler, kararın tebliğini takiben mürracaat edenlerin Maliye Bakanlığı’na müracaat tarihinden bu yana 4 ay içinde yapılacak olan . Aksi taktirde, ödemede gecikme olması halinde, bu sürenin sona erdiği tarihten ödeme tarihine kadar önceki zamanda legal nema uygulanacak.

MÜLKİYET HAKKINA YÖNELİK MÜDAHALELERDE İNCELENMESİ GEREKEN İLK ÖLÇÜT HUKUKA DAYALI OLMA ÖLÇÜTÜ


Başvurunun esas yönden incelenmesinde Anayasa Mahkemesi AYM ’nin yeni açıklama kısmında mülkiyet hakkıyla ilgili söylediği şu ifadeler ise ilgi topladı : " Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi AİHM içtihatlarına göre mülkiyet hakkını sınırlamaya yönelik müdahalenin meşru olabilmesi için belirgin ölçütleri içermesi lazım gelir . Buna göre müdahale halk yararı amacıyla yapılmalı, hukuka dayalı olmalı ve ölçülü olmalıdır. Bu durumda mülkiyet hakkına vergi yoluyla gercekleşen müdahalelerde müdahalede halk yararı bulunup bulunmadığı, müdahalenin hukuka dayalı olup olmadığı, ölçülü olup olmadığı hususların incelenmesi lazım gelir . Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi AİHM içtihatlarına göre mülkiyet hakkına yönelik müdahalelerde ilk incelenmesi lazım gelen ölçüt ise hukuka dayalı olma ölçütüdür. Bu ölçütün sağlanmadığı tespit edildiğinde başka ölçütler bakımından inceleme yapılmaksızın mülkiyet hakkının ihlal edildiği sonucuna varılacaktır." CİHANAnayasa Mahkemesi AYM , İş Bankası’na kesilen vergi cezasını mülkiyet hakkının ihlal edilmesiyle saydı