Anayasa Mahkemesi 667 sayılı KHK’nin 3/1 maddesi uyarınca HSYK’nın ihraç ettiği hakimin bireysel başvurusunu iç hukuk yollarının tüketilmediği gerekçesi ile ret etti.
AYM  ret gerekçesi olarak 685 sayılı KHK’nin 11/2 inci maddesini gösterdi. 685 sayılı KHK’nin 11/2 inci maddesi  667 sayılı KHK’nin 3/1 maddesi HSYK’ca ihraç edilen hakimlere kararın kesinleşmesinden itibaren 60 gün içerisinde Danıştay’a dava açma hakkı tanıyor.
AYM’nin bu kararı doğrudan KHK’lerle ihraç edilenler için emsal içtihat mıdır?  Tartışma bu noktada yoğunlaşmaktadır.
Hakimler ile ilgili düzenleme 685 sayılı KHK’nin 11/2 inci maddesi ile düzenlenirken doğrudan KHK ile ihraç edilenler ilişkin düzenleme aynı KHK’nin  2 inci maddesinde yapılmaktadır..
685 sayılı KHK’nin bu iki düzenlemesi arasındaki ortak olan ve ayrılan noktalar nelerdir?
11/2 inci maddeye göre ihraç edilen hakim ve savcılar OHAL İnceleme Komisyonuna başvurmadan doğrudan Danıştay’a başvurabilirler. KHK’ler ile doğrudan ihraç edilenler ise KHK’nin 2 inci maddesine göre önce OHAL İnceleme Komisyonuna başvurmak zorundalar. Komisyon başvurucunun taleplerine olumlu yanıt vermezse bu kez HSYK’nın belirleyeceği Ankara İdare Mahkemesine dava açılabilecektir.
Doğrudan KHK ile ihraç edilenler için 685 sayılı KHK’den sonra takip edilecek yol:
OHAL İnceleme Komisyonu
İstinaf
Danıştay
AYM
AİHM
Ortak yönler
İdari yargı (İdare, İstinaf, Danıştay)  667 sayılı KHK ile kurumları tarafından ihraç edilenlerin ve KHK’ler ile doğrudan ihraç edilenlerin bütün hak ihlallerini karşılamamaktadır.
Bu hak ihlalleri nelerdir?
İhraç edilenler yargısız, savunmasız silahlı terör örgütü üyesi olarak ilan edilmişlerdir. Bu şekilde masumiyet karinesi ihlal edilmiş ve toplum nezdinde aşağılanmışlardır.
Ayrıca ihraç edilenlerin çalışma ruhsatları, izinleri ve belgeleri iptal edilerek yaşam hakları ciddi biçimde sınırlanmıştır.
İhraç edilenlere yurt dışı çıkış yasağı konularak seyahat özgürlükleri kısıtlanmıştır.
685 sayılı KHK’de bu hak ihlalleri için bir kanun yolu gösterilmemiştir. Aksine 685 sayılı KHK’nin 2/3 maddesi “Bu maddede belirtilen işlemlere bağlı olarak olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnamelerde yer alan ilave tedbirler ile kanun yollarının açık olduğu işlemler hakkında ayrıca başvuru yapılamaz.”  demek suretiyle yurt dışı çıkış yasağı, çalışma izinleri ve ruhsatların iptaline karşı komisyona başvurulamayacağı açıkça vurgulanmıştır. Çünkü bu yasaklar tedbir mahiyetindedir. Ayrıca komisyona verilen görev sadece ihraçlarla ilgilidir.
İdari yargı masumiyet karinesi, aşağılama ve kötü muamele konusunda bir karar oluşturamaz çünkü bu konular adli yargının yetkisindedir.
Bu nedenlerle 667 ile kurumlarınca ve KHK’ler ile doğrudan ihraç edilen kamu görevlileri söz konusu hak ihlalleri ile ilgili olarak AYM ve AİHM’e bireysel başvuru yapabilirler.
Rahmi Ofluoğlu
Avukat

Biz Hukuk